Συχνά οι πολιτικοί μιλούν για την παγκοσμιοποίηση, σπάνια όμως δείχνουν ότι την κατανοούν. Σε έναν υπερεθνικό οικονομικό-κοινωνικό χώρο, όπως είναι η ΕΕ, δεν είναι μόνο το κεφάλαιο, η εργασία, και τα προϊόντα αυτά που διακινούνται ελεύθερα, αλλά και τα εκπαιδευτικά αγαθά. Στο μέτρο που μια κύρια ευρωπαϊκή γλώσσα (κυρίως η αγγλική) χρησιμοποιείται ευρύτατα, οι σύγχρονες τεχνολογίες επικοινωνίας ενώνουν τους ανθρώπους, και τα αεροπορικά ταξίδια μειώνουν σημαντικά τις αποστάσεις, έχουμε τις βασικές προϋποθέσεις για την παροχή εκπαιδευτικών υπηρεσιών οπουδήποτε στην ΕΕ. Το μοντέλο ήδη υπάρχει εδώ και αρκετές δεκαετίες με τα δημόσια Ανοιχτά Πανεπιστήμια (ΑΠ) και τις εξ αποστάσεως υπηρεσίες που παρέχουν σε φοιτητές διάσπαρτους σε όλο τον κόσμο.
Το μοντέλο αυτό διευρύνεται σημαντικά στο δικτυακό κόσμο. Όπως ένα ΑΠ λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό εξ αποστάσεως, έτσι κι ένα συμβατικό ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο μπορεί να δραστηριοποιείται σε διαφορετικές χώρες. Ένα μεγάλο μέρος των μαθημάτων μπορεί να γίνεται εξ αποστάσεως, όπως στα ΑΠ. Ένα άλλο μέρος από τους καθηγητές του, οι οποίοι μπορούν άνετα να ταξιδεύουν στις χώρες υποδοχής. Κι ένα άλλο μέρος από τοπικούς tutors, οι οποίοι αναλαμβάνουν υποστηρικτικής σημασίας διδακτικές και συμβουλευτικές δραστηριότητες.
Είναι αυτό πανεπιστήμιο; Γιατί όχι; Τι είναι ένα πανεπιστήμιο; Τα κτίρια, μήπως; Όχι βέβαια. Οι υποδομές του; Ναι, αλλά, σήμερα, μπορώ να ζω στην Αθήνα και να χρησιμοποιώ τη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Γουόρικ στην Αγγλία σχεδόν σα να ήμουν εκεί. Οι καθηγητές; Φυσικά, γι αυτό και ταξιδεύουν στους χώρους διδασκαλίας, και είναι διαθέσιμοι τηλεφωνικώς και ηλεκτρονικώς. Οι φοιτητές; Βεβαίως, αν και δεν είναι απαραίτητο να είναι όλοι κάτω από την ίδια στέγη. Στον βιρτουαλικό κόσμο, το πανεπιστήμιο αποκτά, εν δυνάμει, δικτυακή δομή. Σημασία έχει περισσότερο η νοοτροπία και το ήθος που καλλιεργεί, και λιγότερο η φυσική του παρουσία.
