Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου 2010

Ο δήμος ως όχλος



«Ο λόγος είναι ένα φρούριο κατά της κτηνωδίας. Όταν δεν ξέρουμε, όταν δεν μπορούμε να εκφραστούμε, όταν ο λόγος δεν είναι επαρκής και αρκετά επεξεργασμένος επειδή η σκέψη είναι ασαφής και μπερδεμένη, δεν απομένουν παρά οι γροθιές, τα χτυπήματα, η άξεστη, βλακώδης, τυφλή βία»
ΖΑΚΛΙΝ ΝΤΕ ΡΟΜΙΓΥ

Η εικόνα του αιμόφυρτου βουλευτή, πρώην υπουργού Κωστή Χατζηδάκη εν μέσω του μαινόμενου όχλου ήταν συγκλονιστική. Όπως στην περίπτωση του σαδιστικού ξυλοδαρμού του Κύπριου φοιτητή Αυγουστίνου Δημητρίου από αστυνομικούς στη Θεσσαλονίκη το 2006, τα τηλεοπτικά  πλάνα μας μετέφεραν την ανατριχιαστική ωμότητα του επεισοδίου. Στην επίθεση κατά του κ.Χατζηδάκη, η τηλεοπτική εικόνα αποτύπωσε τη θλιβερή έκπτωση του πολίτη σε τραμπούκο, του διαδηλωτή σε ταραξία, του δήμου σε όχλο.

Το φαινόμενο της, κυμαινόμενης σε ένταση, οχλοκρατικής βίας δεν είναι καινούριο: έχουμε συνηθίσει την ύπαρξή του σε επιμέρους θεσμούς (π.χ. πανεπιστήμια) και σε διαδηλώσεις. Το σημαντικότερο: η οχλοκρατική βία δεν είναι ένα περαστικό φαινόμενο. Στο μέτρο που οι θεσμοί της οργανωμένης κοινωνίας δεν λειτουργούν με συστηματικά έλλογο τρόπο, η οχλοκρατική βία τείνει να εμφανίζεται ως ένα υποκατάστατο. Ιδού γιατί.

Στο κλασικό βιβλίο «Έξοδος, Φωνή και Αφοσίωση», ο Αμερικανός οικονομολόγος Αλμπερτ Χίρσμαν ερμηνεύει τους τρόπους με τους οποίους τα άτομα αντιδρούν στην πτώση της ποιότητας των αγαθών που λαμβάνουν, είτε από ιδιωτικούς είτε από δημόσιους οργανισμούς. Όταν είναι δυσαρεστημένα, τα άτομα είτε εγκαταλείπουν τον οργανισμό («έξοδος»), είτε διατυπώνουν την κριτική τους σε αυτόν («φωνή»). Το κλασικό παράδειγμα είναι η έξοδος από τη δημόσια, και η στροφή στην ιδιωτική, εκπαίδευση από τους εύπορους πολίτες που είναι δυσαρεστημένοι με την ποιότητα των δημόσιων σχολείων. 

Η «έξοδος» είναι εφικτή, στο μέτρο που υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις. Όταν αυτές είναι ανύπαρκτες, η «φωνή» – η διατύπωση, δηλαδή, κριτικής – είναι η κύρια μέθοδος έκφρασης της δυσαρέσκειας. Σε γενικές γραμμές, η δυνατότητα «εξόδου» αποδυναμώνει τη «φωνή» - η «έξοδος» είναι η εύκολη λύση, η «φωνή» προϋποθέτει εμπλοκή, με αβέβαιο αποτέλεσμα Στο μέτρο, όμως, που τα άτομα είναι συναισθηματικώς συνδεδεμένα με έναν οργανισμό («αφοσίωση»), το κόστος «εξόδου» μεγαλώνει, και η δυνατότητα χρήσης της «φωνής» ενισχύεται.

Στην πολιτική, όταν οι πολίτες είναι δυσαρεστημένοι, συνήθως εγκαταλείπουν ένα κόμμα και στρέφονται σε ένα άλλο, εκτός κι αν είναι μέλη ή φίλοι (δείχνουν, δηλαδή, «αφοσίωση»), οπότε χρησιμοποιούν τη «φωνή» τους. Όταν όμως το πολιτικό σύστημα έχει απαξιωθεί συνολικά, όπως εμφατικά έχει συμβεί στη χώρα μας, η «φωνή» εμφανίζεται ως μάταιη επιλογή («δεν ακούει κανείς, στην Ελλάδα ζεις…»), ενώ η «έξοδος», στο μέτρο που δεν υπάρχουν αξιόπιστες εναλλακτικές λύσεις, εκφράζεται ως ιδιώτευση (στην καλύτερη περίπτωση) ή ως οχλοκρατική βία (στη χειρότερη). Η τάση προς τέτοιες μη έλλογες μορφές «εξόδου» ενισχύεται από τη δυσπιστία που ιστορικά περιβάλλει τους ελλαδικούς θεσμούς και, αναφορικά με τη βία, την ύπαρξη καχεκτικών μηχανισμών επιβολής κυρώσεων.

