Σάββατο 4 Απριλίου 2009

Νέα κόμματα, φθαρμένες λέξεις




Λίγοι, υποθέτω, θα διαφωνούσαν με τον ισχυρισμό: «Είναι μάλλον εύκολο να συγκροτηθεί ένα επιπλέον στην Ελλάδα κόμμα. Μοιάζει δύσκολο έως ακατόρθωτο να γεννηθεί αληθινά καινούργιο κόμμα» (βλ. Χ. Γιανναράς, «Καθημερινή», 29/3/2009). Ο ισχυρισμός είναι πειστικός όχι τόσο γιατί είναι ομολογουμένως δύσκολο να βρεθούν άφθαρτοι και ικανοί πολιτικοί, ούτε γιατί το καινούργιο ουδέποτε προκύπτει από παρθενογένεση. Η πραγματική δυσκολία έγκειται αλλού: στη φθορά των λέξεων.
Όποιος σήμερα αναφερθεί σε «μεταρρυθμίσεις» παραπέμπει αναπόφευκτα στην ανεκδιήγητη κυβέρνηση Καραμανλή Β’. Όποιος τολμήσει να οικειοποιηθεί την «αλλαγή» ανακαλεί συνειρμικά τον αμοραλιστικό λαϊκισμό του Παπανδρέου Β’. Όποιος μιλά ακόμη για τον «εκσυγχρονισμό» της χώρας, πιθανότατα επαναφέρει στη μνήμη μας το ένα εκατομμύριο μάρκα που ο κ.Τσουκάτος παρέλαβε από τη Ζίμενς! Για όποιον επιμένει να σκέπτεται, η χρεοκοπία των λέξεων είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί – ασφυκτιά, πνίγεται, νοιώθει άλαλος.
Οι λέξεις όμως είναι δεδομένες, δεν αλλάζουν κατά το δοκούν. Εκτός κι αν πιστεύει κανείς, όπως λ.χ. οι κομμουνιστές, ότι μια μορφή γλωσσικής μηχανικής είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη «σωτηρία» της κοινωνίας. Ευτυχώς αυτοί είναι λίγοι. Οπότε τι κάνουμε; Αυτό που κάναμε πάντοτε στη φιλελεύθερη δημοκρατία: οξύνουμε την αντιληπτικότητά μας, απαλλασσόμαστε από ψευδαισθησιογόνες ιδεοληψίες, παραμερίζουμε ανεξέταστες προκαταλήψεις, ανα-σημασιοδοτούμε τις παλιές έννοιες - και προσπαθούμε να πείσουμε αλλήλους.
Ναι, το αρχέγονο πρόβλημα της χώρας είναι ο ατελής εκσυγχρονισμός της. Η Ελλάδα έχει πρόσοψη σύγχρονης χώρας, χωρίς πραγματικά να είναι• δυναστεύεται ακόμη από προ-νεοτερικές νοοτροπίες – λ.χ. τον κατακερματισμό, το ρουσφέτι, την οικογενειοκρατία, το φατριασμό. Ναι, η χώρα έχει ένα τεράστιο έλλειμμα ορθολογισμού. Δεν χρειάζεται νάχεις διαβάσει τον Καρτέσιο ή να έχεις εντρυφήσει στους ιστορικούς λόγους που παρήγαγαν αυτό το έλλειμμα, για να καταλάβεις ότι δεν είναι ορθολογικό να διοικούν το κράτος οι κομματικοί «φίλοι», δεν είναι φρόνιμο μια χώρα να συσσωρεύει τεράστιο δημόσιο χρέος, δεν είναι δίκαιο να μην συμβάλλουν όλοι στα φορολογικά βάρη, δεν είναι λογικό να διοικούν τα πανεπιστήμια οι φοιτητικές παρατάξεις, δεν είναι «έξυπνο» να καταστρέφεις το περιβάλλον, δεν είναι σώφρον να μεταθέτεις τα προβλήματά σου στο μέλλον, να καταπατάς τους νόμους που ψηφίζεις, να ανέχεσαι την ανομία...
Καλώς ή κακώς η πολιτική στη δημοκρατία είναι η έλλογη διαχείριση συγκεκριμένων προβλημάτων. Όσοι διοικούν ξέρουν καλά πόσο δύσκολη είναι αυτή η διαχείριση. Όσοι ασπάζονται μια εσχατολογική θεώρηση της κοινωνίας, όπως π.χ. οι παντός είδους θεμελιοκράτες (fundamentalists), πιστεύουν ότι τα προβλήματα λύνονται αυτομάτως όταν φθάσουμε σε μια διαφορετικού τύπου κοινωνία. Για αυτούς, όμως, που ζουν στον ενεστώτα χρόνο, δίχως παραμυθητικές ουτοπίες, και γνωρίζουν το «στραβόξυλο της ανθρώπινης φύσης» (κατά την έξοχη φράση του Ησαΐα Μπερλίν), η πολιτική είναι μια ταπεινή, «βρώμικη», χρονοβόρα, και αναπόφευκτη διαδικασία. Η πολιτική δεν φέρνει απαραίτητα την ευτυχία, αλλά μπορεί να απαλύνει τη δυστυχία. Απαιτεί οραματικό πραγματισμό, στόχους, συμμαχίες, δεσμεύσεις, συγκρούσεις όταν χρειάζεται και συμβιβασμούς όταν απαιτείται.
Ναι, είναι δύσκολο να γεννηθεί ένα αληθινά καινούργιο κόμμα, όπως είναι δύσκολο να παραχθεί κάτι νέο στην τέχνη ή την επιστήμη. Όχι μόνο γιατί το καινούργιο πρέπει να έχει νέες ιδιότητες, αλλά γιατί πρέπει κι εμείς να έχουμε τη διάθεση και την οξυδέρκεια να το αναγνωρίσουμε ως τέτοιο.

