Η επικοινωνιακή στρατηγική είναι παλιά και δοκιμασμένη: όταν επιλήψιμες – ανήθικες, αντιδεοντολογικές - πρακτικές συνδεθούν με έναν οργανισμό, η πρώτη γραμμή άμυνας είναι η άρνησή τους, μέχρις ότου αδιάσειστα στοιχεία έρθουν στο φως. Όταν αυτό συμβεί, τότε οι επιλήψιμες πρακτικές χαρακτηρίζονται «μεμονωμένα περιστατικά», ενοχλητικές εξαιρέσεις. Οι φορείς τους θεωρούνται λίγα «σάπια μήλα» τα οποία πρέπει να πεταχτούν· ο σάκος, όμως, θεωρείται καλός. Αυτή ήταν η στρατηγική του υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ κ.Ράμσφελντ όταν, το 2004, αποκαλύφθηκαν τα βασανιστήρια κρατουμένων στις Ιρακινές φυλακές Αμπού Γκραϊμπ από Αμερικανούς στρατιώτες. Παρόμοια είναι η στρατηγική του ΠΑΣΟΚ σήμερα σε σχέση με την εμπλοκή στελεχών του στο σκάνδαλο της Ζήμενς.
Η στρατηγική αυτή προσπαθεί να περιορίσει τη ζημιά επιμερίζοντας τις ευθύνες στα κατώτερα στελέχη. Οι ηγέτες που κρύβονται πίσω από τέτοια τεχνάσματα, δεν κατανοούν πρώτον ότι η κοινή γνώμη είναι περισσότερο ευφυής απ’ ότι νομίζουν· δεύτερον, ότι οι επιλήψιμες πρακτικές δεν προκύπτουν από παρθενογένεση αλλά επωάζονται σε συγκεκριμένες συνθήκες· και τρίτον, ότι οι επιλήψιμες πρακτικές είναι μια αφορμή για έναν οργανισμό να αναστοχαστεί τον εαυτό του προκειμένου να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών.
Το 1999, μετά τη δολοφονία ενός νεαρού μαύρου από συμμορία λευκών στο Λονδίνο και τον αναποτελεσματικό τρόπο που η Αστυνομία χειρίστηκε την υπόθεση, η Έκθεση Μακφέρσον χαρακτήρισε την κουλτούρα της Μητροπολιτικής Αστυνομίας του Λονδίνου ως διαπνεόμενη από «θεσμοποιημένο ρατσισμό». Τα πορίσματα της Έκθεσης έγιναν αποδεκτά από την Αστυνομία και οδήγησαν σε εκτεταμένες αλλαγές. Ο ρατσισμός της Αστυνομίας δεν θεωρήθηκε ακραία συμπεριφορά μεμονωμένων αξιωματικών, αλλά «θεσμοποιημένη» πρακτική που έπρεπε να ξεριζωθεί. Δεν χρειάζεται να είσαι ψυχολόγος για να καταλάβεις ότι ένα πρόβλημα θα το αντιμετωπίσεις αποτελεσματικά μόνο αφού πρώτα το αναγνωρίσεις ως τέτοιο.
Πως χειρίζεται το ΠΑΣΟΚ την εμπλοκή στελεχών του στο σκάνδαλο διαφθοράς της Ζήμενς; Διαβάστε την ανακοίνωση του εκπροσώπου του (24/6/2008): «Όπως έχουμε πει από την πρώτη στιγμή, στο ΠΑΣΟΚ, δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα και δεν χρωστάμε σε κανέναν. Η προσφορά του ΠΑΣΟΚ στη χώρα είναι πέρα από κάθε αμφισβήτηση και […] δεν πρόκειται να ακυρωθεί […]. Το ΠΑΣΟΚ […] δεν έχει να απολογηθεί για συγκεκριμένες μεμονωμένες συμπεριφορές. Το ΠΑΣΟΚ ήταν, είναι και θα εξακολουθήσει να είναι φορέας αλλαγής, ελπίδας και προοπτικής σε αυτή τη χώρα […]». Προσέξτε την ξύλινη, προπαγανδιστική γλώσσα, πανομοιότυπη με τη γλώσσα του Ράμσφελντ: τα «μεμονωμένα» περιστατικά δεν μας αγγίζουν. Είμαστε «φορέας αλλαγής και ελπίδας» λέει ο «πράσινος» προπαγανδιστής· δίνουμε «τη μάχη κατά της τρομοκρατίας» διατεινόταν με στόμφο ο πολεμοχαρής Ρεπουμπλικάνος. Τους δείχνεις συγκεκριμένες ανήθικες συμπεριφορές και σου κάνουν διάλεξη για τον μεταφυσικά δεδομένο ρόλο τους στην Ιστορία!
