Δευτέρα 29 Δεκεμβρίου 2008

Ο φόνος και το ξέσπασμα – μια ερμηνεία


Ακόμα και για μια χώρα εθισμένη στην υπερβολή, η κοινωνική αναταραχή που προκάλεσε ο φόνος του εφήβου Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από αστυνομικό, στα Εξάρχεια, ήταν πρωτοφανής. Πως εξηγείται; Δύο παράγοντες πρέπει να ληφθούν, κατ’ αρχήν, υπόψη: η δύναμη του τυχαίου γεγονότος και η ιστορική έλλειψη εμπιστοσύνης σε βασικούς κρατικούς θεσμούς, ιδιαίτερα την Αστυνομία.

Ο καθένας θα μπορούσε να είναι στη θέση του Αλέξανδρου. Ούτε ταραχές υπήρχαν στα Εξάρχεια εκείνες τις μέρες, ούτε ο μαθητής μετείχε σε βίαιες πράξεις κατά της Αστυνομίας. Τυχαία ήταν εκεί. Ο τυχαίος φόνος σοκάρει ιδιαίτερα γιατί μας καταλαμβάνει απροετοίμαστους - δεν διαθέτουμε έτοιμα σχήματα να τον ερμηνεύσουμε. Το γεγονός του τραγικού θανάτου, ιδιαίτερα όταν μεταδίδεται δραματοποιημένο από τα ΜΜΕ, δημιουργεί ένα κοινό για όλους σημείο αναφοράς, μας κάνει συμμέτοχους στην τρωτότητα της ύπαρξης, νοιώθουμε παρόμοια συναισθήματα.

Τι νοιώσαμε; Σοκ, απορία, οργή. Αυτά τα συναισθήματα διακατείχαν πολλούς νέους, ιδιαίτερα όσους ξεχύθηκαν στους δρόμους των ελληνικών πόλεων το Σαββατόβραδο του φόνου, την Κυριακή και τη Δευτέρα, όταν το σοκ ήταν νωπό και οι διαμαρτυρίες αυθόρμητες. Οι νέοι που συμμετείχαν σε εκείνες τις εκδηλώσεις εξέφρασαν πένθος, θυμό, ακόμη και μίσος. Εναντίον τίνος; Κατά της Αστυνομίας και εναντίον αυτών που συμβολίζει η Αστυνομία - τη δημόσια τάξη, την κρατική εξουσία, και, συνεκδοχικά, την κοινωνική οργάνωση που υπηρετεί η κρατική εξουσία. Το χρόνιο ελλαδικό έλλειμμα εμπιστοσύνης στο κράτος και τους θεσμούς εμφανίστηκε, σε πλήρη ανάπτυξη, ξανά.

Τα συνθήματα στους τοίχους της Αθήνας ήταν αποκαλυπτικά: «Αυτές οι μέρες είναι του Αλέξη»• «6/12/08 - Αυτή η ημερομηνία θα γραφεί με αίμα μπάτσων»• «Αλέξη μη φοβάσαι, είμαστε μαζί σου. Αυτό το κωλοκράτος θα πέσει προς τιμή σου». Μια μαθήτρια της Γ’ Λυκείου ομολόγησε: «Πέθανε σας λέω – εκδίκηση. […] Σπάστε τα όλα. Σπάστε, σπάστε να γίνει η Αθήνα μαύρη σ’ ένα βράδυ. Να μην υπάρχει τίποτα αύριο. Να ξεκινήσουν όλα από το μηδέν» («Ελευθεροτυπία», 9/12/2008). Ένα τέτοιο «κωλοκράτος» δεν μπορεί παρά να εδράζεται σε μια σάπια κοινωνική οργάνωση: «Η δημοκρατία σας βρωμάει δακρυγόνο», «Να καεί, να καεί το μπου…λο η Βουλή», «Τα πλούτη τους είναι το αίμα μας».