Οι εγχώριες οπισθοδρομικές συντεχνίες δεν τα αντιλαμβάνονται αυτά. Το «κλειστό» σύμπαν τους απαρτίζεται από φαντασιώσεις, όχι απεικονίσεις του πραγματικού κόσμου. Μάχονται τις συνεργασίες ξένων πανεπιστημίων με τοπικούς ιδιωτικούς φορείς, όπως οι Λουδίτες μάχονταν, στον 19ο αιώνα, τις μηχανές στα εργοστάσια. Υπερασπίζονται το κρατικό μονοπώλιο της ανώτατης εκπαίδευσης με την ίδια θέρμη που, είκοσι χρόνια πριν, οι τότε οπισθοδρομικοί υπερασπίζονταν την κρατική ραδιοφωνία και τηλεόραση. Η συζήτηση για το άρθρο 16 είναι τόσο αναχρονιστική, όσο η διαμάχη για την απάλειψη του θρησκεύματος στις ταυτότητες. Τι νόημα έχει το κρατικό μονοπώλιο όταν η ΕΕ αναγνωρίζει τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων ελληνικών παραρτημάτων ευρωπαϊκών ΑΕΙ; Όταν ένα μη κρατικό πανεπιστήμιο κερδίζει την αναγνώριση επίσημα από διεθνείς επιστημονικές ενώσεις και ανεπίσημα από την αγορά; Όταν στο διαδικτυακό κόσμο η γνώση είναι διάσπαρτη; Πως καταφέρνουμε να αναδεικνύουμε θέματα που καμία άλλη χώρα δεν συζητά σε θέματα μείζονος σημασίας;
Συντετμημένη εκδοχή του άρθρου δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή στις 26 Οκτωβρίου 2007
13 σχόλια:
Έχετε δώσει ο ίδιος, κατά τη γνώμη μου, την καλύτερη απάντηση στην τελευταία ερώτηση που διατυπώνετε.
Από το βιβλίο σας, " έναρθρη κραυγή ", παραθέτω :
" Η εκπαίδευση είναι ρουτίνα, έξις ( συνήθεια ), νοοτροπία. Η γνώση καλλιεργείται εκεί όπου υπάρχουν σχέσεις εμπιστοσύνης, καλές υποδομές, διδασκαλική αυθεντία, ενδιαφέρον για τη γνώση από όλους τους εμπλεκόμενους. Στην σημερινή Ελλάδα δεν υφίσταται εκπαιδευτική ρουτίνα, ενώ η κύρια νοοτροπία που καλλιεργείται είναι αυτή της συντεχνιακής διεκδίκησης και της ήσσονος προσπάθειας - όχι δίψας για γνώση. Τα δημόσια σχολεία στην Ελλάδα προσποιούνται ότι είναι σχολεία, οι εκπαιδευτικοί προσποιούνται ότι είναι λειτουργοί και οι κυβερνήτες μας προσποιούνται ότι κυβερνούν. Χειρότερα δεν γίνεται. "
Η συζήτηση για το άρθρο 16 είναι η χαρακτηριστική περίπτωση της διακυβέρνησης του Ελληνικού κράτους τα τελευταία χρόνια.Η μεν κυβέρνηση έχει χαρακτηριστική αδυναμία να διαχειριστεί και να επιβάλλει τα αυτονόητα η δε αντιπολίτευση νομίζει ότι υπάρχει μόνο για να αντιπολιτεύεται ο,τιδήποτε, ακόμη και τα αυτονόητα.
Τελικά σε αυτό τον τόπο η εξουσία είναι ένα καλοπαιγμένο θέατρο όπου όλοι "παίζουν" ένα ρόλο. Το δυστύχημα είναι ότι στο θέατρο αυτό του παραλόγου τον πρωταγωνιστικό ρόλο τον έχουν οι θεατές που "παίζουν" και αυτοί τον δικό τους ρόλο, πολλές φορές καλύτερα από αυτούς που είναι επάνω στη σκηνή.Και μετά όλοι μαζί περιμένουν τον από μηχανής Θεό αλλά αυτός έδινε τη λύση μόνο στις τραγωδίες, όχι και στις κωμωδίες...
"Τι είναι ένα πανεπιστήμιο;"
University από το λατινικό universitas magistrorum et scholarium, που σημαίνει κοινότητα διδασκόντων και διδασκομένων. Κοινότητα. Η γέννεση του Πανεπιστημίου δεν συνδεθηκε τυχαία μ' αυτή τη λέξη. Όσοι αιώνες και αν πέρασαν, όσα στάδια και αν διήλθε το Πανεπιστήμιο παρέμεινε κυρίως αυτό: μια ομάδα ανθρώπων με χαρακτηριστικά οργανωμένης κοινωνίας ταγμένης στον κοινό σκοπό της αναζήτησης της γνωσης.