Να το πω απλά, έστω με κίνδυνο να γίνω απλουστευτικός: όταν αισθάνεσαι ότι ζεις στη χώρα της μίζας, όταν δεν εμπιστεύεσαι κανέναν, όταν η ανομία σε περιβάλλει, όταν νοιώθεις ότι δεν αποδίδεται δικαιοσύνη, ότι από παντού σου τα παίρνουν, ότι διαχρονικά σε κυβερνούν εν πολλοίς ανίκανοι, φαιδροί, και όχι σπάνια διεφθαρμένοι πολιτικάντηδες, όταν, εν ολίγοις, βιώνεις την καθολική απαξίωση των θεσμών της χώρας σου, υφίστασαι στο πετσί σου τα αποτελέσματα αυτής της απαξίωσης (διάβαζε: τη χρεοκοπία), και δεν βλέπεις από πουθενά ελπίδα, σε κυριεύουν συναισθήματα οργής και ματαιότητας, η «φωνή» σου χάνεται· ο λόγος σου γίνεται χονδροειδής, αστόχαστος, σχεδόν άναρθρος. Τι απομένει; Το πρωτόγονο ένστικτο της αυτοσυντήρησης και ο ανεπεξέργαστος θυμός που ωθούν, απρόβλεπτα, στην «άξεστη, βλακώδη, τυφλή βία»· «εξέρχεσαι», τότε, έστω και ανεπαίσθητα, από την έλλογη κοινωνικότητα.

Όπως έχει διεισδυτικά παρατηρήσει η Αμερικανίδα φιλόσοφος Μάρθα Νουσμπάουμ με αναφορά στην «Εκάβη» του Ευριπίδη, απαραίτητος όρος για τη συγκρότησή μας ως έλλογα όντα είναι η μετοχή σε έναν στοιχειωδώς λειτουργικό «κοινό λόγο», η ύπαρξη ενός βασικού υποστρώματος κοινωνικής εμπιστοσύνης, διαφορετικά κινδυνεύουμε να εκπέσουμε σε κτηνώδη κατάσταση, όπως η Εκάβη όταν διαπιστώνει τον θάνατο του γιού της Πολύδωρου από τον βασιλιά και φίλο της Πολυμήστορα, στον οποίο είχε εμπιστευθεί τη φύλαξή του. Στερημένη την πόλη της, τον πλούτο της, και τώρα το μονάκριβο γιό της, η Εκάβη καταρρέει ηθικά, αποκτηνώνεται, ζητά εκδίκηση. Σκοτώνει τον Πολυμήστορα και τυφλώνει τα δύο του παιδιά. Η εκδίκηση την αναζωογονεί.

Η ηθική μας συγκρότηση, παρατηρεί εύστοχα η Νουσμπάουμ, δεν αποτελεί τόσο ένα ατομικό κατόρθωμα, όσο ένα κοινωνικό επίτευγμα – προϋποθέτει στοιχειώδεις σχέσεις εμπιστοσύνης και κοινωνικής λειτουργικότητας. Όταν το αίσθημα δικαιοσύνης καταπατείται και η εμπιστοσύνη σε πρόσωπα και θεσμούς θρυμματίζεται, διαβρώνεται ο «κοινός λόγος» που άρρητα διαπερνά την έλλογη συλλογικότητα και καταστρέφεται η κοινωνική βάση που απαραίτητα συγκροτεί την υπόστασή μας ως έλλογα-ηθικά όντα· ο δήμος εκπίπτει σε όχλο, ο πολίτης σε τραμπούκο.        

Εν κατακλείδι, η οχλοποίηση του δήμου παράγεται από συγκεκριμένες κοινωνικές διεργασίες μέσω των οποίων η πολιτική αλλοτριώνεται σε διεφθαρμένο ή ιδιοτελή πολιτικαντισμό και η κομματική-συντεχνιακή-κλικαδόρικη ιδιοτέλεια εκτοπίζει τον «κοινό λόγο» των θεσμών.  Η «άξεστη βία» θρέφεται αφενός μεν από αυτο-εξυπηρετικές πρακτικές που συστηματικά εκφυλίζουν την πολιτική κοινότητα, αφετέρου δε από την απουσία εμπνευσμένης ηγεσίας ικανής να αρθρώσει αξιόπιστα την εναλλακτική «φωνή». Η οχλοκρατική βία είναι η άλλη όψη της φαυλοκρατίας.

8 σχόλια:

TassosAnastassopoulos είπε...

Στην αμέσως προηγούμενη συζήτηση στο μπλογκ αυτό, γύρω από το θέμα που άνοιξε ο κ. Χαρίδημος Τσούκας, με τίτλο : «Το επιστολόχαρτο» http://htsoukas.blogspot.com/2010/12/blog-post_20.html , μπορούν οι αγαπητοί αναγνώστες να δουν τα δύο παρακάτω σχόλιά μου, που ευθέως σχετίζονται και με το σημερινό θέμα, που δημοσίευσε ο αγαπητός κ. Χαρίδημος Τσούκας.

