Σάββατο 23 Απριλίου 2011

Ένα κόμμα, μια παρέα, μια χρεοκοπία…


Με τους ναρκισσιστές τσαρλατάνους της πολιτικής σπάνια αξίζει να ασχολείσαι· φροντίζουν οι ίδιοι να αυτο-εξευτελίζονται… Αξίζουν όμως προσοχής οι αντιδράσεις στα καμώματά τους. Πολιτικά ενδιαφέρων δεν είναι ο θόρυβος των τενεκέδων, αλλά οι αντιδράσεις που προκαλεί. 

Ως γνωστόν, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Π. Ψωμιάδης καταδικάστηκε σε δωδεκάμηνη φυλάκιση με αναστολή για παράβαση καθήκοντος. Για την απόφαση που έλαβε ως νομάρχης, το 2005, να  μειώσει στις 5000 ευρώ πρόστιμα αξίας 89000 ευρώ, τα οποία είχαν επιβληθεί σε πρατηριούχο για συστηματική νόθευση καυσίμων, κρίθηκε ένοχος σε δύο δικαστικούς βαθμούς. Πως σχολίασε την καταδίκη του ο κ.Ψωμιάδης δεν παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ή τουλάχιστον όχι μεγαλύτερο ενδιαφέρον απ’ ότι οι απόψεις του κ.Αυτιά για την ποιότητα των ΜΜΕ, του κ.Τσοχατζόπουλου για την «αξιοπιστία του πολιτικού κόσμου», και του κ.Αλογοσκούφη για την οικονομία. Το ενδιαφέρον είναι αλλού.

Που; Στις πολιτικές αντιδράσεις. Ο κ.Καρατζαφέρης και ο κ.Καμμένος χαρακτήρισαν τη δικαστική απόφαση «πραξικοπηματική» και μίλησαν για «πολιτική δίωξη». Ο κ.Αδ. Γεωργιάδης υποστήριξε ότι υπερτερεί η βούληση του εκλογικού σώματος, όχι η κρίση των δικαστών. Κατ’ αναλογία, αν ο δημοφιλής Αλ Καπόνε εκλεγόταν δήμαρχος Σικάγου, η λαϊκή ετυμηγορία θα υπερίσχυε της εφαρμογής του νόμου. Θυμίζω ότι ο κ.Γεωργιάδης έχει πτυχίο νομικής! Η κυρία Μπακογιάννη σιώπησε. Η όψιμη αντιπαλότητά της με το «πολιτικό σύστημα» μάλλον την έχει εξαντλήσει…

Αυτό είναι όλο; Μακάρι να ήταν! Ο εκπρόσωπος της ΝΔ κ.Μιχελάκης εξέφρασε το «σεβασμό» του στην απόφαση του Δικαστηρίου (πόσο συγκινητικό…) και παρατήρησε οξυδερκώς ότι ο κ.Ψωμιάδης «δεν κινήθηκε με ταπεινά κριτήρια», και δεν θα πρέπει να τεθεί σε αργία, καθώς «η ποινή στηρίζεται στο νόμο του «Καλλικράτη», που ισχύει μετά τα όσα φέρεται να έχει κάνει ο κ.Ψωμιάδης».

Ο εκπρόσωπος της ΝΔ περιέπεσε σε σύγχυση ρόλων: από κομματικός εκπρόσωπος αυτοδιορίστηκε σε άτυπο δικαστή, αναζητώντας ελαφρυντικά στον περιφερειάρχη! Ο κ.Ψωμιάδης κινήθηκε φιλάνθρωπα, υπονοεί ο κ.Μιχελάκης. Μπορεί, αλλά η αντίληψή του περί φιλανθρωπίας είναι τόσο ιδιόρρυθμη που καταντά ακατανόητη. Ο πρατηριούχος, μακαρίτης πλέον, ήταν στέλεχος της ΝΔ, υποστηρικτής του κ.Ψωμιάδη, και κατ’ εξακολούθηση νοθευτής καυσίμων στον οποίο είχε επιβληθεί σωρεία προστίμων. Είναι γνωστό, βεβαίως ότι, ο κ.Ψωμιάδης δεν απαρνείται τους δικούς του ανθρώπους. Εξέφρασε εμπράκτως το ενδιαφέρον του για τον απατεώνα πρατηριούχο, όπως το 2006 υπερασπίστηκε τον προφυλακισθέντα (και μετέπειτα καταδικασθέντα) «φίλο» και στενό συνεργάτη του Π. Αναγνωστόπουλο, κατηγορούμενο στην υπόθεση εκβίασης της ΜΕΒΓΑΛ. Για τους «ημέτερους» ο κ.Ψωμιάδης κάνει τα πάντα!