Και είναι αυτό ακριβως που δεν είναι και δεν θα γίνουν ποτέ οι διάφορες σχολές με διαδικτυακές βιβλιοθήκες, ιπτάμενους καθηγητές, επισκέπτες-part time-φοιτητές ή μεμονωμένες υπηρεσίες παροχής επαγγελματικής ειδίκευσης: Κοινότητα γνώσης με την έννοια που επέβαλλε σ' όλοκληρο τον κοσμο η Χουμπολτιανή ιδέα περι πανεπιστημίου.
Πράγματι, χάρις στην Ευρωπαϊκή νομοθεσία θα μπορείς να πάρεις σε λίγο μεταπτυχιακό τίτλο από τη Σορβόννη. Ποτέ όμως δεν θα έχεις σπουδάσει στη Σορβόννη. Γιατί; Γιατι ποτέ δεν υπήρξες μέλος της ακαδημαϊκής κοινότητας της Σορβοννης. Πάντα θα έχεις σπουδάσει στο υποκατάστημα (καλύτερο ή χειρότερο δεν μπορώ να κρίνω, ούτε εχει εδώ σημασία)που έχει τα δικαιώματα δικαιόχρησης από την Σορβόννη. Ο,τι και να λέει το χαρτί σου.
@ Conlegem
Διαφωνώ μαζί σου στο ότι " δεν υπήρξες μέλος της κοινότητας της Σορβόνης ".
Είναι αλήθεια ότι σπουδάζοντας στην Σορβόννη έχεις και προσωπική αντίληψη για την κοινότητα. Όμως, η αξία των σπουδών θάναι κατά τη γνώμη μου η ίδια, καθώς το πανεπιστήμιο ενδιαφέρεται για το γόητρό του και δεν θα επιλέξει " σπουδές άλλης κατηγορίας " για τους φοιτητές που δεν ζουν στο έδαφός του. Βρίσκω αντίθετα πολύ γόνιμο κι ωφέλιμο το ότι με τα νέα αυτά εκπαιδευτικά προγράμματα, οι φοιτητές μπορούν να διατηρούν επαφή με την πραγματικότητα της πατρίδα τους όπου και θα δουλέψουν μελλοντικά.
Δεν νομιζω οτι υπαρχει λογος υπαρξης ενος μπλογκ που απλα αναδημοσιευει αρθρα εφημερίδων...
Θυμίζει μπλογκ πολιτικου.
Δεν νομίζω, Ανώνυμε, να με ρώτησες εάν θέλω να έχει μπλογκ ο Χ.Τσούκας, ώστε να διαβάζω τις διευκρινίσεις που γράφει όταν χρειάζεται και όταν φυσικά εκμαιεύονται -προϋποτίθεται η τέχνη της επικοινωνίας από τους σχολιαστές βεβαίως, βεβαίως-
Γιατί αν με ρωτούσες η απάντηση είναι : Ναι.
.....
ξέρω, ξέρω, τα κουσούρια της φυλής.
Στο "ΒΗΜΑ" της Κυ 28-10 δημoσιεύτηκε στον "Βηματοδότη" η περίφημη φράση του Μπίσμαρκ: "Drei Professoren, Vaterland verloren".
Μήπως αυτή η φράση περιγράφει και το δράμα της Ελλάδος σήμερα;
Πρώτα ο εξ Αμερικής προερχόμενος Α.Π. ξεκίνησε με την καταστροφή (οικονομική, κοινωνική κλπ) της Ελλάδας.
Την σκυτάλη πήρε μετά ο εκ Γερμανίας Κ.Σ. και συνέχισε την καταστροφή (ασφαλιστικό, Ολυμπιακοί αγώνες κ.α.).