Στα σχόλιά μου αυτά (
http://htsoukas.blogspot.com/2010/12/blog-post_20.html?showComment=1293785652123#c2500983648136175864 και
http://htsoukas.blogspot.com/2010/12/blog-post_20.html?showComment=1293785757322#c2746749579337332696 ), περιγράφονται τα αίτια της συσσωρευόμενης κοινωνικής δυσαρέσκειας, που οδηγούν την ελληνική κοινωνία, σχεδόν στο σύνολό της, σε μη προβλεπόμενες συμπεριφορές, ως αποτέλεσμα της ουσιαστικής χρεωκοπίας της χώρας από την ανείπωτη βλακεία της σύγχρονης ελληνικής ελίτ, η οποία, κάτω από την ασφυκτική πίεση των δανειστών της χώρας και των εκπροσώπων τους, που εμφανίζονται, ως "εταίροι" και δρουν, ως μοντέρνοι μεταναζιστές κατακτητές, είναι παραζαλισμένη και ευρίσκεται σε πλήρη σύγχυση και τελεί υπό συνθήκες ενός παρατεταμένου ντεζαβύ από τις καταιγιστικές εξελίξεις του τελευταίου 12μηνου, καθιστάμενη, ολοένα και περισσότερο, ένας σάκος του μποξ για την λοιπή ελληνική κοινωνία, η οποία υφίσταται τα επίχειρα των εγκληματικών και τραγικά εσφαλμένων στρατηγικών της επιλογών και συγκεκριμένα της μεγαλομανούς και ανόητης στρατηγικής επιλογής να ενταχθεί η Ελλάδα στην ευρωζώνη, γεγονός που την οδήγησε, με την έλευση της απρόσμενης οικονομικής ύφεσης του 2008, στην οξεία δημοσιονομική κρίση του 2009 και από εκεί, με την βοήθεια των βλακωδών ενεργειών του ευήθους ΓΑΠ και του παιδικής νοοτροπίας οικονομικού του επιτελείου στην αδυναμία πληρωμής του δυσβάστακτου ελληνικού δημόσιου χρέους, για να φθάσουμε έτσι στην μοντέρνα Κατοχή, η οποία υπήρξε προϊόν της αντιπατριωτικής και τυφλά παγκοσμιοποιημένης λογικής της σύγχρονης ελίτ της χώρας, η οποία με την πολιτική του ΓΑΠ παραδόθηκε αμαχητί στις διεστραμμένες ορέξεις των δανειστών της, προκειμένου να σωθεί το ευρώ και η ευρωζώνη και προκειμένου να συγκαλυφθεί η αποκάλυψη της εξαπάτησης του ελληνικού πληθυσμού από την καταιγιστική προπαγάνδα, που στήριξε την είσοδο της χώρας στην ευρωζώνη, με μαϊμουδένια στοιχεία και με την διαφήμιση μιας υποτιθέμενης, αλλά στην πραγματικότητα ανύπαρκτης προστασίας, που (υποτίθεται) ότι θα παρείχε το ευρώ στην ελληνική οικονομία από τις επιθέσεις των διεθνών κερδοσκόπων.

Ο Αυστριακός δικαστής, όμως, αυτές τις ημέρες, απογύμνωσε, εντελώς, την απατεωνιά της σύγχρονης ελληνικής πολιτικής ελίτ, η οποία δια του Κώστα Σημίτη την περίοδο 2000 - 2001 έστησε την ιστορία με τα ελληνικά swaps και με την βοήθεια της Goldman Sachs, προκειμένου να μπορέσει να εντάξει την Ελλάδα στην ευρωζώνη, για να την οδηγήσει στην καταστροφή, καθιστώντας το ελληνικό δημόσιο χρέος, από ένα χρέος σε μαλακό νόμισμα (δραχμή), που ήταν πριν από την ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη, σε ένα χρέος σε σκληρό νόμισμα (ευρώ), το οποίο θα ήταν αδύνατο να εξυπηρετηθεί, όταν θα ερχόταν μια περίοδος οικονομικής ύφεσης (συνοδευόμενη, απαραιτήτως και από μια κυβέρνηση παιδικής χαράς, σαν αυτήν του ευήθους ΓΑΠ, όπως τώρα), γεγονός που θα οδηγούσε την χώρα μας στην χρεωκοπία.

TassosAnastassopoulos είπε...

Τα δύο σχόλιά μου στο προηγούμενο θέμα του μπλογκ του κ. Τσούκα («Το επιστολόχαρτο» http://htsoukas.blogspot.com/2010/12/blog-post_20.html ), αναφερόμενος στην βλακεία και την αναποτελεσματικότητα της σύγχρονης ελληνικής ελίτ, τα έκλεινα, με τα παρακάτω λόγια :

"Αυτή την στρατηγική επιλογή είναι που σάρωσε η έλευση της οικονομικής ύφεσης το 2009.

Και αυτήν την απύθμενη βλακεία της ελληνικής ελίτ είναι που αποκάλυψε αυτή η κατακρήμνιση της ελληνικής οικονομίας, η οποία ξεκινώντας ως οξεία δημοσιονομική κρίση, μετατράπηκε, με την βοήθεια των ηλιθιωδών ενεργειών του ΓΑΠ.