Αυτή η μηδενιστική στάση, υποβοηθούμενη από την εύκολη προσφυγή σε βίαιες μορφές διαμαρτυρίας που, τουλάχιστον μετά τη Μεταπολίτευση, χαρακτηρίζει τις αντιδράσεις κοινωνικών ομάδων στην Ελλάδα, οδήγησε σε επιθέσεις κατά Αστυνομικών Τμημάτων, δημοσίων κτιρίων και «αντιπαθών», στην παρούσα συγκυρία, εταιριών όπως οι τράπεζες. Σε ένα τέτοιο κλίμα, οι ομάδες των εκ συστήματος καταστροφολάγνων ολοκλήρωσαν τον κύκλο της βίας με πυρπολήσεις και λεηλασίες ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας.

Τι εξηγεί τη μηδενιστική έκρηξη; Προσέξτε τα συνθήματα των διαδηλωτών και τα γκράφιτι στους τοίχους. Χαρακτηρίζονται από «έμμεση διαλογικότητα» (Μ. Μπαχτίν) – ο λόγος τους αρθρώνεται σε συνάφεια με τον περιβάλλοντα λόγο. Οι αστυνομικοί είναι «μπάτσοι», το κράτος είναι «κωλοκράτος», η δημοκρατία «βρωμάει», η Βουλή είναι «μπου…λο», οι επιχειρήσεις μας ρουφάνε το «αίμα». Η έλλειψη εκτίμησης σε θεσμούς είναι διάχυτη. Σας θυμίζει κάτι αυτός ο λόγος; Έτσι, λίγο-πολύ, ίσως πιο κόσμια (αν και δεν είμαι σίγουρος…), δεν μιλάμε οι περισσότεροι στην καθημερινότητά μας; Έτσι δεν αισθανόμαστε για τους θεσμούς της χώρας; Οι νέοι επιστρέφουν με οργίλο ύφος και απροσχημάτιστη ευθύτητα τον τύπο λόγου στον οποίο είναι εκτεθειμένοι στον κόσμο των μεγάλων.

Εμείς οι μεγάλοι γιατί μιλάμε τόσο απαξιωτικά για τη χώρα; Γιατί έτσι, κυρίως, νοιώθουμε. Διότι ζούμε σε μια ευρωπαϊκή χώρα με σχεδόν τρικοκοσμικό δημόσιο βίο: μια χώρα που παράγει συστηματικά χαμηλή ποιότητα ζωής, αναξιοπρέπεια, ευνοιοκρατία, σκάνδαλα, και διαφθορά. Πώς να αισθανθείς στη χώρα του Μαγγίνα και του Κεφαλογιάννη, του Βουλγαράκη και του Εφραιμ, του Τσουκάτου, της «Μίζενς» και της «Μιζοκόμ»; Τι να νοιώσεις όταν βλέπεις γενικευμένη αυθαιρεσία, απίστευτη ατιμωρησία, διαβρωτικό κομματισμό, κι ένα ανυπόληπτο κράτος; Τι αυτο-εκτίμηση να έχεις όταν μετέχεις κι εσύ, λίγο ως πολύ, είτε με την αδιαφορία σου, είτε, συνηθέστερα, με τα «φακελάκια», τις «μίζες», τις μικρές παρανομίες και τα ποικίλα «μέσα» που μετέρχεσαι, στην αθλιότητα που σε περιβάλλει;

Τα περισσότερα προβλήματα, βέβαια, δεν είναι καινούρια αλλά επιτείνουν χρόνια προβλήματα, τα οποία το πολιτικό σύστημα αποδεδειγμένα δεν θέλει να αντιμετωπίσει. Το καινούριο είναι ότι, τα τελευταία τρία χρόνια, η συσσώρευση των προβλημάτων, ιδιαίτερα στον απόηχο των εκκλήσεων για «σεμνή και ταπεινή» διακυβέρνηση, μεγάλωσε την απογοήτευση και παρόξυνε τις αντιδράσεις. Η δυσάρεστη ατμόσφαιρα διαποτίζει το λόγο των νέων μέσα από τον κυρίαρχο λόγο των μεγάλων – τις εφημερίδες, τα ΜΜΕ, τις συζητήσεις στην οικογένεια, τις κουβέντες στο πόδι. Κυριαρχεί η απαξίωση, η αηδία, η κατήφεια, η ιδιώτευση, και η μοιρολατρία.