Ένα κόμμα που εκλαμβάνει τα σκάνδαλα διαφθοράς στελεχών του ως «μεμονωμένες συμπεριφορές», αρνείται να αναγνωρίσει όχι μόνο τον ανεξήγητο πλουτισμό στελεχών του («κάποιοι έκαναν περιουσίες στο ΠΑΣΟΚ» είπε τον περασμένο Οκτώβριο σε συνδιάσκεψη του κόμματός της η κυρία Βάσω Παπανδρέου), ή να πείσει για το «πόθεν έσχες» των εισοδημάτων του, ιδιαίτερα σε ότι αφορά στην κάλυψη των υπέρογκων προεκλογικών δαπανών του, αλλά – και αυτό είναι το κρίσιμο - αποφεύγει να αναστοχασθεί τις κομματικο-κυβερνητικές πρακτικές του, οι οποίες, με την πάροδο του χρόνου, καλλιέργησαν το έδαφος για να φουντώσει η διαφθορά. Όσο αρνείται το πρόβλημα, τόσο θα δυσκολεύεται να το αντιμετωπίσει ριζικά.
Δεν έχει τόση σημασία να αποδειχθεί αν ο κ.Τσουκάτος «τα πήρε» ή όχι· σημασία έχει το κλίμα που έδωσε τη δυνατότητα στον κ.Χριστοφοράκο να θέλει να κάνει «δωρεά» στο ΠΑΣΟΚ· στη Νεολαία ΠΑΣΟΚ να απευθυνθεί για «χορηγία» στην πάντα πρόθυμη για βοήθεια Ζήμενς· στο κ.Νεονάκη να «παίζει» μερικά δισεκατομμύρια δραχμές στο Χρηματιστήριο· στον κ.Πάχτα να προωθεί τροπολογία στη Βουλή με την οποία «διευκολύνονταν» συγκεκριμένος επιχειρηματίας· στον κ.Λάμπρου, τον ταμία του κόμματος, να διοικεί δημόσιους οργανισμούς· στο «σοσιαλιστή» Τσοχατζόπουλο να παντρεύεται στο Παρίσι σα να είναι εκατομμυριούχος σταρ του σινεμά· στην οικουμενική κυβέρνηση του 1990 να δίνει τα ψηφιακά κέντρα του ΟΤΕ απευθείας στην Ιντρακόμ· στον ανεκδιήγητο Τόμπρα να διοικεί τον ΟΤΕ· στο κόμμα να διοικεί το κράτος· στον Ανδρέα Παπανδρέου να χρησιμοποιεί τον «Αστέρα» της Βουλιαγμένης σα να ήταν το εξοχικό του και να χτίζει έπαυλη στην Εκάλη με χρήματα «δανεισμένα» από υπουργούς του! «Μεμονωμένες συμπεριφορές», είπατε κ.Παπακωνσταντίνου; Έγινε ποτέ στο ΠΑΣΟΚ συστηματική συζήτηση γι αυτό το διαχρονικό μοτίβο συμπεριφορών και τις συνθήκες που το παρήγαγαν;
Η πολιτική διαφθορά μοιάζει με τις χασισοκαλλιέργειες της Κρήτης: χρειάζεται τις κατάλληλες συνθήκες για να ευδοκιμήσει. Δεν ξεριζώνεται μόνο με νόμους, αλλά με γενναία αυτο-εξέταση, τολμηρή ανάληψη ευθυνών, και ηγετική διακινδύνευση. Δεν είναι τυχαίο ότι κανένα πρωτοκλασάτο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ δεν υποστήριξε την εύστοχη πρόταση του κ.Βενιζέλου, να συστήσει το ΠΑΣΟΚ εσωτερική εξεταστική επιτροπή για το σκάνδαλο Ζήμενς. Η νομενκλατούρα δεν αντέχει την αλήθεια. Μιλάνε για «κάθαρση» ακριβώς για να μην την κάνουν – ή για να συμβεί στους άλλους! Είναι τόσο διασκεδαστικό να ακούει κανείς τους κκ. Λαλιώτη, Παπουτσή, Σκανδαλίδη και Σία να μιλάνε για την ηθικοποίηση της πολιτικής όσο να φαντάζεται τον κ.Τσουκάτο να εκφωνεί αποσπάσματα από το «Κόκκινο Βιβλίο» του Μάο στο κότερο του κ.Κόκκαλη!