Για το δεύτερο πράγμα, που μου έρχεται στο μυαλό, σχετικά με την αναποτελεσματικότητα της σύγχρονης ελληνικής ελίτ και το οποίο ουσιαστικά αποτελεί ένα μέτρο σύγκρισης με τους χειρισμούς των παλαιότερων ελληνικών ελίτ, σε παρόμοιες καταστάσεις χρεωκοπίας (διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ελλάδα δεν είναι η πρώτη φορά που χρεωκοπεί, αφού έχει πτωχεύσει και το 1897 και το 1930) θα μιλήσω αργότερα, για να καταδείξω την παντελή της ανικανότητα, η οποία συμβαδίζει με την έλλειψη πατριωτισμού, που διακατέχει τα μέλη της σε αντίθεση με τις παλαιές, οι οποίες ήσαν, μεν, διεφθαρμένες και παμφάγες, αλλά είχαν το στοιχειώδες πατριωτικό αίσθημα, που τους οδηγούσε να προστατεύουν την χώρα, έστω και μέσα από την αντίληψη ότι για να μπορεί κάποια ελίτ να διοικεί την χώρα, πρέπει αυτή να υφίσταται, ως λειτουργικό μαγαζί και να έχει τον απαιτούμενο τζίρο, προκειμένου να μπορεί αυτή η ελίτ να κάνει την μοιρασιά…"


Περιττό να πω ότι, σε αυτό το δεύτερο πράγμα, που μου έρχεται στο νου, σχετικά με την παροιμιώδη αναποτελεσματικότητα της σύγχρονης ελληνικής ελίτ, που έχει να κάνει και με την έλλειψη ενός στοιχειώδους πατριωτικού αισθήματος, εκ μέρους της, θα αναφερθώ στο παρόν θέμα...

TassosAnastassopoulos είπε...

Μιλώντας για το μειωμένο (έως ανύπαρκτο) πατριωτικό αίσθημα, που διακατέχει ένα μεγάλο τμήμα της σύγχρονης ελληνικής ελίτ και λαμβάνοντας υπόψη μας τα όσα άθλια διέπραξε η κυβέρνηση του ευήθους ΓΑΠ κατά την κρίσιμη περίοδο του Ιανουαρίου 2010 - Μαΐου 2010, οπότε και αλυσόδεσε την χώρα μας στα δεσμά το επαχθέστατου Μνημονίου της Κατοχής και της ντροπής (δεν είναι μόνον το ότι δεν διαπραγματεύτηκε, είναι και το τι απεδέχθη ως όρους της δανειακής σύμβασης με τους "εταίρους", οι οποίοι έδρασαν ως εκπρόσωποι των δανειστών της χώρας και θα θυμίσω εδώ ότι η κυβέρνηση του ΓΑΠ απεδέχθη ανάμεσα στα άλλα και τον όρο ότι το δανειζόμενο μέρος - δηλαδή η Ελλάδα - παραιτείται από την απαίτηση συμψηφισμού των οφειλών της, που απορρέουν από την δανειακή σύμβαση, με άλλες εκκρεμείς χρηματικές απαιτήσεις, ή αποζημιώσεις της, έναντι των δανειστών της. Ο κατάπτυστος αυτός όρος, που προβλέπεται στο άρθρο 7 (ή 4) νομίζω της δανειακής σύμβασης έχει τεθεί από το επιτελείο των Μέρκελ - Σόϊμπλε, για να αποφύγουν πιθανή μελλοντική πρόταση κάποιας ελληνικής κυβέρνησης, για τον συμψηφισμό των γερμανικών αποζημιώσεων, που μένουν εκκρεμείς από την εποχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και την ναζιστική κατοχή της Ελλάδας και γι' αυτό και η Γερμανία δεν μετέχει η ίδια ως Κράτος, στην δανειακή σύμβαση, αλλά έχει βάλει την κρατική τράπεζα KFV να εμφανίζεται ως το αντισυμβαλλόμενο μέρος με το ελληνικό δημόσιο), ας δούμε ένα ιστορικό παράδειγμα, το οποίο αποτελεί και μια οπό τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις στη διεθνή νομολογία που αφορά την άρνηση κρατών να αποπληρώσουν τα χρέη τους, προς τους διεθνείς τραπεζοπιστωτικούς οργανισμούς.

Το 1936 η Ελλάδα αρνήθηκε να συνεχίσει να πληρώνει το δάνειο που είχε συνάψει με τη βελγική τράπεζα Societe Commerciale de Belgique. Η κυβέρνηση του Βελγίου προσέφυγε στο Διαρκές Δικαστήριο του Διεθνούς Δικαίου της Κοινωνίας των Εθνών, κατηγορώντας την Ελλάδα ότι αθετεί τις διεθνείς της υποχρεώσεις.

Η φασιστική κυβέρνηση εκείνης της εποχής υπέβαλε υπόμνημα στο δικαστήριο, όπου, ανάμεσα στα άλλα, προέβαλε τους παρακάτω ισχυρισμούς, οι οποίοι και έγιναν πανηγυρικά δεκτοί από το δικαστήριο αυτό
:

«Η Κυβέρνηση της Ελλάδος, ανήσυχη για τα ζωτικά συμφέροντα του Ελληνικού λαού και για την διοίκηση, την οικονομική ζωή, την κατάσταση της υγείας και την εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια της χώρας, δεν θα μπορούσε να προβεί σε άλλη επιλογή. Όποια κυβέρνηση κι αν ήταν στη θέση της θα έκανε το ίδιο» («Yearbook of the International Law Commission*. 1980, v.l, σελ. 25).