Και οι «διεκδικήσεις» των νέων; Οι αυθόρμητες διαμαρτυρίες των τριών πρώτων ημερών δεν περιείχαν διεκδικήσεις, μόνο θυμό και οργή για «το κράτος που δολοφονεί». Οι «διεκδικήσεις» προέκυψαν εκ των υστέρων, με την ερμηνεία ή οικειοποίηση του αυθόρμητου νεανικού λόγου από κόμματα, οργανωμένους φορείς, τα ΜΜΕ, ηγετικές προσωπικότητες και αναλυτές. Η γενικευμένη «αντίσταση» (και τα συνοδευτικά «αιτήματα») λ.χ. προβλήθηκε αναδρομικά, σε μια προσπάθεια να εκλογικευτεί η αυθόρμητη διαμαρτυρία. Προβάλλοντας πάνω του τα «αιτήματα» που «θα έπρεπε» να έχει, το ξέσπασμα μεταποιήθηκε σε «κίνημα». Η ειρωνεία είναι ότι εκείνα τα κόμματα και οι οργανωμένοι φορείς που με τις πράξεις τους ή τις παραλείψεις τους, έχουν συνεισφέρει στην κυρίαρχη σήμερα απαξίωση των θεσμών, σπεύδουν τώρα να εκλογικεύσουν τις αυθόρμητες διαμαρτυρίες εντάσσοντας τες στη δική τους αφήγηση – μια αφήγηση είτε συντηρητική-υποκριτική του τύπου ‘δείτε που πάει η κοινωνία’, είτε, επί το πλείστον, δήθεν προοδευτική-ιδεοληπτική, του τύπου ‘ο νεοφιλελευθερισμός καταστρέφει την κοινωνική συνοχή’.

Οι αυθόρμητες διαμαρτυρίες και ταραχές παρέχουν στην κοινωνία μια οθόνη στην οποία οι διαμορφωτές της κοινωνικής γνώμης εγγράφουν τις αξιακά και ιδεολογικά εδραιωμένες διαπιστώσεις τους για τις επιδιώξεις, τους φόβους και τα προβλήματα τοι κοινωνικού σώματος. Οι ώριμες κοινωνίες εκλογικεύουν τις αυθόρμητες διαμαρτυρίες και ταραχές θεωρώντας τες, συνήθως, ως έκφραση αποξένωσης μέρους της κοινωνίας με την κρατούσα τάξη πραγμάτων και προβαίνουν στη λήψη μέτρων, με πραγματικό και συμβολικό περιεχόμενο, επιδιώκοντας τη μακροχρόνια κοινωνική ισορροπία. Οι ανώριμες κοινωνίες αναλίσκονται σε κομματικές αντεγκλήσεις, εντυπωσιοθηρικές αντιπαραθέσεις, και μιντιακό θέαμα, αποφεύγοντας την έλλογη συζήτηση και επιδιώκοντας είτε να δραματοποιήσουν ιδιοτελώς τις ταραχές, είτε να σπρώξουν το πρόβλημα (την αποξένωση που φανερώνουν οι ταραχές) κάτω από το χαλί. Σε κάθε περίπτωση, η διαδικασία της εκλογίκευσης είναι μια «ανοιχτή» (open-ended) διαδικασία και συνιστά η ίδια ένα διακύβευμα.

Ο Αλέξανδρος ήθελε απλά να πιει ένα ποτό με τους φίλους του στα Εξάρχεια, τίποτα παραπάνω. Το τραγικό είναι ότι «χρειαζόμασταν» το θάνατό του για να φωνάξουμε δυνατά για όλα αυτά που χρόνια μας πνίγουν. Το δράμα της χώρας είναι η αυτο-καταστροφική μανία που συχνά την καταλαμβάνει: «χρειάζεται» αίμα αθώων, «εμφυλιοπολεμικό» κλίμα, και καταστροφές περιουσιών για να ταρακουνηθεί το σάπιο πολιτικό της σύστημα – αν ταρακουνηθεί…

13 σχόλια:

Sotirios Priftis είπε...

Ωραία ανάλυση. Πιστεύω ότι υπάρχει και ένας ακόμη λόγος γι'αυτή την υπερμετρη αντίδραση των νέων μετά το διήμερο διαμαρτηριών για το παιδί. Οι γονείς ή οι συγγενείς πολλών εξ'αυτών(ή γενικότερα οι προβεβλημένοι από τα μέσα άνθρωποι), έχουν συμμετάσχει σε κάποιας μορφής θεοποιημένο αγώνα(Πολυτεχνείο, κλπ). Αυτοί τι έχουν κάνει(σκεφτηκαν). Φραπέ, ipod και XBox? Να ο αγώνας μας...