Θαυμάστε τη Βουλγραράκειο συλλογιστική της δήθεν «νέας» ΝΔ: ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι, για νομοτυπικούς λόγους, ο κ.Ψωμιάδης δεν μπορεί να εκπέσει του αξιώματός του, το ηθικό κύρος του έχει καταρρακωθεί με τη δικαστική καταδίκη του. Μήπως άραγε η ΝΔ διέγραψε τον κ.Ψωμιάδη ή του υπέδειξε, έστω, να παραιτηθεί; Όχι περισσότερο απ’ ότι το έπραξε στην περίπτωση του κ.Κεφαλογιάννη (καταδικασθέντος για ψευδορκία και υπόθαλψη εγκληματία το 2008) ή του κ.Μαγγίνα (στον οποίο επεβλήθησαν πρόστιμα εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ για πολεοδομικές παρανομίες το 2007).

 Το ρητορικό κερασάκι στην τούρτα ήρθε από τον κ.Σαμαρά. Σε συνάντησή του με τον κ.Ψωμιάδη, μίλησε για τον «περιφερειάρχη μας», τονίζοντας «την αγάπη που έχει όλη η ΝΔ γι αυτόν»! Νάτο πάλι το «κολλητιλίκι»! Η πολιτική γλώσσα υποκαθίσταται από την ψευδο-συναισθηματική. Τα δημόσια πρόσωπα δεν κρίνονται με βάση τα απρόσωπα κριτήρια του δημόσιου βίου, αλλά με αυτά του ιδιωτικού - πόσο τα «αγαπάμε»! Η γλώσσα της παρέας και της οικογένειας μεταφέρεται φενακιστικά στο δημόσιο βίο. Απορείτε που κυριαρχούν η οικογενειοκρατία και η παρεοκρατία στη χώρα;

Για νάχετε ένα μέτρο σύγκρισης: σχολιάζοντας την πρόσφατη καταδίκη σε επταετή φυλάκιση του πρώην προέδρου του Ισραήλ Μοσέ Κατσάβ, ο νυν πρόεδρος Σιμόν Πέρες δήλωσε: «είμαστε όλοι ίσοι ενώπιον του νόμου». Όταν ο πρώην υπουργός των Βρετανών Εργατικών Φιλ Γούλας καταδικάστηκε πέρυσι για ψευδολογία σε βάρος πολιτικού αντιπάλου του, εξέπεσε από το βουλευτικό αξίωμα. Η αντιπρόεδρος του Εργατικού Κόμματος Χάριετ Χάρμαν δήλωσε ότι, όχι μόνο δεν θα υποστήριζε τυχόν έφεση του καταδικασθέντος, αλλά ότι «δεν αποτελεί μέρος της πολιτικής του Εργατικού Κόμματος να κερδίζει εκλογές με ψευδολογίες». Ο κ.Γούλας διεγράφη από το κόμμα του. Η δικαστική απόφαση έγινε αυτονόητα σεβαστή· είχε συνέπειες.

Το πρόβλημά μας μόνο επιφανειακά είναι οι Ψωμιάδηδες – τέτοιοι άνθρωποι υπάρχουν σε όλες τις χώρες. Το πραγματικό μας πρόβλημα είναι οι Μιχελάκηδες – αυτοί που επισήμως εκφράζουν το ήθος του φορέα που εκπροσωπούν· που αντιμετωπίζουν με χυδαία ιδιοτέλεια το νόμο και απαλλάσσουν επιλεκτικά τα δημόσια πρόσωπα από τις ευθύνες τους· αυτοί που δεν σέβονται τους θεσμούς, δεν στιγματίζουν παρανομίες, δεν απαξιώνουν ιδιοτελείς συμπεριφορές. Η στάση αυτή αποτυπώνει τη βαθιά ανορθολογική πολιτική κουλτούρα μας. Το φαινόμενο δεν έχει πολιτικό πρόσημο, είναι διακομματικό: νόμος είναι ό, τι ορίζει η ξεδιάντροπη κομματοκρατία.

Δεν θα κουραστώ να το γράφω: το ελλαδικό πρόβλημα είναι ένα μετα-πρόβλημα, που μας διαφοροποιεί καθοριστικά από την ανεπτυγμένη Ευρώπη – ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τα προβλήματά μας συνιστά το πραγματικό μας πρόβλημα. Η πολιτική χειραγώγηση της δημόσιας σφαίρας, η απαξίωση των θεσμών από την αδίστακτη κομματοκρατία,  η αναγωγή του κομματικού συμφέροντος σε υπέρτατη αξία, αυτές είναι οι καταστατικές αξίες του πολιτικού μας συστήματος. Αυτό το είδος προβλήματος δεν λύνεται με Μνημόνια – δυστυχώς…          