Τώρα ετοιμάζεται ο εκ θεσ/νίκης καθηγητής Ε.Β. για να την ολοκληρώσει;
Μήπως γι' αυτό τον λόγο έχει ο Γιωργάκης το προβάδισμα;
O conlegem έθεσε ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα και θα ήθελα να πάμε την κουβέντα λίγο παραπέρα.
Ρωτάει ο conlegem και δίνειτην απάντηση: "Πράγματι, χάρις στην Ευρωπαϊκή νομοθεσία θα μπορείς να πάρεις σε λίγο μεταπτυχιακό τίτλο από τη Σορβόννη. Ποτέ όμως δεν θα έχεις σπουδάσει στη Σορβόννη. Γιατί; Γιατι ποτέ δεν υπήρξες μέλος της ακαδημαϊκής κοινότητας της Σορβοννης.".
Προσέξτε την παραδοχη: μια κοινότητα ανθρώπων ορίζεται μόνο απο αυτους που έχουν άμεση φυσική (αδιαμεσολάβητη) επαφή ο ένας με τον άλλο. Η παραδοχή αυτή ανταποκρίνεται στα δεδομένα της βιομηχανική εποχής (κι εκει όχι πλήρως), όχι στα δεδομένα της σημερινής δικτυακής κοινωνίας. Πληθώρα ερευνών δείχνουν ότι η έννοια της κοινότητας επανακαθορίζεται σήμερα έτσι ώστε να να συμπεριλάβει βιρτουαλικές (διαμεσολαβημένες) μορφές κοινότητας. Ανθρωποι που δεν συνάντησαν ποτέ ο ένας τον άλλο αισθάνονται μέλη της ίδιας κοινότητας γιατί έχουν κοινά ενδιαφέροντα και πυκνή επικοινωνία. Το διαδίκτυο καθιστά τέτοιες μορφες επικοινωνίας (άρα και κοινότητας) εφικτές. Κατά συνέπεια, το πανεπιστήμιο δεν ορίζεται σήμερα όπως στην εποχή του Καρδινάλιου Νιούμαν και του Χάμπολντ. Πρέπει να βρούμε τα νέα ειδοποιά γνωρίσματά του. Από τον Νιούμαν και τον Χάμπολντ πρέπει να κρατήσουμε, νομίζω, την έννοια του πανεπιστημιου ως κοινότητα ελεύθερα αναζητούντων ανθρώπων, αλλά να εντάξουμε την έννοια αυτή στα συμφραζόμενα της διαδικτυακής εποχής μας.
Στο άρθρο μου δεν υποστήριξα την ανωτερότητα της δικτυακής πανεπιστημιακής δομής, αλλά ανέλυσα την εφικτότητά της - τι την κάνει σήμερα δυνατή. Οσοι ρωτάνε "μα είναι τέτοια δικτυακής δομής ιδρύματα πανεπιστήμια?" κάνουν μια μια ουσιοκρατική παραδοχή, ότι δηλαδή υπάρχει κάποια δεδομένη ουσία στην έννοια του παν/μιου, την οποία υποτίθεται ότι δεν διαθέτουν νέες μορφές παν/κής δραστηριότητας.
Δεν είναι εδώ το φόρουμ για να προχωρήσουμε σε φιλοσοφική εξέταση του ουσιοκρατικού τρόπου σκέψης, αρκεί μόνο να παρατηρήρουμε τα εξής. Είναι ο γραπτός λόγος παραγματικός λόγος ή η ουσία του λόγου διασφαλίζεται σε προφορικές μορφές επικοινωνίας (το ερώτημα του Πλάτωνα)? Είναι μια οικογένεια της οποίας οι σύζυγοι προέρχονται από προγενέστερους γάμους, με δικά τους παιδιά ο καθένας, πραγματική οικογένεια σεσχέση μετην κλασική οικογένεια? Είναι ένα παν/μιο πραγματικό παν/μιο αν περιλαμβάνει και τεχνικά-επαγγελματικα αντικείμενα? (Ισως σας παραξενεύει το ερώτημα αυτό σήμερα, αλλά, μεταξύ 15-19ου αιώνν ήταν πολύ ισχυρό όταν η Εκκλησία και οι συντηρητικοί παν/κοι κύκλοι που επηρεαζε αντετίθετο στο άνοιγμα των παν/μιων σε καινούρια γνωστικά αντικείμενα. Το παν/μιο της Οξφόρδης μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1990 αντετίθετο στην εισαγωγή των busines studies με το επιχείρημα ότι είναι πολύ πρόσφατες, χωρίς ανεπτυγμένη γνωστική βάση!)