Ανώνυμος είπε...

Υπάρχουν πράγματι λογοι για τους οποιους οι νεοι ειναι οργισμένοι. Ωστόσο τα γεγονότα που ελαβαν χώρα τις τελευταίες μέρες ήταν αποτέλεσμα καθοδηγουμενης χειραγωγησης από πολιτικα και δημοσιογραφικά κέντρα τα οποία απόλυτα δυνειδητα κατα την γνωμη μου δραματοποιησαν υπερμετρα το ατυχες αυτο γεγονος. Απροκάλυπτος προβοκατορας ο ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος με τον πιο χυδαιο τροπο συνεδεσε τα επισοδια με την οργη ταχα τες των νεων για την αντιεκπαιδευτικη μεταρυθμιση κ.α. γκεμπελικά ψευδη. Έφθασε στο σημειο το γκεμπελικο αυτο φασιστοειδες ο Αλαβανος να δηλωσει ''σκωτωσαν τον 15χρονο επειδη ήταν νέος'' φανατιζοντας με τον πιο αισχρο τρόπο την νεα γενια προσφερωντας την ως μερος του ετεροκλητου ''επαναστατημενου'' πληθους που με καθοδηγητες του ΣΥΡΙΖΑ προσπαθησαν να πεισουν αρχικα τους Έλληνες (δημιουργωντας ''αυθορμητα'' επαναστατημενα πληθη σε καθε πολη της Ελλάδος, κανοντας ''αυθορμητο'' ντου στην ΕΡΤ) και στην συνεχεια τος ξενους (βλ πανο στην Ακροπολη) ότι ταχαμου στην Ελλαδα εχουμε ''επανασταση''.
Αυτοί οι οποίοι είναι βασικος παραγοντας συντηρητικης αντιδραστικοτητας και απαξιωσης του εκπαιδευτικου συστηματος (βλ οχι στην αξιολογηση, οχι στην συνδεση ερευνας με αγορα, ελεγχο πανεπιστημιων απο ΠΟΣΔΕΠ) έρχονται με απυθμενο θρασος και αστηρευτη χυδαιτητα να εισπραξουν τους καρπους της δικης τους αντιδραστικοτητας

Panos Konstantinidis είπε...

> Οι νέοι που συμμετείχαν σε εκείνες τις εκδηλώσεις εξέφρασαν πένθος, θυμό, ακόμη και μίσος. Εναντίον τίνος; Κατά της Αστυνομίας και εναντίον αυτών που συμβολίζει η Αστυνομία - τη δημόσια τάξη, την κρατική εξουσία, και, συνεκδοχικά, την κοινωνική οργάνωση που υπηρετεί η κρατική εξουσία.

Είναι για γέλια όλοι αυτοί οι διαδηλωτές. Τα έχουνε βάλει με το κράτος και την κρατική εξουσία, που οι ίδιοι ψήφισαν. Αναδεικνύουνε μια κυβέρνηση και της δίνουνε εντολἠ να πράξει ό,τι νομίζει καλύτερο. Όταν το κάνει ξεσηκώνονται. Δηλαδή στην ουσία τα έχουνε βάλει με τον εαυτό τους αλλά δε θέλουνε να παραδεχτούνε ότι είναι οι ίδιοι υπαίτιοι. Η απόλυτη παράνοια.

Κατά τα άλλα συμφωνώ απολύτως με το κείμενο.

dexios82 είπε...

διαφωνω.θελετε να μου πειτε οτι ολα αυτα τα παιδια που δεν διαβαζουν εφημεριδα,που ασχολουνται συνεχεια με τα αθλητικα-οπαδισμος-που αδιαφορουν για τα κοινα βγηκαν στους δρομους λογω αγανακτησης?βεβαιως πρεπει να ακουμε τα παιδια.αλλα επειδη το μελλον της πατριδας ειναι τα παιδια πρεπει να ειμαστε και αυστηροι μαζι τους.σκεφτομαι το εξης.ποσο πιο πιστευτη θα ηταν η διαμαρτυρια τους αν βγαιναν στους δρομους αφου ειχαν τελειωσει τα μαθηματα του σχολειου?μηπως ηταν μια ακομη αφορμη για χαβαλε?γιατι παντα στην ελλαδα βρισκουμε την παραμικρη αφορμη για να απεχουμε απο την δουλεια μας και τις υποχρεωσεις μας.

