Πέμπτη 3 Μαΐου 2012

Αν όχι τώρα, πότε;



Και τι δεν κάνουν οι πολιτικοί της χρεοκοπίας για να μη χάσουν τη δουλειά τους! Ρητορεύουν, βραχνιάζουν, χτυπιούνται να μας πείσουν ότι χωρίς αυτούς η χώρα θα καταρρεύσει. Τα κόμματα της μίζας θέλουν να αποφύγουν, λέει, την ακυβερνησία, να αποτρέψουν την επιστροφή στη δραχμή. Μετά από τριάντα πέντε χρόνια παλαιοκομματισμού, ο εξ επαγγέλματος εθνικόφρων Σαμαράς,  θέλει τώρα να τα «αλλάξει όλα», να «κυβερνήσει διαφορετικά»! Ο Βενιζέλος, ερωτευμένος όπως πάντα με τη ρητορική του, έχει εκπονήσει ένα ακόμη «Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης», το οποίο θα μας βγάλει, υπόσχεται, από το μνημόνιο σε τρία χρόνια! Τα ίδια έλεγε και ο ανεπαρκής προκάτοχός του – «το 2012 θα είναι η χρονιά της ανάπτυξης»!


Οι δύο πολιτικοί αρχηγοί των κομμάτων της φαυλότητας, οι ίδιοι άνθρωποι που πριν λίγες εβδομάδες, χάρισαν 30 εκατομμύρια δυσεύρετου δημοσίου χρήματος στα χρεοκοπημένα κόμματά τους, κάνουν αυτό που έκαναν πάντα: υπόσχονται. Δεν υπόσχονται βέβαια «καλύτερες μέρες» (πάνε αυτά!), αλλά αποτροπή της κατάρρευσης – παραμονή στο ευρώ, αρκεί να τους εκλέξουμε!



Η στρατηγική είναι παλιά και δοκιμασμένη: η ελπίδα πεθαίνει τελευταία! Όταν υπόσχεσαι κάτι, ο εξαρτημένος από σένα αποδέκτης σου δεν μπορεί να ξέρει αν το εννοείς ή όχι. Θα ήθελε όμως να  πιστέψει ότι το εννοείς! Απαλλάσσεται έτσι κι ό ίδιος από το άχθος της απόφασης!  Η αυταπάτη απαλύνει το άγχος που γεννά η αβεβαιότητα.



Υπάρχουν δύο είδη αβεβαιότητας. Το πρώτο είναι η αβεβαιότητα της συμπεριφοράς του ανθρώπου που απατά συστηματικά τη γυναίκα του. Τη διαβεβαιώνει ότι η τελευταία φορά που την απάτησε ήταν πράγματι η τελευταία, ότι ωρίμασε, άλλαξε. «Θα δεις», της λέει, «από δω και πέρα, θα είμαι ένας διαφορετικός άνθρωπος». Την υπόσχεση αυτή την έδωσε κι άλλες φορές, για την ακρίβεια μετά από κάθε εξωσυζυγική σχέση του. Ουδέποτε την τήρησε. Η ελπίδα όμως πεθαίνει τελευταία. «Κι αν αυτή τη φορά άλλαξε;», σκέφτεται η απατημένη σύζυγος.  «Να τα γκρεμίσω όλα μετά από τριάντα χρόνια γάμου;  Μπορεί να άλλαξε…Ποτέ δεν ξέρεις…».  



Το δεύτερο είδος αβεβαιότητας είναι αυτό της ζωής μετά τη διάλυση του γάμου. «Πως θα ζήσω τώρα; Δουλειά δεν έχω. Τι θα γίνει με το σπίτι; Πως θα μεγαλώσω την οικογένεια; Τι θα πω στα παιδιά;». Το διαζύγιο παράγει απτή αβεβαιότητα, δίχως ελπίδα – μόνο πιθανά προβλήματα.
Ενώ η υπόσχεση της αλλαγής συμπεριφοράς εμπεριέχει το στοιχείο της πιθανής θετικής έκπληξης, το γεγονός του διαζυγίου φέρνει στο νου κυρίως προβλήματα. Τα δύο είδη αβεβαιότητας είναι ασύμμετρα, στο μέτρο που  παράγονται από δύο διαφορετικής τάξεως γεγονότα – την υπόσχεση και την κατάρρευση – τα οποία ενσωματώνουν διαφορετικές προσδοκίες.