13 σχόλια:

achso είπε...

"...Μοιάζει δύσκολο έως ακατόρθωτο να γεννηθεί αληθινά καινούργιο κόμμα"

Τι σημαίνει "αληθινά καινούργιο";

Δεν ορίζει ο καθένας τη συγκεκριμένη έκφραση όπως αυτός θέλει (ή μάλλον τον βολεύει);

Και (απ΄την άλλη) να θυμίσω και το "ουδέν καινόν υπό τον ήλιον";

Και γιατί αλήθεια θα πρέπει κάτι να είναι "αληθινά καινούργιο" (με οποιοδήποτε ορισμό) για να έχει αξία;

achso είπε...

(Ξέρω πολύ καλά ποιος είναι ο Γιανναράς, αλλά δε δέχομαι ό,τιδήποτε πει ως υψίστη σοφία!
Κι ας μας έκανε τη χάρη -τέλος πάντων- αντί να κρίνει αρνητικά ενέργειες άλλων να προτείνει έστω -για να μην πω και να θέσει σε εφαρμογή- ΑΥΤΟΣ κάποιο σχέδιο για την έξοδο από την καθομολογούμενη κρίση)

ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ είπε...

Στην Ελληνικη κοινωνια υπαρχει προβλημα με την εννοιολογία των λέξεων. Είναι πολυ δυσκολο για εναν ορθολογιστη να κανει διαλογο με εναν ιδεοληπτικο ανεξαρτητου προελευσης χωρις να εκνευριστει με την μη υπαρξη κοινου κωδικα επικοινωνιας. Οι εννοιες των λέξεων εχουν υποστει πολλαπλο εννοιολογικό βιασμο απο όσους τις επικαλουνται δινοντας τους ενα νοημα αλλοτριο απο το πραγματικο. Έτσι λέξεις οπως δημοκρατικος, προοδευτικος, φιλελευθερος έχουν καπελωθει και ερμηνευθει αυθαιρετα. Η αντιδραστικοτητα βαπτιστηκε ΄΄αντικαπιταλισμός΄΄ ή ΄΄οικολογικη ευαισθησία΄΄, ο τραμπουκισμος και το πλιατσικο βαπτιστηκε ΄΄επανασταση΄΄ κοκ Πραγματικα υπάρχει η αναγκη δημιουργιας νεολογισμων για να εκφραστουν οι πολιτικες εννοιες που απωλεσαν την λεκτικη εκφραση τους.