Αντιλαμβάνεστε,ελπίζω, την Προκρούστεια λογική της ουσιοκρατικής σκέψης: αρνείται τις καινούριες εμπειρικές μορφές γιατί αποτελούν δήθεν παρεφθαρμένες μορφές κάποιου ιδεατού προτύπου.
Για να επανέλθω στο κυρίως θέμα: ναι, μπορώ να έχω σπουδάσει στη Σορβόνη χωρίς να έχω φοιτήσει στη φυσική κοινότητα της Σορβόνης, για τον απλούστατο λόγο ότι θα ειμαι μέλος της βιρτουαλικής-νοοτροπιακής κοινότητας της Σορβόνης, της οποίας οι αρχές, η κουλτούρα και το ήθος θα καθορίζουν την ποιότητα των σπουδων μου, παρά η πρωτογενώς φυσική έκφραση αυτής της κοινότητας. Οταν δεν μπορώ εγώ να πάω στη Σορβόνη, θα έρθει η Σορβόνη σε μένα! Στον δικτυακό κόσμο η κοινότητα της Σορβόνης ανα-συστύνεται στην τοπικότητά μου, χάρις σε ένα πυκνό δίκτυο νέων μορφών επικοινωνίας.
Και κάτι τελευταίο. Οσοι υπαρασπίζονται την αποκλειστικότητα της παραδοσιακής μορφής των παν/μίων ξεχνούν ότι τα παν/μια αυτής τη μορφής είναι ουσιαστικά παν/μια για την ελίτ. Αν θες να μετέχεις στη φυσική κοινότητα της Σορβόνης, πρέπει να είσαι εκεί, και λίγοι μπορούν να είναι εκεί. Η μαζική παν/κή εκπάιδευση θα στηριζεται κατ' αναγκην, όλο και περισσότερο, σε δικτυακής μορφής επικοινωνία.
Αυτά τα ολίγα!
Συμφωνώ μαζί σας ότι λίγοι μπορούν να σπουδάσουν σε τέτοια πανεπιστήμια. Και στο Μιλάνο που σπύδαζα εγώ, με το που πήγα κατάλαβα ότι θάπρεπε να κάνω και μια δουλειά για να τα καταφέρω. Ευτυχώς ήμουν τυχερή, δούλεψα μεταφράστρια - διερμηνέας 4 χρόνια στο Προξενείο μας. Και κ.Τσούκα έμαθα πολλά περισσότερα δουλεύοντας. Όσα οικονομικά διάβαζα για τις εταιρείες και τις παραγωγές, τις ζούσα επίσης στην πράξη. Κάθε χρόνο, στην έκθεση του Μιλάνου ( σαν της Θεσσαλονίκης )μ' έστελναν διερμηνέα και διαπραγματευόμουν με διευθυντές, ιδιοκτήτες και τεχνικούς στα εργοστάσια που πηγαίναμε με τους δικούς μας που ερχόταν από την Ελλάδα. Και διαπίστωνα ότι το πολυτεχνείο ( η θεωρία ) ήταν μόλις λίγο πιό μπροστά από την πραγματική παραγωγή. Διάβαζα τη σημασία της τεχνολογικής προόδου και η δουλειά μου μου επέτρεπε να βλέπω τον τεχνικό του εργοστασίου να μας εξηγεί με πάθος τις καινοτομίες που είχαν κάνει στα μηχανήματά τους. Ήταν μια μαγική εμπειρία :)
Όμως, εδώ, σ' άλλο επίπεδο ανάπτυξης, τα πράγματα ήταν τελείως διαφορετικά. Γι' αυτό έλεγα στον conlegem ότι είναι πολύ καλό να κάνεις τις σπουδές της Σορβόννης στον τόπο σου, να κρίνεις ταυτόχρονα τι σου είναι χρήσιμο και τι όχι.