 Η υπόσχεση είναι ένα ευχάριστο γεγονός εν αναμονή· δεν διαψεύδεται παρά μόνο, αργότερα, στην πράξη. Άρα στο μεσοδιάστημα καλλιεργείται η προσδοκία ότι μπορεί να υλοποιηθεί. Αντιθέτως, η
κατάρρευση συνιστά ένα δυσάρεστο συμβάν από την πραγματοποίηση του οποίου προκύπτουν, αρχικά τουλάχιστον, πολλά προβλήματα (στο μέτρο που μια τάξη πραγμάτων, όπως π.χ. η έγγαμη συμβίωση, ανατρέπεται), ενώ η βεβαιότητα ότι θα αποτελέσει την απαρχή μιας νέας τάξης πραγμάτων (π.χ. ένα νέο γάμο) είναι ισχνή. Όταν γκρεμίζεται κάτι πρώτα βλέπουμε τη σκόνη, ακούμε το θόρυβο και μας μένουν τα ερείπια (αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα δηλαδή), ενώ η οικοδόμηση του νέου κτηρίου που θα χτιστεί, θα συμβεί, αν συμβεί,  στο μέλλον. 

Αυτή την ασυμμετρία μεταξύ «υπόσχεσης» και «κατάρρευσης» εκμεταλλεύονται οι πολιτικάντηδες των κομμάτων της μίζας. Η ακυβερνησία (και τα πολλά προβλήματά της, το σημαντικότερο από τα οποία είναι η πιθανή έξοδος από την ευρωζώνη) είναι η κατάρρευση που επισημαίνουν. Οι συνέπειές της φυσικά μας φοβίζουν, γι αυτό το κάνουν άλλωστε. Οι επαγγελίες περί «αλλαγής» και «ανασυγκρότησης» είναι οι υποσχέσεις με τις οποίες επιχειρούν να μας δελεάσουν.

Αν είμαστε «φρόνιμοι» άνθρωποι, αν δεν χάσαμε την κρίση μας, τη μνήμη μας, και τον αυτοσεβασμό μας πρέπει να αντισταθούμε στο δέλεαρ της υπόσχεσης· ξέρουμε από προσωπική πείρα ότι είναι απατηλή.  ΠΑΣΟΚ και ΝΔ υπήρξαν τα κόμματα της μίζας, της φαυλότητας, του πελατειακού, κομματικοποιημένου κράτους. Είναι τα κόμματα που οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία και, το χειρότερο, δεν διδάχθηκαν τίποτε από αυτή.  Ακόμα και τώρα παραμένουν αδιόρθωτα – πλαισιώνονται εν πολλοίς από κομματανθρώπους που ανήγαγαν τη φαυλότητα και την κακοδιαχείριση σε επιστήμη. Το να πιστεύεις ότι ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος, ο Αβραμόπουλος και ο Σκανδαλίδης, θα μας βγάλουν από την κρίση συνιστά το θρίαμβο της (ψευδο-)ελπίδας έναντι της εμπειρίας.

Η πιθανή ακυβερνησία που θα προκύψει από την πολιτική κονιορτοποίηση του πολιτικού συστήματος είναι όντως ένα μεγάλο πρόβλημα. Οι δημαγωγοί και οι λαϊκιστές που ενδύθηκαν τη λεοντή του «αντισυστημικού» πολιτικού θα βρουν πρόσφορο έδαφος. Οι αντιευρωπαϊστές λύκοι θα γλείφονται. Θάρθουμε πλησιέστερα στην καταστροφή. Πρέπει όμως να βρούμε το σθένος να αντέξουμε τα συναισθήματα φόβου που εύλογα γεννώνται. Οι πολιτικάντηδες ποντάρουν στο συντηρητισμό μας. Ότι θα φοβηθούμε και θα κάνουμε πίσω. Η θέα της αβύσσου πρέπει να ατσαλώσει τα νεύρα μας, όχι να μας πανικοβάλλει. Η καταστροφή που βιώνει η χώρα να ενισχύσει το αίσθημα της αηδίας για το φαύλο πολιτικό σύστημα που διαχειρίστηκε τα κοινά. Με αυτούς τους ανθρώπους ξέρουμε ότι δεν έχουμε μέλλον. Η πολιτική τήξη θα οδηγήσει σε νέα μορφώματα – αρκεί να το θελήσουμε.