Unknown είπε...

Η ελληνική κοινωνία πάσχει απο έλλειψη κουλτούρας , πολιτισμού και αισθητικής.Ζητήματα που άπτονται καθαρά της πολιτικής διαδικασίας. Η έλλειψη ορθολογισμού ειναι έλλειψη αισθητικής ποιότητας της δημοκρατίας. Θα πρέπει όμως να πάψουμε να ρίχνουμε τον λίθο του αναθέματος μονοδιάστατα στους πολιτικούς. Η πολιτικής ειναι μια διαλεκτική διαδικασία μεταξύ κοινωνίας και πολιτικών και σε αυτή την διαδικασία και εμείς πήραμε κάτω απο την βάση .Μας βολεύει η επιβολή της μετριο-κρατίας είτε γιατί μας ανοίγει πόρτες είτε γιατι μας αφήνει στην ησυχία μας.
Χρήστος Λουτράδης

dimitris είπε...

Επειδή είχατε αναφερθεί εκτεταμένα στον ηρωισμό των δυο αστυνομικών που κατέθεσαν εναντίον του Γ. Κεφαλογιάννη, διαβάστε
εδώ και τη συνέχεια.
Όλοι έχουν μετατεθεί δυσμενώς, το δε σώμα που υπηρετούσαν διαλύθηκε. Και το πιο εξοργιστικό κατά τη γνώμη μου είναι ότι κανένα κανάλι δεν ασχολήθηκε ούτε με τον ηρωισμό τους, αλλά ούτε και με την εκδικητική μεταχείρισή τους.

Christos P. είπε...

@ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ:

...ανεξαρτητου προελευσης...

Έλεος!


@chris:
...Μας βολεύει η επιβολή της μετριο-κρατίας είτε γιατί μας ανοίγει πόρτες είτε γιατι μας αφήνει στην ησυχία μας.

Πόσο δίκιο έχετε!

Ακριβώς γιαυτό κάθε προσπάθεια (παλιά, νέα, "νέα", σχεδόν νέα, περίπου νέα, πραγματικά νέα, νεοφανής, κλπ) είναι καταδικασμένη εκ των προτέρων. Αν το πρόβλημά μας ήταν οι πολιτικοί, θα κάναμε εκλογές και δεν θα τους ξαναβλέπαμε. Το ότι ψηφίζουμε τους ίδιους και τους ίδιους λέει ότι αυτούς θέλουμε κι ας το παραδεχτούμε επιτέλους!
Το ντουέτο διεφθαρμένοι πολιτικοί - αδιάφθορος λαός, είναι απλώς ανοησία. Ο λαός μας είναι βαθύτατα διεφθαρμένος, τόσο που ο κάθε πικραμένος (ψηφισμένος ή μη) με κάθε ευκαιρία παρανομεί, φοροδιαφεύγει, φοροκλέπτει, ρυπαίνει, θορυβεί κλπ από συνήθεια, και, όταν δεν προτρέπει, επιτρέπει και στους άλλους να κάνουν τα ίδια από ...συναδελφική αλληλεγγύη!

Έχω στο μυαλό μου μια ανταποδοτική δημοκρατία, μια βαριάντα όπου η ψήφος καθενός θα διαφοροποιείται ανάλογα με το πόσα εισφέρει στο κράτος (χρήματα εννοώ), αλλά δεν τολμώ να επεκταθώ περισσότερο. Θα μου χρειαζόταν κάποιου είδους άσυλο για κάτι τέτοιο.

ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ είπε...