Χαρίδημος Τσούκας είπε...

Είναι άγονο και πατερναλιστικό να λέμε "πως θα έπρεπε" να διαμαρτύρονται τα παιδιά. Ως κοινωνικό επιστήμονα με ενδιαφέρει να κατανοώ τις υπαρκτες μορφές διμαρτυρίας, όχι τις "πρέπουσες". Δεν γνωρίζω αν οι διαμαρτυρόμενοι διαβάζουν ή όχι εφημερίδες, παρακολουθούν ή όχι την πολιτική. Δεν βιάζομαι να συμπεράνω και περιμένω να διαβάσω σχετικές έρευνες, αν και όταν υπάρξουν. Ξέρω όμως ότι οι διαμαρτυρόμενοι νέοι εκτίθενται στον κυρίαρχο τύπο λόγου σήμερα στην Ελλάδα, ο οποίος είναι βαθιά απαξιωτικός για τους θεσμούς της χώρας. Στο άρθρο μου προσπαθώ να εξηγήσω, όσο αυτό είναι δυνατόν σε μια παράγραφο, τι παράγει την απαξίωση και πως αυτή διαποτίζει το νεανικό λόγο.

Δεν χρειάζεται να παρακολουθείς τα πολιτικά για να διαμαρτύρεσαι για το "κωλοκράτος" ή για να αποκαλείς τη Βουλή "μπουρδέλο". Αρκει να ακούς τις συζητήσεις των μεγάλων στο σπίτι, στη γειτονιά, να βλέπεις λίγη τηλεόραση, να 'πιάνεις' το κυρίαρχο zeitgeist.

dexios82 είπε...

οταν δεν εχεις αποψη και απλα διαμαρτυρεσαι χωρις ξερεις γιατι τοτε αντι να διατυπωνεις προτασεις για ενα καλυτερο κρατος και να προβαλεις αιτηματα στο μονο για το οποιο διακρινεσαι ειναι να πετας πετρες εναντιον της αστυνομιας παραβιαζοντας το νομο υπο της ευλογιες γονεων πολιτικων και μμε.καλη χρονια κυριε τσουκα με υγεια

Ανώνυμος είπε...

Ακόμα και αν τα νέα παιδιά είναι απογοητευμένα από την υπάρχουσα κατάσταση ο βίαιος τρόπος που διαμαρτύρονται επιβεβαιώνει ότι δυστυχώς αποτελούν μέρος του συστήματος. Ενός συστήματος που προάγει την μεγιστοποίηση των "θέλω" με την ελαχιστοποίηση κάθε προσπάθειας.
Βλέπετε είναι πολύ εύκολο να τα παίζεις "επαναστάτης" σπάζοντας και πετώντας πέτρες. Όμως έτσι δεν βελτιώνεις τίποτα. Θα πω το εξής το οποίο ίσως φανεί τραβηγμένο: Αν ο Γκορμπατσώφ προσπαθούσε να αλλάξει το σύστημα διαμαρτυρόμενος στη Κόκκινη πλατεία, μάλλον σήμερα θα ήταν φυλακισμένος στην Σιβηρία. Αντί αυτού προτίμησε να δουλέψει σκληρά ώστε γίνει ο καλύτερος και να αναρριχηθεί στη κορυφή της ιεραρχίας του συστήματος και από εκεί, να το αλλάξει μια για πάντα....
Αυτό που βλέπουμε από τη νεολαία δεν αποτελεί υγιές σύμπτωμα -όπως ανέφεραν κάποιοι "δημοσιογράφοι" και κόμματα-. Αντίθετα είναι η καλύτερη απόδειξη ότι η Ελλάδα πρόκειται να παραμείνει εγκλωβισμένη στις αγκυλώσεις της πολύ καιρό ακόμα...
Σωκράτης

tractatus είπε...