Οι μεγάλες πολιτικές αλλαγές δεν προήλθαν από ψυχρούς υπολογισμούς, αλλά από εκείνο το πυρακτωμένο αίσθημα που καίει τα σωθικά των ανθρώπων: «δεν πάει άλλο, φτάνει πια». Πολιτικάντηδες της μίζας και του ρουσφετιού αρκετά σας ανεχθήκαμε. Αφεθήκαμε επί μακρόν στη σαγήνη της δημαγωγίας σας.  Η οργή μας δεν στρέφεται μόνο εναντίον σας αλλά κι εναντίον μας. Αν μας παραπλανήσατε εσείς είναι γιατί θέλαμε κι εμείς να παραμυθιαστούμε. Η αυταπάτη ήταν βολικότερη από την αλήθεια. Τώρα ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε. Για την ακρίβεια, ποτέ δεν ξέραμε καλύτερα. Η καταστροφή μας έδωσε μια πρωτοφανή βεβαιότητα. Η κρίση μας χάρισε διαύγεια.

Από την έλλογη οργή ξεπηδά το καινούριο. Στο καμίνι των συναισθημάτων αποστροφής χαλυβδώνεται η θέληση να αναζητήσουμε διαφορετικές λύσεις, χωρίς να έχουμε πλήρη εικόνα των νέων προβλημάτων που θα προκύψουν. Η αποδοχή της αβεβαιότητας που γεννά η πιθανότητα της κατάρρευσης είναι το τίμημα που πρέπει να καταβάλλουμε για μια νέα πολιτική τάξη πραγμάτων. Θέλει τόλμη η αξιοπρέπεια. Απαιτεί ωριμότητα η δημιουργία. Χρειάζεται κουράγιο να αντέξεις την αλήθεια ότι δημιουργείς την ιστορία.

Δεν πρέπει να επιτρέψουμε στον συντηρητικό μας εαυτό να κερδίσει το παιχνίδι με τον δημιουργικό μας εαυτό. Αν δεν ρισκάρουμε, δεν θα κερδίσουμε.  

Γνωρίζουμε ότι η υπόσχεσή τους είναι απατηλή. Ξέρουμε ότι η θέλησή μας για μια δημιουργική, ευρωπαϊκή πατρίδα είναι πραγματική. Τι περιμένουμε;

11 σχόλια:

Unknown είπε...

Σωστός όπως πάντα άλλωστε κ. Τσούκα.

Κ.Τζαγαρακης

Petronius είπε...

Τα ψεύδη τους καταφανή.
Δεν στοχεύουν στον έλλογο πολίτη.

Στόχος τους το κάτω-40% του "bell curve" (http://en.wikipedia.org/wiki/The_Bell_Curve).

Αυτό τους αρκεί.

Τους αρκεί για άλλα ένα, άντε δύο, χρόνια "ηδονής":
"κυριε βουλευτά μου", "περάστε κύριε υπουργέ", "καθήστε κύριε πρόεδρε", "απο δω η αυτού εξοχώτης ο πρωθυπουργός της Ελλάδας" και μπαπ οι προσοχές και μπαπ οι μιζο-δεσμίδες των ευρώ και μπαπ οι πρόθυμες οι γκόμενες.

Για πόσο ακόμα όμως, για πόσο...

Vagelis Palmos είπε...

Από τα καλύτερα κείμενα των ημερών!
Σας ευχαριστώ!

Unknown είπε...

Εμπνευστικό το άρθρο σας κ. Τσούκα!

Βέβαια δεν μου είναι εμφανές το πώς να χρησιμοποιήσω αυτήν την έμπνευση. Τι να κάνω πέραν της ψήφου? (Η ερώτησή μου μπορεί να ακούγεται αφελής αλλά είναι ειλικρινής.)

Κάτι πρέπει να ειπωθεί για τις περίφημες "θυσίες του ελληνικού λαού" που "δεν πρέπει να πάνε χαμένες".

1) Αυτές οι θυσίες επιβλήθηκαν στον ελληνικό λαό που ή θα τις υπέστητω (σωστό?) ή θα εξεγείρετω σε επανάσταση. Το οτι δεν έγινε επανάσταση δεν σημαίνει οτι ο λαός "συμπορεύεται" ιδεολογικά με τα κόμματα εξουσίας. Απλά υπομένει...

2) Υπάρχουν πολλοί επίπονοι δρόμοι αλλά δεν οδηγούν όλοι οι επίπονοι δρόμοι σε βελτίωση. Υπάρχουν και μη παραγωγικές θυσίες, άχρηστες, σκέτος πόνος. ("no gain, pure pain" σε αντίθεση με το "no pain, no gain"). Δόκιμη η έννοια του sunk cost ώπου οι παρελθοντικές θυσίες/προσπάθειες δεν αυξάνουν την πιθανότητα μελλοντικής επιτυχίας.

Σας ευχαριστώ, ΓΣ

Χαρίδημος Τσούκας είπε...

Ευχαριστώ για τα φιλοφρονητικά σχόλια.