Η υπόθεση τράβηξε σε μάκρος και το 1938, η τότε ελληνική κυβέρνηση - η φασιστική κυβέρνηση του Ιωάννη Μεταξά -, υπέβαλε νέο υπόμνημα, όπου τόνιζε τα παρακάτω αυτονόητα, τα οποία δεν τόλμησε ούτε καν να σκεφθεί το ψοφοδεές και εν τοις πράγμασι, προδοτικό επιτελείο του ΓΑΠ, αλλά πιστεύω και η μεγίστη πλειοψηφία της ελληνικής ελίτ, η οποία διακατέχεται από ένα ελλειμματικό πατριωτισμό :

TassosAnastassopoulos είπε...

«Ενίοτε μπορεί να υπάρξει μια έκτακτη κατάσταση «η οποία κάνει αδύνατο για τις Κυβερνήσεις να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους προς τους δανειστές και προς τον λαό τους: οι πόροι της χώρας είναι ανεπαρκείς για να εκπληρώσουν και τις δυο υποχρεώσεις ταυτόχρονα. Είναι αδύνατο να πληρωθεί το χρέος και την ίδια ώρα να παρασχεθεί στον λαό η κατάλληλη διοίκηση και οι εγγυημένες συνθήκες για την ηθική, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. Το οδυνηρό πρόβλημα προκύπτει όταν πρέπει να επιλέξει κανείς ανάμεσα στα δυο καθήκοντα. Το ένα πρέπει να υποχωρήσει έναντι του άλλου. Ποιο πρέπει να είναι αυτό;... Η θεωρία αναγνωρίζει σ' αυτό το ζήτημα ότι το καθήκον μιας Κυβέρνησης να εξασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία των βασικών δημόσιων υπηρεσιών υπερτερεί έναντι της πληρωμής των χρεών της. Από κανένα Κράτος δεν απαιτείται να εκπληρώσει, μερικά ή συνολικά, τις χρηματικές του υποχρεώσεις αν αυτό θέτει σε κίνδυνο τη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών του και έχει σαν αποτέλεσμα την αποδιοργάνωση της διοίκησης της χώρας. Στην περίπτωση όπου η πληρωμή του χρέους του θέτει σε κίνδυνο την οικονομική ζωή ή τη διοίκηση, η Κυβέρνηση είναι, κατά τους συγγραφείς, υποχρεωμένη να διακόψει ή ακόμη και να μειώσει την εξυπηρέτηση του χρέους» (στο ίδιο).

Το Διεθνές Δικαστήριο αποδέχτηκε το σκεπτικό της ελληνικής φασιστικής κυβέρνησης, δικαίωσε την Ελλάδα και φιλοτέχνησε ένα ουσιώδες νομικό προηγούμενο που χρησιμοποίησαν πολλές χώρες ανάμεσα σε αυτές και η Αργεντινή του αειμνήστου προέδρου Νέστορ Κίχνερ, ο οποίος το 2003 επέλεξε, έναντι της εξαθλίωσης του λαού που επέβαλλαν τα προγράμματα του ΔΝΤ, να διαγράψει μονομερώς το μεγαλύτερο μέρος του δημόσιου χρέους.

Αυτό που τόλμησε και επέτυχε η φασιστική Ελλάδα του Μεταξά το 1938 αρνείται ακόμη και να το σκεφθεί η δημοκρατική Ελλάδα του ΓΑΠ (και της ουσιαστικά απάτριδος ελληνικής ελίτ), ο οποίος διακήρυξε την, εξ αρχής, άρνησή του να προβεί σε αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, για να προστατεύσει τους ... δανειστές της χώρας και όχι τον ελληνικό πληθυσμό, λέγοντας στην γερμανική εφημερίδα "die Zeit" ότι :

"Εάν σκοπεύαμε να κάνουμε κάτι τέτοιο, δηλαδή να προβούμε σε αναδιάρθρωση του χρέους, θα ήταν πιο έξυπνο να το κάνουμε όταν άρχισε η κρίση. Ακριβώς αυτό είναι που θέλουμε να αποτρέψουμε. Θέλουμε να είμαστε απόλυτα αξιόπιστοι έναντι των πιστωτών μας".

Και για να είναι "απόλυτα αξιόπιστος έναντι των πιστωτών" ο ΓΑΠ εγκατέλειψε κάθε ίχνος διαπραγμάτευσης με τους Ευρωπαίους "εταίρους" και την τρόϊκα, παραδίδοντας την χώρα στις διεστραμμένες ορέξεις των δανειστών της και οδηγώντας την στο απόλυτο κοινωνικό αδιέξοδο και στην καταστροφή...