Δευτέρα 11 Απριλίου 2011

Ο Τσόρτσιλ, οι στρατηγοί και οι κατσαπλιάδες



«Εσύ νομίζεις ότι, κατά βάθος, υφαίνεις ένα κομμάτι πανί: διότι κάθεσαι μπροστά σε έναν αργαλειό – κι ας είναι άδειος – και κάνεις τις κινήσεις του υφαντή»

ΛΟΥΝΤΒΙΧ ΒΙΤΓΚΕΝΣΤΑΙΝ


Αν είδατε την τηλεοπτική συνέντευξη του Αλέκου Παπαδόπουλου στον Αλέξη Παπαχελά («Σκαϊ», 28/3/2011), είχατε την ευκαιρία να απολαύσετε έναν ευθύβολο, τολμηρό, σχεδόν τσορτσιλικό, πολιτικό λόγο. Βέβαια, ο κ.Παπαδόπουλος δεν κυβερνά τη χώρα για να μας πει, όπως ο Τσόρτσιλ στη Βουλή των Κοινοτήτων, τον Μάιο 1940, «δεν έχω τίποτα να σας προσφέρω παρά μόνο αίμα, μόχθο, δάκρυα και ιδρώτα», αλλά μας προειδοποίησε (όχι για πρώτη φορά) ευθέως: αν συνεχίσουμε όπως πάμε, θα γκρεμοτσακιστούμε. Πολλές και εύστοχες οι επισημάνσεις του, ξεχωρίζω (και επεκτείνω) τρεις.

Πρώτον, ακόμα και σε συνθήκες χρεοκοπίας «δεν έχουν διαμορφωθεί όροι εθνικής αυτογνωσίας» (ο.π.). Κυβερνώντες και κυβερνώμενοι έχουμε εθιστεί στην αυταπάτη· επειδή καθόμαστε μπροστά στον αργαλειό νομίζουμε ότι υφαίνουμε. «Μαλακώνουμε τις λέξεις» (ο.π.), προκειμένου να αποφύγουμε την οδυνηρή αυτοεξέταση. Μιλάμε λ.χ. για «μνημόνιο» όταν τελούμε υπό «διεθνή οικονομικό έλεγχο»· θεωρούμε ότι είμαστε υπό «επιτήρηση», όταν βρισκόμαστε «υπό χρεοστάσιο»· αναρωτιόμαστε αν θα «χρεοκοπήσουμε», ενώ το πραγματικό ερώτημα είναι αν θα «καταρρεύσουμε». Βαφτίζουμε «μεταρρυθμίσεις» διάφορες «διευθετήσεις». Τα δανεικά και οι κοινοτικές εισροές μας έκαναν να μπερδέψουμε την «ανάπτυξη» με τη «μεγέθυνση». Ζούμε στη σύγχυση και την άρνηση: νοιώθουμε ότι το παιχνίδι τελειώνει, αλλά δεν έχουμε μάθει κάποιο άλλο, γι αυτό και γαντζωνόμαστε στο παλιό.

Δεύτερο, ακόμη και σήμερα, η δύναμη του λαϊκισμού είναι κυρίαρχη. Έχουμε μάθει να κατανοούμε τον εαυτό μας κυρίως υπό το πρίσμα του θυματοποιητικού λαϊκισμού (πασπαλισμένο, συνήθως, με εθνικό κουτσαβακισμό). Η ανατολικόστροφη (προνεοτερική) πλευρά μας δεν επιτρέπει στη δυτικόστροφη (νεοτερική) να πάρει τα ηνία.  Δεν πρόκειται μόνο για το πελατειακό κράτος, την κατάχρηση εξουσίας, και τη διαφθορά. Αυτά είναι τα συμπτώματα. Οι αιτίες της παθογένειας πρέπει να αναζητηθούν στην ιστορικά διαμορφωμένη πολιτική νοο-τροπία μας. Ο λαϊκισμός, στο μέτρο που εκφράζει το κυρίαρχο φαντασιακό στην κοινωνία, τροφοδοτεί τη διαρκή θυματοποίηση του «λαού» (μειώνοντας σημαντικά την ικανότητα αυτογνωσίας), θραύει τη σχέση πράξεων και συνεπειών (καλλιεργώντας την ανευθυνότητα και την απληστία), και ενισχύει στο λαό-πελάτη τη νηπιακή επιθυμία να ικανοποιούνται όλες οι επιθυμίες του. Ενώ η θεσμική λογική κανοναρχεί, ελέγχει, και ιεραρχεί προτεραιότητες, η λαϊκιστική λογική είναι παρορμητική, ισοπεδώνει,  και χυλοποιεί.