@ΓΣ
Νομίζω ότι σε αυτή τη φάση, η ψήφος μας είναι αυτή που μετρά. Πράγματι, υπάρχουν επίπονοι δρόμοι που δεν οδηγούν πουθενά. Οπως υπάρχουν ευχάριστοι δρόμοι που οδηγούν στην καταστροφή. Από το τέλος του 2009 και μετά πήραμε το δύσκολο δρόμο, στο μέτρο που δεν μπορούσαμε να δανειστούμε κι έπρεπε να προσφύγουμε σε διεθνή οικονομική βοήθεια. Το δυστύχημα είναι ότι τη διακυβέρνηση την είχαν άνθρωποι που δεν πίστευαν σε αυτό που έκαναν (θυμάστε τι έλεγε ο ΓΑΠ; Τα μέτρα που πήρε "δεν ταιριάζουν με την ιδεολογική φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ"), θεωρώντας ότι οι κυβερνήτες είναι κάτι σαν τους αγγελιαφόρους καλών ειδήσεων και τίποτε άλλο. Ζούμε το τέλος μιας ολόκληρης εποχής. Οι λαϊκιστές που θεωρούν ότι η κατάρρευση του "καθεστώτος" (διότι με κάτι τέτοιο μοιάζει δεδομένου του εύρους και της ισχύος της αλλαγής) θα ΄μπορούσε να γίνει ανώδυνα απλώς παραπλανούν. Το ζήτημα είναι οι θυσίες να πιάσουν τόπο - να είμαστε σε θέση να δούμε φως στο τέλος αυτής της διαδικασίας. Με το Σαμαρά και το Βενιζέλο δεν μπορώ να δω φως. Χρειαζόμαστε κάτι άλλο, το οποίο ελπίζω να θέσουν σε κίνηση οι εκλογές της 6ης Μαίου.

Unknown είπε...

Σας ευχαριστώ κ.Τσούκα για την άμεση και εκτενή απάντηση.

Ευφυής αλλά εμετικός ο λόγος του κ.Βενιζέλου στην πιο πρόσφατη συνέντευξή του. "Ο αναμάρτητος πρώτος το λίθο βαλέτω" επικαλείται! Μακάρι να μπορούσα να τον αθωώσω λόγω ηλιθιότητας, αλλά ξέρω τοι είναι ευφυέστατος οπότε καταλαβαίνει τι υπονοεί ο λόγος του.

'Οπως με έχετε βοήθησει να καταλάβω κ.Τσούκα (και επανειλημένως έχετε υπενθυμίσει σε όλους μας) είναι ασύμμετρη η σχέση μεταξύ "αμαρτίας" των πολιτών και "αμαρτίας" πολιτικών (εντολέας και εντολοδόχος).

Ναι, "αμαρτήσαμε" που τους εμπιστευτήκαμε και πιστέψαμε τα παραμύθια τους, αλλά αυτό δεν συγκρίνεται με την συνειδητή "αμαρτία" /επιλογή τους να εκμεταλλευτούν στο έπακρο την εμπιστοσύνη μας. Τέλος πια στο τέχνασμα της συν-ενοχοποίησης!

ΓΣ

Petronius είπε...

...κόσμος πλέον φτωχός, οργισμένος, αγανακτισμένος. Πολιτικός κόσμος ανεπαρκής και διεφθαρμένος.

και ξάφνου από το πουθενά οι νεο-ναζί!

Προβληματίζομαι...
και με τους νεο-ναζί, που δυστυχώς θα μας "προκύψουν", αλήθεια τι κάνουμε κ. Τσούκα;

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητέ κ. Τσούκα,

Έχετε δίκιο. Πρέπει να απεμπλακούμε από το κομματοκρατογενή φαύλο κύκλο. Η αξιοπρέπειά μας, και η κοινή λογική μας δε μας επιτρέπει να ψηφίσουμε τους ληστές των ονείρων μας. Η έλλογη οργή, όπως λέτε, είναι ίσως η μόνη επιλογή σε αυτές τις εκλογές. Πρέπει όμως να είναι έλλογη και εύλογη η αλλαγή (σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο), η οποία επιδιώκουμε με την ψήφο μας. Όχι μόνο η οργή μας, πιστεύω. Δηλαδή, να αποφασίσουμε έλλογα να κόψουμε τις κακιές μας συνήθειες. Λέει ένα ωραίο ο Richard Holton: ισχυρή θέληση χρειάζεται η αλλαγή. Που σημαίνει προσπάθεια να μην αναθεωρήσουμε τους λόγους για τους οποίους πήραμε μία απόφαση να αλλάξουμε κάτι στο βίο μας. Για να επιτύχουμε και να ανατρέψουμε μια επιβλαβή συνήθεια, πρέπει να τα "δώσουμε όλα" ώστε να μην το ξανασκεφτούμε. Όποτε υπάρχει πειρασμός, η ισχυρή θέλησή μας είναι ο θεματοφύλακας μας, ο οποίος μας βοηθά να καταπιέσουμε δεύτερες σκέψεις. Η θέληση για αλλαγή στηρίζεται στην έλλογη απόφαση, απόφαση την οποία αναγνωρίζουμε ως ορθή για κάποιους ΛΟΓΟΥΣ, ως εύλογη.