Και μετά ψάχνει ο αγαπητός κ. Τσούκας να βρει την αιτία, για την οποία "πέφτουν φάπες". Καλόν είναι να μην απορεί και να μην το ψάχνει.

Και τούτο, όχι επειδή οι φάπες αποτελούν την λύση του προβλήματος, αλλά επειδή οι αιτίες τους είναι πασίδηλες και σιγά - σιγά, γίνονται κτήμα όλων...

Thomas a.k.a Malefino είπε...

Για'μένα η επίθεση στον Κώστα Χατζηδάκη μου είναι αδιάφορη. Δεν μπαίνω στη λογικήτου αν η βία εκφράζει λαική δυσαρέσκια ή φταίει το ένα ή το άλλο. Ο καπιταλισμός από μόνος του είναι βία. Βία είναι ο τρόμος και η οργή που σπέρνουν οι εξουσιαστές και οι παράπλευροί τους, όταν ζητούν θυσίες απ'τους καταπιεσμένους προκειμένου να διατηρήσουν τα υπέρογκα κέρδη τους οι ληστές της υπεραξάις και των ζωών μας. όσο θα υπάρχιε καταπίεση θα υπάρχει και αντίδραση. Και ας μην συγκρίνουμε την κρατική βία(αστυνομική) με την απλή γροθιά ενός καταπιεζόμενου.

TassosAnastassopoulos είπε...

Και όμως έχει σημασία το να μπορούμε να αναλύουμε την εκάστοτε συγκυρία και ειδικώτερα την παρούσα, που έχει να κάνει με την ουσιαστική χρεωκοπία της χώρας, η οποία είναι βλακώδης και έχει να κάνει με την υπερφίαλη και μεγαλομανή επιθυμία της ελληνικής ελίτ να εντάξει την Ελλάδα στην ευρωζώνη, την οποία επιθυμία ανήγαγε σε στρατηγική επιλογή, που οδήγησε στα τωρινά οδυνηρά αποτελέσματα.

Ο ανηλεής ξυλοδαρμός του Κωστή Χατζηδάκη και όσοι άλλοι ακολουθήσουν, αφού η ελληνική πολιτική, οικονομική και κοινωνική ελίτ έχει στοχοποιηθεί από τον εξαγριωμένο ελληνικό πληθυσμό - ο οποίος δεν έχει συνειδητοποιήσει το γεγονός ότι όσα υποφέρει οφείλονται σε καθαρα τεχνικοοικονομικούς λόγους, που σχετίζονται με αυτήν την στρατηγική επιλογή και αν το καταλάβει, τα πράγματα θα γίνουν πολύ χειρότερα -, δεν θα είχε συμβεί, αν η Ελλάδα δεν είχε χρεωκοπήσει, όσο σκληρός και αν είναι ο καπιταλισμός.

Ως εκ τούτου, οι αιτίες (όχι οι αφορμές) της λαϊκής δυσαρέσκειας έχουν την σημασία τους, η οοία είναι σημαντική, διότι διαυγάζουν την πραγματικότητα, αφαιρώντας το τις φαντασιακές σημασίες του ιδεολογικού πέπλου (ο όρος "ιδεολογικός" χρησιμοποιείται εδώ με την μαρξική έννοια της ψευδούς συνειδήσεως), που συσκοτίζει αυτές τις αιτίες και παραπλανά τους ανθρώπους.

Φεύγοντας από τις τρέχουσες ανοησίες, που διακινεί η ελληνική πολιτικοοιοκονομική ελίτ, για να δικαιολογήσει την βλακώδη και καταστροφική επιλογή της για την κατάργηση της δραχμής και την ένταξη της χώρας στην ευρωζώνη, ενοχοποιώντας τον εξαπατημένο ελληνικό πληθυσμό, από την καταιγιστική προπαγάνδα της, υπέρ αυτής της επιλογής, πρέπει να δούμε και μια άλλη διάσταση αυτής της καταστροφικής επιλογής, που συναρτάται με την τεράστια απώλεια - γύρω στο 30% - της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, λόγω της ένταξης της χώρας στην ευρωζώνη, που χειροτέευσε μια ήδη κακή κατάσταση, όσον αφορά το ελληνικό δημόσιο χρέος.

Πριν από την ένταξη της χώρας μας στην ευρωζώνη, όταν ακόμα το νόμισμα της Ελλάδας ήταν η δραχμή και σε περιβάλλον εύκαμπτων συναλλαγματιών ισοτιμιών, η απόκλιση των εθνικών παραγωγικών δυνατοτήτων, ανάμεσα στην Ελλάδα και την Γερμανία (και ευρύτερα, ανάμεσα στις χώρες του ευρωπαϊκού βορρά και του νότου) αντιμετωπιζόταν από την λειτουργία της βαλβίδας του μηχανισμού των συναλλαγματικών ισοτιμιών, που εξισορροπούσε αυτές τις αποκλίσεις.