3 σχόλια:
Νάταν σάπια μόνο τα πράσινα μήλα τι καλά που θάτανε. Θα τα απομονώναμε και θα τρώγαμε τα άλλα τα γερά. Ελα όμως που η σαπίλα είναι πολύχρωμη και μείναμε από μήλα..
Βέβαια οι εξελίξεις προσθέτουν και νέα δεδομένα προς αποτίμηση και πιθανό εμπλουτισμό της προσέγγισής σου Χαρίδημε Τσούκα. Διότι τίθεται κι ένα θέμα σύγκρισης μεταξύ πράσινης διαχείρισης της μίζενς, ο τσουκάτος που ζαλίστηκε κάποτε με τη μύκονο διατήρησε κάποια ίχνη αξιοπρέπειας και επιβεβαίωσε την "χορηγία"... Η γαλάζια διαχείριση με κορωνίδα το πρόσφατο ταξείδι του μονσιέ λιάπις μήπως όμως προσθέτει κάποια ποιοτικά δεδομένα που δεν πρέπει να τα αγνοούμε; Πάντως ο Γιανναράς ζητάει από τον Μάνο και τον Παπαδόπουλο την δημιουργία νέου πολιτικού φορέα. Βέβαια η Αστυνομία της Αγγλίας δεν μπορούσε να επαφίεται στην προοπτική ίδρυσης νέου φορέα της... Όσο για την πρόταση του Βενιζέλου δεν έχω καταλάβει, αναφερόταν στην Ζήμενς μόνον ή γενικότερα στα έργα και ημέρες του Πασόκ; γιατί κάποιοι επιμένουμε να έχουμε μνήμη ελέφαντα! άλλωστε κι ο Λιάπης κορώνες ηθικής μας σερβίρει δυό μέρες τώρα, ;)
Κύριε καθηγητά συμφωνώ απόλυτα με την τοποθέτηση σας. Δυστυχώς τα πράγματα είναι ακριβώς όπως τα περιγράφεται και κατά την άποψη μου το πιο λυπηρό είναι πως αυτή η νοοτροπία δεν περιορίζεται μόνο στο σκάνδαλο siemens και στο πως ο κύριος Παπανδρέου το αντιμετωπίζει. Αυτή η νοοτροπία διακατέχει χρόνια τώρα την πολιτική ζωή της χώρας μας και μπορεί κάνεις να το δει σε πολλές περιπτώσεις. Ας πάρουμε για παράδειγμα τις καλοκαιρινές φωτιές και πως το αντιμετωπίζουν οι πολιτικοί μας. Αντί να δούνε ποιοι είναι οι λόγοι οι οποίοι οπλίζουν τα χέρια των εμπρηστών και όσων κρύβονται πίσω από αυτούς τόσα χρόνια εμείς μιλάμε για ασύμμετρες απειλές και σηκώνουμε τα χέρια ψηλά. Άλλο παράδειγμα είναι η διαφθορά στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Πλέον και οι πέτρες γνωρίζουν πως σε αυτήν τη χώρα πρέπει να χρηματίσεις για να κάνεις την δουλεία σου. Τι κάνουν οι πολιτικοί μας τόσα χρόνια λοιπόν? Αντί να δουν ποιοι είναι οι λόγοι που έχουν ωθήσει στο να παγιωθούν αυτές οι ανήθικες συμπεριφορές οι πολιτικοί θεωρούν μεμονωμένα περιστατικά όσα βγαίνουν στο φως και απλά προβαίνουν σε παραιτήσεις των εμπλεκομένων. Θα μείνω λοιπόν στην φράση σας πως “ένα πρόβλημα θα το αντιμετωπίσεις αποτελεσματικά μόνο αφού πρώτα το αναγνωρίσεις ως τέτοιο”. Πρέπει κάποια στιγμή στην Ελλάδα να αλλάξουμε τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τα πράγματα. Όταν μια κατάσταση από μεμονωμένα περιστατικά έχει φτάσει να είναι πάγια τακτική τότε πρέπει να αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα στην ρίζα του και όχι επιφανειακά. Έχουμε βαρεθεί πλέον να απλά να γίνονται δεκτές οι παραιτήσεις όσων φταίνε.
Δημοσίευση σχολίου