Εν κατακλείδι, συμφωνώ με την έλλογη οργή (για την ψήφο). Δεν ξέρω εάν έχουν ωριμάσει τα πράγματα για έλλογη αλλαγή και ισχυροποίηση της θέλησης για αλλαγή. Μάλλον όχι. Ίσως γι' αυτό και ο κ. Γιανναράς μας δηλώνει ευθαρσώς απελπισμένος και θλιμμένος… Με προβλημάτισε έντονα με τα δύο τελευταία του άρθρα. Αλλά δε συμφωνώ μαζί του.

Φιλικά

Μανώλης Γκερεδάκης

Χαρίδημος Τσούκας είπε...

@ΓΣ
Οι φαύλοι πολιτικάντηδες πασχίζουν να πολτοποιήσουν τα πάντα προκειμένου να μην αναδεχθούν τις ευθύνες τους. Η κοινή λογική και η οξυδερκής ανάλυση υποδεικνύουν ότι αυτός που δίνει το φακελάκι στο διεφθαρμένο γιατρό και η διοίκηση του νοσοκομείου και οι επαγγελματικές ιατρικές ενώσεις που ανέχονται το πρόβλημα δεν έχουν τις ίδιες ευθύνες. Ετσι και με τους πολιτικούς. Αυτοί που διοικουν ένα θεσμό έχουν πολλαπλάσιες ευθύνες για την καλή λειτουργία του απο αυτούς που λειτουργούν στο εσωτερικό του. Οι ρόλοι είναι διαφορετικοί. Διαχέοντας τις ευθύνες αδιακρίτως, οι πολιτικάντηδες πασχίζουν να αποποιηθούν τις δικές τους. Παλιά, γνωστή συνταγή...

@Petronius
Δεν με φοβίζουν οι νεο-ναζί γιατί τους θεωρώ πρόσκαιρο φαινόμενο. Δεν υπάρχει, ευτυχώς, υπόστρωμα για την εκκόλαψη του νεοναζισμού στην Ελλάδα. Περισσότερο με φοβίζουν οι ποικίλοι ακροδεξιοί, οι οποίοι αντλούν απο τις σκοτεινότερες παραδόσεις της σχετικά ρωμαλέας ελλαδικής εθνικοφροσύνης, πασπαλισμένης τώρα με ανδρεοπαπανδρεϊκό λαϊκισμό και ψευδο-πατριωτισμό. Αυτοί οι άνθρωποι είναι επικίνδυνοι...

@Μ. Γκερεδάκης
Συμφωνώ Μανόλη. Για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολύ. Η 6η Μαίου να φροντίσουμε ο καθένας μας να γίνει η απαρχή της ουσιαστικής αλλαγής που έχει ανάγκη ο τόπος. Δεν θάναι εύκολο, καθότι οι κακές συνηθειες στο δημόσιο βίο είναι βαθιά ριζωμένες. Τώρα όμως είναι οι κατάλληλες συνθήκες να αρχίσουμε την αλλαγή. Η καταστροφή που βιώνουμε μεταβάλλει συνειδήσεις. Απαιτείται εμπνευσμένη πολιτική ηγεσία, βέβαια, για κάτι τέτοιο. Ελπίζω να προκύψει...

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητέ Χαρίδημε
Κάποιοι λένε ότι οι πανεπιστημιακοί λύνουν γρίφους, όχι προβλήματα. Ωστόσο, θα ήθελα να σε έβλεπα να μιλάς στη Βουλή.
Υποψιάζομαι ότι ένα σημαντικό ποσοστό μελών της Βουλής είναι κατά βάθος αγράμματοι!

Νίκος

Xristakis είπε...

Μπράβο, πολύ ωραίο κείμενο!

Έτσι είναι όπως τα λέτε. Αυτά τα δύο κόμματα θα βγάζουν ακόμη χειρότερα "στελέχη", δεν πρόκειται να βελτιωθούν.