Στις συνθήκες, όμως, του κοινού νομίσματος της ευρωζώνης, αυτός ο μηχανισμός είναι ανύπαρκτος και στις "ομαλές" συνθήκες της περιόδου 2002 - 2008, εμφανίζονται τα παρακάτω φαινόμενα :

Η Γερμανία (και ο ευρωπαϊκός βορράς) με μικρότερο ποσοστό αύξησης των τιμών, με μεγαλύτερη παραγωγικότητα και με μικρότερη αύξηση του κόστους ανά μονάδα εργασίας (διότι, ανάμεσα στα άλλα, συγκράτησε τις αυξήσεις, ή και μείωσε τα επίπεδα των μισθών), παράγει προϊόντα φθηνά, ακολουθώντας δηλαδή την πολιτική της πραγματικής υποτίμησης - η οποία, ειρήσθω εν παρόδω αποτελεί και αυτή μια πολιτική που εμφανίζει στρεβλωτικές τάσεις στην παραγωγική και οικονομική δομή της χώρας.

Η Ελλάδα (και ο ευρωπαϊκός νότος), με μεγαλύτερα επίπεδα αύξησης των τιμών, με μικρότερη παραγωγικότητα (αν και η ποσοστιαία αύξηση - ρυθμός - της παραγωγικότητας στην Ελλάδα ήταν μεγαλύτερη από αυτήν της Γερμανίας) και με μεγαλύτερη αύξηση του κόστους εργασίας, λόγω της αύξησης των μισθών (προσοχή, όχι με μεγαλύτερους από την Γερμανία μισθούς, αλλά με μισθούς που παρακολούθησαν, λίγο - πολύ, την μέση παραγωγικότητα της εργασίας και τούτο επειδή δεν ακολούθησε την πολιτική του dumping των μισθών, που ακολούθησε η Γερμανία) παράγει προϊόντα ακριβά, εμφανίζοντας τα φαινόμενα της πραγματικής ανατίμησης και της υψηλής ανεργίας, που φυσικά και αυτά αποτελούν στρεβλώσεις της παραγωγικής δομής και της οικονομίας.

TassosAnastassopoulos είπε...

Όσο τα πράγματα μένουν σε ισορροπία (και όσο επισφαλής και αν είναι αυτή η ισορροπία), δεν υπάρχει πρόβλημα.

Το πρόβλημα παρουσιάζεται όταν η ισορροπία διαταραχθεί. Και η ισορροπία θα διαταραχθεί είτε από εσωτερικούς, είτε από εξωτερικούς λόγους - αλλά, πάντως, σε κάθε περίπτωση, η διαταραχή αυτή θα προέλθει, όπως ορθότατα είχε προβλέψει ο John Maynard Keynes, ήδη από το 1924, αναλύοντας την κρίση του παλαιού καπιταλιστικού συστήματος, από τον χρηματοπιστωτικό τομέα.

Στην συγκεκριμένη περίπτωση, που εξετάζουμε τώρα, η διαταραχή προήλθε από το εξωτερικό και πήρε την μορφή της οικονομικής ύφεσης του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού τομέα, με την φούσκα των ακινήτων την περίοδο Ιουλίου - Σεπτεμβρίου 2008 και εσωτερικοποιήθηκε στην ευρωζώνη, με την κρίση του δημόσιου ευρωχρέους, όπως αυτό εκφράστηκε στην Ελλάδα, με τις βλακείες του ΓΑΠ (αλλά και του ιδιωτικού ευρωχρέους, που κρατικοποιήθηκε στην περίπτωση της Ιρλανδίας)
.

Επανερχόμενος στις στρεβλωτικές ανισορροπίες της περιόδου 2002 - 2008, που εμφανίστηκαν στην ευρωζώνη και που περιέγραψα παραπάνω, πρέπει να πω ότι οι στρεβλωτικές αυτές αποκλίσεις στις παραγωγικές δομές των χωρών, στην πορεία του χρόνου, θα μπορέσουν να αντιμετωπισθούν, μόνον με μεταβιβαστικές πληρωμές από την χώρα, που έχει κάνει πραγματική υποτίμηση (Γερμανία - ευρωπαϊκός βορράς), προς την χώρα, που έχει κάνει πραγματική ανατίμηση (Ελλάδα, ευρωπαϊκός νότος) και έχει χάσει την ανταγωνιστικότητά της.

Αυτό, στα πλαίσια μιας πραγματικής οικονομικής ενότητας, δηλαδή στα πλαίσια ενός ομοσπονδιακού κράτους, δεν αποτελεί πρόβλημα και γίνεται συνεχώς, βοηθώντας το σύνολο των ομόσπονδων κρατών, όπως π.χ. στις Η.Π.Α., όπου η κεντρική κυβέρνηση και το FED, με όπλο την δημοσιονομική πολιτική, τις επενδύσεις και την νομισματική πολιτική (κοπή χρήματος), αναδιανέμει το παραγόμενο κοινωνικό προϊόν, μέσα στα πλαίσια της ομοσπονδίας.

Η ευρωζώνη, όμως, δεν είναι ομοσπονδιακό κράτος και με την θεσμική κουρελού, που την διαρθρώνει, δεν αποτελεί ούτε και οικονομική ένωση.