Δεν ξέρω αν γνωρίζετε ποιά είναι ακριβώς η συμπεριφορά των ενήλικων Ελλήνων στους ανήλικους Ελληνες...Μέσα στο σπίτι πράγματι στις περισσότερες περιπτώσεις υπάρχει υπερπροστασία αλλά έξω απο το σπίτι...η συμπεριφορά των τρίτων είναι τουλάχιστον απαξιωτική. Σε όποια δημόσια υπηρεσία πηγαίνει ένας έφηβος η συμπεριφορά των υπαλλήλων είναι σαν να επρόκειτο για αλήτη (όχι σε όλους φυσικά αλλά οι περισσότεροι έτσι συμπεριφέρονται στα λεγόμενα παιδιά. Την ίδια αντιμετώπιση έχει ο δάσκαλος, ο εκπαιδευτικός και φυσικά ο αστυνομικός και γενικότερα αυτό που ονομάζουμε 'θεσμικό παράγοντα'. Κανένας σεβασμός. Σαν να επρόκειτο για μίασμα που ενοχλεί....Προσέξτε το και θα το διαπιστώσετε κι εσείς. Επίσης, υπάρχει άμεση κριτική απο το βλέμμα μέχρι το λόγο ανάλογα με τη διαφορετικότητα του εφήβου...Δλδ πώς είναι ντυμένος, τι μαλλιά έχει, αν έχει διαφορετικές προτιμήσεις στο φύλο, στο θρήσκευμα...εν ολίγοις ο,τι δεν μας ταιριάζει κατακρίνεται και φυσικά αντιμετωπίζεται δεόντως...Με τέτοια, λοιπόν, δημόσια συμπεριφορά μη περιμένουμε και πολλά τόσο απο τους σημερινούς εφήβους όσο κι απο τους αυριανούς πολίτες. Και πάλι καλά να λέμε γιατί απο αύριο με το πρόσχημα της τρομοκρατίας φοβάμαι οτι αυτή η διανθισμένη τρομολαγνεία θα γίνει ένας ακόμα κρίκος στην αλυσίδα που αναλύσατε ως ερμηνεία....
Οσοι έχουμε ζήσει άλλες εποχές πολύ φοβάμαι οτι θα τις δούμε να επανέρχονται...Η μεταπολίτευση που σιώπησε για πολύ καιρό...ξύπνησε βίαια εξαιτίας όσων ήθελαν απλά να τη διατηρήσουν για ευνόητους λόγους...

Ανώνυμος είπε...

Νομιζω οτι δινουμε μεγαλυτερη σημασια απο οσο πρεπει και αναλυουμε πολυ περισσοτερο απο οσο πρεπει. Στις ταραχες των μαθητων υπαρχει μια γενικη διασταση χαβαλε και πλακιτσας η οποια προερχεται απο την γενικοτερη ατιμωρησια που απολαμβανουν οι μαθητες οταν καταστρεφουν περιουσια και δη δημοσια. Πχ σε μαθητικες καταληψεις με κατεστροφες ποσοι μαθητες απεβληθησαν η αποζημιωσαν? Ποτε εξηγησε ο δασκαλος οτι σε μια καταληψη (ας υποθεσουμε οτι νομιμοποιουνται οι μαθητες να την κανουν) οι μαθητες εχουν ευθυνη για τον περιβαλλοντα χωρο? Απλα το βλεπουν ως ενα αλλο παιδικο παρτυ, κανενα κοινωνικο αιτημα δεν τεθηκε παρα νεφελωδεις κραυγες για ενα καλυτερο μελλον λες και τους το χρωσταει κανεις. Εχουμε μαθει τα παιδια στο να αποκτουν τα παντα χωρις κοπο, καταργησαμε την πειθαρχια, τον σεβασμο, την σκληρη εργασιας γιατι ηταν και καλα συντηρητικες αξιες. Θεωρησαμε βαρβαρο να βαζουμε τα παιδια να εργαζονται τα καλοκαιρια για το χαρτζηλικι τους, εδω που φτασαμε ας μην κανουμε τους ανηξερους

Sotirios Priftis είπε...

"Η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται διότι κατεχράσθη το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας, διότι έμαθε τους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αναίδεια του λόγου ως ισότητα και την αναρχία ως ευδαιμονία.

Ισοκράτης, 436 π.Χ-338 π.Χ"

Χαρίδημος Τσούκας είπε...