``Έχω στο μυαλό μου μια ανταποδοτική δημοκρατία, μια βαριάντα όπου η ψήφος καθενός θα διαφοροποιείται ανάλογα με το πόσα εισφέρει στο κράτος (χρήματα εννοώ), αλλά δεν τολμώ να επεκταθώ περισσότερο. Θα μου χρειαζόταν κάποιου είδους άσυλο για κάτι τέτοιο.``

Αυτο ειναι ανταποδοτικη φεουδαρχια και εχει υπαρξει στο παρελθον. H ανταποδοτικη δημοκρατία θα μπορουσε να εφαρμοστει εάν η ψηφος καθενός θα διαφοροποιείται ανάλογα με τα αποτελέσματα ενός IQ test και ενός τεστ γενικων πολιτικων γνωσεων και αντιληψης

ΥΓ Μα καλα απο το ποστ μου η εσφαλμενη πτωση σας πειραξε;

achso είπε...

Δευκαλίων, δεν είναι εσφαλμένη πτώση το λάθος σου. Η λέξη "ανεξαρτήτως" είναι επίρρημα (που βέβαια είναι άκλιτο).

Αλλά εγώ δε μένω στη γλώσσα. Λες "...εάν η ψηφος καθενός θα διαφοροποιείται ανάλογα με τα αποτελέσματα ενός IQ test και ενός τεστ γενικων πολιτικων γνωσεων και αντιληψης"

Παρ΄όλο που ο προβληματισμός σου με αγγίζει, πες μου :
Υπάρχει κάποιο στοιχείο που εξασφαλίζει (ή δίνει μια -έστω μικρή- ένδειξη) ότι η υψηλότερη ευφυΐα ή οι γενικές πολιτικές γνώσεις συμβαδίζουν με το ενδιαφέρον για το καλό της κοινωνίας;; Το αντίθετο θα έλεγα...

ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ είπε...

ahso
H υψηλότερη ευφυΐα και οι γενικές πολιτικές γνώσεις ενός πολίτη είναι μία ισχυρή ένδειξη ότι οι πολιτικές επιλογες του θα είναι γενικά πιο σωστές από εναν που θα εχει IQ καλαμποκιου και πολιτικη σκεψη αμοιβαδας.
Το οτι η ψηφος του παππου στο χωριο που εχει Αλτσχαιμερ έχει την ιδια βαρυτητα με αυτη ενος πολιτικου επιστημονα με διδακτορικο στις δημοσιες σχεσεις είναι ασφαλως το αναγκαιο κακο της δημοκρατίας αλλα έχει και την επιπτωση να μας κυβερνουν οι δημαγωγοι και οι λαικιστες.
Μου κανει ωστόσο εντυπωση το οτι θεωρεις ότι η ευφυΐα και οι γενικές πολιτικές γνώσεις έχουν αρνητική συσχέτηση με το ενδιαφέρον για το καλο της κοινωνίας...! Δηλαδη όσο πιο εξυπνος και μορφωμενος ειναι καποιος τοσο πιο..μοχθηρος ειναι;...
Αλλα και πάλι προσωπικά με τρομάζουν πολύ περισσότερο τα αποτελέσματα των επιλογων ενος καλοπροαιρετου χαζου ασχετου παρα ενος λιγοτερο καλοπροαιρετου εξυπνου γνωστη. Όπως θα προτιμούσα να με χειρουργήσει ενας κακοψυχος κορυφαιος χειρουργος απο τον χασαπη της γειτονιάς που μπορει να ειναι ο καλυτερος ανθρωπος που υπαρχει...

achso είπε...