Και εδώ, ακριβώς, βρίσκεται το πρόβλημα, διότι το ζήτημα των μεταβιβαστικών πληρωμών από τις χώρες με πραγματική υποτίμηση, για την αναγκαία στήριξη, προς τις χώρες με πραγματική ανατίμηση, ετέθη στην χειρότερη δυνατή συγκυρία, δηλαδή μέσα σε συνθήκες οξείας οικονομικής ύφεσης (η Γερμανία παρουσίασε μείωση του ΑΕΠ της το 2009, κατά 4,7% και μεγάλη μείωση των εξαγωγών της) και αυτό περιέπλεξε τα πράγματα στο έπακρο, μαζί με τους φόβους του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος, μπροστά στην αναγκαιότητα της ευρύτερης σεισάχθειας, που μπαίνει, ως επιτακτική αναγκαιότητα, για την λειτουργία της ευρωζώνης και του καπιταλιστικού συστήματος, με την σύστοιχη αναγκαιότητα χαλιναγώγησης των τραπεζοπιστωτικών ιδρυμάτων (επίσημων και σκιωδών), ενάντια στην οποία η χρηματοπιστωτική ελίτ είναι διατεθειμένη να παλέψει μέχρις εσχάτων.

Στα πλαίσια αυτά και όσο η ευρωζώνη δεν φαίνεται να οδεύει προς τον μετασχηματισμό της προς ένα ομοσπονδιακό μόρφωμα, η απλή οικονομική θεωρία, έτσι, όπως την προεξέθεσα, λέει ότι η Ελλάδα έπρεπε, υπό αυτές τις συνθήκες, να κρατήσει το νόμισμά της και να μην μπει στην ευρωζώνη. (Ενδεχομένως, να έπρεπε και η Γερμανία να κρατήσει το δικό της νόμισμα, για να αποφύγει αυτό που θέλει να αποφύγει και για την αποφυγή του οποίου πασχίζει με νύχια και με δόντια : Να μην προβεί σε μεταβιβαστικές πληρωμές, που θα στηρίξουν τις χώρες της πραγματικής ανατίμησης. Αλλά το τι θα έπρεπε να κάνει η Γερμανία, αυτό είνα θέμα των Γερμανών και όχι δικό μας).

TassosAnastassopoulos είπε...

Ο μηχανισμός στήριξης της Ελλάδας, εν τέλει, πέρα από μηχανισμός στηριξης του ευρώ, είναι περισσότερο από ο,τιδήποτε άλλο, μηχανισμός στήριξης των τραπεζών. Στην Ελλάδα ήταν μηχανισμός στήριξης κυρίως των ξένων τραπεζών και δευτερευόντως των ελληνικών - που φυτοζωούν και είναι ωριμότατες προς κρατικοποίηση. Στην Ιρλανδία ο μηχανισμός στήριξης είναι μηχανισμός στήριξης των ιρλανδικών τραπεζών, που θα κρατικοποιηθούν, αφού εκτίναξαν το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας στο 30% του ΑΕΠ, αλλά και των ξένων τραπεζών.

Αλλά η ιστορία δεν σταματά εδώ. Στην πορεία του χρόνου, με την συνέχιση της πολιτικής των "διασώσεων", στον μηχανισμό στήριξης θα ενταθούν και η Πορτογαλία και η Ισπανία. Κάτω από αυτό το πρίσμα, όμως, όλη η ευρωζώνη είναι υπερχρεωμένη αφού το 2014 - 2015 θα έχει φθάσει το δημόσιο χρέος της στο 115% του ΑΕΠ και το ιδιωτικό της χρέος σε ιλιγγιώδη ύψη.

Αυτό που έκαναν στην πραγματικότητα οι ευρωζωνίτες, δεν ήταν να σώσουν την Ελλάδα και την Ιρλανδία, αλλά να συγκαλύψουν την ουσιαστική χρεωκοπία τους, αφου ουδείς εξηγεί το πως θα πληρώσουν αυτές οι χώρες τα χρέη τους.

Και αυτό μπορεί να γίνει, αν η ευρωζώνη αναλάβει τα χρέη τους, αφού και η ίδια στο σύνολό της είναι βουτηγμένη σε ένα τέλμα χρεών (αν δηλαδή γίνει ένα κρατικό μόρφωμα), ή, αν οι χώρες αυτές επιστρέψουν στα εθνικά τους νομίσματα, από τα οποία δεν έπρεπε να είχαν φύγει, αφού δεν είχαν σκοπό να συστήσουν ένα ομοσπονδιακό κρατικό μόρφωμα
.

Γι' αυτούς τους αποϊδεολογικοποιημένους και πραγματικούς λόγους εδάρη ανηλεώς ο Κωστής Χατζηδάκης. Και δεν βοηθάει το να λέμε ότι δεν μας ενδιαφέρουν οι λόγοι για τους οποίους εκδηλώνεται η βία και να γενικολογούμε ρίχνοντας την ευθύνη στον καπιταλισμό. Αυτοί που έχουν στοχοποιήσει την ελληνική πολιτικοοικονομική ελίτ δεν το γνωρίζουν αυτό, αλλά αυτή η άγνοιά τους, δεν αλλάζει τα πράγματα.

(Χωρίς, φυσικά, αυτή η εξήγηση να νομιμοποιεί την χρήση της ωμής βίας. Κάθε άλλο...)