Τρίτο, και πιο μελαγχολικό,  «οι δυνάμεις που διαχειρίζονται [τη χώρα] είναι οι δυνάμεις που την έφεραν στη χρεοκοπία. Και είναι αντίνομο να λέμε, κάποιος ο οποίος οδήγησε μία χώρα στη χρεοκοπία θα τη σώσει. Δε γίνεται αυτό το πράγμα» (ο.π.). Γιατί; Για τρεις λόγους – νοητικούς, συμβολικούς και ψυχολογικούς. Οι λαϊκιστές και φαύλοι κομματάνθρωποι που έσπρωξαν τη χώρα στη χρεοκοπία δεν διαθέτουν εναλλακτική γλώσσα περιγραφής των προβλημάτων (άρα δεν μπορούν να φανταστούν νέες λύσεις), δεν συμβολίζουν το καινούριο (άρα αδυνατούν να μας εμπνεύσουν), ούτε έχουν τα «ψυχικά κουράγια» (ο.π.) (άρα δεν μπορούν να επιμείνουν και να συγκρουσθούν). Είναι δύσκολο έως αδύνατο να ξεφύγουν από τον πολιτικό «Κυνόδοντα» όσοι γαλουχήθηκαν, σταδιοδρόμησαν, και πλούτισαν στην πολιτική σχολή του Ανδρέα Παπανδρέου.

Γιατί μας εντυπωσιάζει ο λόγος του κ.Παπαδόπουλου; Κατ΄ αρχάς νοιώθεις ότι δεν κάνει δημόσιες σχέσεις: το ύφος του είναι βλοσυρό, οι λέξεις του συχνά κοφτερές. Διαισθάνεσαι ότι πιστεύει αυτά που λέει, ξέρεις ότι τα έλεγε πάντα. Ως υπουργός διακρίθηκε για τη μεταρρυθμιστική επιμονή του. Ήταν ένας σύγχρονος σοσιαλδημοκράτης σε ένα κόμμα που θύμιζε περισσότερο βαλκανικού τύπου οικογενειακή επιχείρηση, με συγκολλητική ιδεολογία τον αριστερόστροφο λαϊκισμό.

Συγκρίνετε τον «βαρύ» λόγο του κ.Παπαδόπουλου με την κενολογία των πολιτικάντηδων, και δείτε τη διαφορά. Η κυρία με το χαμόγελο-μάσκα, υπόδειγμα αυτοεξυπηρετικής φιλοδοξίας και ρουσφετολογικής φαυλότητας, ανακάλυψε πρόσφατα το εθνικό συμφέρον! «Εάν το πολιτικό σύστημα δεν αντιληφθεί ότι πρέπει να βάλει το συμφέρον της πατρίδας, πάνω από τα κομματικά συμφέροντα τότε η χώρα θα πάρει τον κάτω δρόμο», ανακοίνωσε η κυρία Μπακογιάννη. Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών νομίζουν ότι θα μας κάνουν αισιόδοξους με την προσποιητά θετική ρητορική τους («το 2012 έτος ανάπτυξης»), όχι με την ωμή ειλικρίνεια και την αταλάντευτη αποφασιστικότητά τους. Αφού δεν διαθέτουν το τσορτσιλικό έρμα για να υποσχεθούν ενοχλητικές θυσίες, προσφεύγουν προπαγανδιστικά σε ασκήσεις θετικής ψυχολογίας!

Όταν άκουγες τον Τσόρτσιλ τον καιρό του Πολέμου είχες την αίσθηση ότι σε κυβερνάει κάποιος που έζησε όλη του τη ζωή γι αυτή τη στιγμή. Δεν σου υποσχόταν βέβαιη νίκη, αλλά «ιδρώτα, δάκρυα και αίμα». Ένοιωθες ότι μπορείς να τον εμπιστευθείς· οι θυσίες σου θα έπιαναν τόπο.  Όταν ακούς τον Παπανδρέου Γ΄ νοιώθεις ότι σε κυβερνά ο γιός του ιδρυτή της επιχείρησης που, βαθιά μέσα του, δεν θέλει (και δεν μπορεί) να κάνει αυτή τη δουλειά. Όταν ακούς τα παιδιά της πράσινης νομενκλατούρας - το Μαγκριώτη και τη Γεννηματά,  το Σκανδαλίδη και τον Παπουτσή, τον Κουσελά και την Αποστολάκη – να μπουρδολογούν στα ΜΜΕ, αντιλαμβάνεσαι  πόσο εύκολο είναι να πέσει η χώρα στο γκρεμό που χάσκει μπροστά της· συνειδητοποιείς ότι οι θυσίες σου μάλλον θα πάνε στο βρόντο. Κοιτάζεις από την άλλη μεριά τα παιδιά της γαλάζιας νομενκλατούρας και μελαγχολείς βαθιά· σε πνίγει η απελπισία – κι ο θυμός.
   
Εξοστρακίσαμε τους ικανούς στρατηγούς από την πόλη. Ας μην απορούμε που μας απέμειναν οι κατσαπλιάδες.