Έχεις δίκιο, Δευκαλίων, δεν εκφράστηκα καλά.
Δε θεωρώ ότι η ευφυΐα και οι γενικές πολιτικές γνώσεις έχουν αρνητική συσχέτηση με το ενδιαφέρον για το καλό της κοινωνίας.
Αλλά, όπως είπες κι εσύ, το να έχει ίδιο βάρος η ψήφος όλων είναι το τίμημα της δημοκρατίας. Η (μερική) λύση είναι η παιδεία -πολλή, υποχρεωτική και ποιοτική. Ίσως και κάποιοι κανόνες όσον αφορά στην ποιότητα των πολιτικών (π.χ. κρίση των υποψηφίων από όλους -και όχι μόνο τους οπαδούς του κόμματός τους- μέσω αρνητικής ψήφου).

Christos P. είπε...

@Δευκαλίων

Αυτο ειναι ανταποδοτικη φεουδαρχια και εχει υπαρξει στο παρελθον.

Δεν το γνωρίζω, αλλά το πώς αυτό οδηγεί σε φεουδαρχία, δεν μπορώ να το φανταστώ. Εκτός αν το λέτε ως σχήμα λόγου, οπότε αναρωτιέμαι πώς λέτε τη φεουδαρχία που απολαμβάνουμε σήμερα...

H ανταποδοτικη δημοκρατία θα μπορουσε να εφαρμοστει εάν η ψηφος καθενός θα διαφοροποιείται ανάλογα με τα αποτελέσματα ενός IQ test και ενός τεστ γενικων πολιτικων γνωσεων και αντιληψης

Τα χρήματα που κάποιος εισφέρει στο κράτος είναι δείκτης πολλών πραγμάτων, μεταξύ άλλων και του IQ και των γενικότερων γνώσεων και αντιλήψεων. Στα τεστ που λέτε είμαι βέβαιος ότι τα περισσότερα άριστα θα τα έπαιρναν και κάποιοι που έχουν πολλές ιδέες για το πώς θα περνάνε αυτοί καλά, αλλά χωρίς καμμιά διάθεση να εισφέρουν για τους μισθούς, τις συντάξεις, τα σχολειά και τα νοσοκομεία μας.

Προσωπικά θα ήθελα πολύ περισσότερο τη γνώμη του παππού με το αλτσχάιμερ από ό,τι του σπουδαγμένου και φερέλπιδος πολιτικού επιστήμονος. Χρειάζομαι τη σοφία του παππού κι ας δε θυμάται τι έφαγε χθες. Τις τελευταίες μόδες τις έχει και στο google.

Όσο για τη πτώση (που δεν είναι πτώση) που με πείραξε, ναι με πείραξε και ίσως θα 'πρεπε να σας πειράζει κι εσάς.

Μπορεί κάποτε να μπει στο τεστ και η ορθογραφία κι εκεί οι παππούδες με το αλτσχάιμερ θα μας σκίσουν...

ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ είπε...

Πολυ μεγαλη η ευαισθησια με την ορθογραφια...
Ισως η ορθογραφια να συσχετιζεται και με την... στρατιωτικη ευφυια...

Τι κριμα που το 21 ειχαμε στρατηγο τον Μακρυγιαννη... με στρατηγο τον Αδαμαντιο Κοραη θα ειχαμε παρει και την πολη...

ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ είπε...

΄΄Η (μερική) λύση είναι η παιδεία -πολλή, υποχρεωτική και ποιοτική.΄΄

Ποσο ποιοτικη αραγε μπορει να ειναι η παιδεια που παρεχουν αυτοι οι οποιοι ευνοουνται απο το χαμηλο επιπεδο της και την μειωμενη κριση των πολιτων, λαμβανοντας ευκολα την ψηφο τους....
Ποσο τυχαιο ειναι αραγε οτι το Ελληνικο σχολειο δεν αναπτυσει καθολου την κριτικη σκεψη;


''Ίσως και κάποιοι κανόνες όσον αφορά στην ποιότητα των πολιτικών (π.χ. κρίση των υποψηφίων από όλους -και όχι μόνο τους οπαδούς του κόμματός τους- μέσω αρνητικής ψήφου).''

Αν εννοεις κατι σαν τον εξοστρακισμο των Αρχαιων Ελληνων...συμφωνω απολυτα.