Η βίαιη μορφή (σε ποικίλες εκδοχές, από οριακά ανεκτές έως απαράδεκτες) που πήρε το νεανικό ξέσπασμα δεν πρέπει να μας ωθεί να το εντάξουμε στην αφήγηση για το γνωστό βίαιο τρόπο διαμαρτυρίας που συχνότατα, δυστυχώς, βλεπουμε στη χώρα μας. Οχι ότι είναι άσχετο αλλά αν το κάνουμε αυτό κινδυνεύουμε να χάσουμε από τα μάτια μας την ειδοποιό διαφορά αυτού του ξεσπάσματος από άλλες ταραχές. Κάτι καινούριο συνέβη εδώ...Χιλιάδες νέων κινητοποιήθηκαν, διαμαρτυρήθηκαν, παθιάστηκαν. Αυτό χρήζει ερμηνείας, σηματοδοτεί κάτι...

Δεν ξεχνώ τον όμορφο στίχο του Σαββόπουλου: "μεσα απ΄ της βιτρίνας τα θρύψαλλα ακούω τη φωνή σου...". Τι ακούμε; Οργισμένη δυσαρέσκεια νομίζω, και απόγνωση, και απεχθεια για αυτό που τους/μας περιβάλλει. Τέτοια ακραία γεγονότα δοκιμάζουν την ερμηνευτική μας ικανότητα, τήν έκταση στην οποία, μέσα από το θόρυβο της βιτρίνας που σπάει, μπορούμε να ακούσουμε τον σπαργανώδη λόγο του οργισμένου νέου που αισθάνεται αποξενωμένος από την περιβάλλουσα κοινωνία.

Ανώνυμος είπε...

Διάβασα με μεγάλο ενδιαφέρον και εκτίμηση την ανάλυσή σας.
Αφήνω ποστ, κυρίως για να παραπέμψω σε τοποθεσίες που τεκμηριώνουν την παραπλανητική μετάφραση του Ισοκράτη (που μνημονεύεται σε σχόλιο μπλόγκερ παραπάνω):
http://www.sarantakos.com/
isocrat.htm
http://www.sarantakos.com/
isocratfin.htm

Sotirios Priftis είπε...

Διόρθωσε ο παραπάνω ανώνυμος σχολιαστής την μνημόνευση του Ισοκράτη που είχα κάνει αντιγραφή-επικόλληση ποιός ξέρει από πιό fora. Μας παραπέμπει στην ακριβή μετάφραση
όπως λέει

"Διότι εκείνοι που διοικούσαν την πόλη τότε (ενν. στην εποχή του Σόλωνα και του Κλεισθένη), δεν δημιούργησαν ένα πολίτευμα το οποίο μόνο κατ’ όνομα να θεωρείται το πιο φιλελεύθερο και το πιο πράο από όλα, ενώ στην πράξη να εμφανίζεται διαφορετικό σε όσους το ζουν· ούτε ένα πολίτευμα που να εκπαιδεύει τους πολίτες έτσι ώστε να θεωρούν δημοκρατία την ασυδοσία, ελευθερία την παρανομία, ισονομία την αναίδεια και ευδαιμονία την εξουσία του καθενός να κάνει ό,τι θέλει, αλλά ένα πολίτευμα το οποίο, δείχνοντας την απέχθειά του για όσους τα έκαναν αυτά και τιμωρώντας τους, έκανε όλους τους πολίτες καλύτερους και πιο μυαλωμένους."

Πολύ κακό για το τίποτα. Τα περι "αυτοκαταστροφής του πολιτεύματος" της λανθασμένης μετάφρασης που τον πείραξε τόσο πολύ ούτε που έμειναν στο μυαλό μου όταν το αντέγραφα(αντίθετα με το πρωτοσέλιδο του ΕΤ). Αυτό που με εντυπωσίασε ήταν τα περί "...έμαθε τους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αναίδεια του λόγου ως ισότητα και την αναρχία ως ευδαιμονία..."

Το διορθωμένο κομμάτι τώρα, υποδηλώνει πρόθεση των κυβερνόντων νομίζω. Και τώρα υπάρχουν οι καλύτερεροι νόμοι με τις καλύτερες προθέσεις από τους πάντες, αλλά...