Σπουδάζοντας 5 χρόνια τουλάχιστον σε ξένη χώρα αποκόπτεσαι από τη δική σου. Εγώ όταν ήλθα εδώ, ήξερα πάρα πολλά :) Μου ήταν άχρηστα όμως, ήταν αδύνατο να επικοινωνήσω με τους συναδέλφους μου οι οποίοι ήταν απαράδεκτα ( τότε :))) ) ασυνεπείς, έλεγαν ψέμματα για ψύλλου πήδημα, έστηναν τον κόσμο...τώρα δεν μου κάνει πια εντύπωση :)Δεν έχει νόημα νάσαι πειθαρχημένος και συνεπής όταν οι άλλοι γύρω σου δεν είναι. Υπάρχουν κι οι εξαιρέσεις. Αλλά είναι λίγες.
Χάρηκα όταν συνάδελφος πολ.μηχανικός, μεγαλύτερος από μένα, προτίμησε να κρατήσει το παιδί του εδώ όταν δεν πέρασε στο πολυτεχνείο αλλά σε μια μικρότερη σχολή. Δεν τον πείραξε δηλαδή που ο γιός του δεν θ' ακολουθούσε το επαγγελμά του ( έτοιμη δουλειά ), προτίμησε νάχει το παιδί του στο σπίτι παρά να το στείλει σε ξένη χώρα. Τώρα που τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να σπουδάσουν σε τέτοια πανεπιστήμια στον τόπο μας είναι πολύ καλό και γι΄ αυτά και για τον τόπο γιατί θάχουν τα προσόντα να τον κάνουν καλύτερο :).
Στην σημερινή Ελευθεροτυπία, στήλη " Ανάλυση στα γεγονότα " έχει ένα ωραίο άρθρο με τίτλο " Υπάρχει ελπίδα για το ελληνικό πανεπιστήμιο ; " με ωραία γραφή και ιστορικά στοιχεία.
Αγαπητοί φίλοι,
έχοντας περάσει πολλά χρόνια πριν από τα Αγγλικά Πανεπιστήμια, θεωρούσα ότι η φυσική επαφή του μελετητή με το χώρο (Πανεπιστήμιο, βιβλιοθήκη)με του συναδέλφους και τους καθηγητές ήταν απαραίτητη ποϋπόθεση για τη συνολική εμπειρία της μάθησης, ανταλλαγή απόψεων και ολοκλήρωση της μαθησιακής διεργασίας. Είναι όμως γεγονός ότι σήμερα - και εσείς οι νεότεροι το γωρίζετε πολύ καλά - η χρήση του διαδικτύου προσφέρει νέες δυνατότητες επικοινωνίας με ανθρώπους και χώρους που αλλιώς θα ήταν αδύνατον να λάβουν χώρα. Ο νέος τρόπος ζωής που αναγκαστικά μας καθηλώνει πάνε σε μία καρέκλα και μπροστά από μία οθόνη υπολογιστή (ελπίζω όχι και και μπροστά από μία οθόνη τηλεόρασης)μας δίνει τουλάχιστον τη δυναότητα να "διαβάζουμε" να αναζητούμε και να επικοινωνούμε μέσα από blogs σαν και αυτό γεγονός που αν και χειρότερο ποιοτικά από το να βρισκόμαστε σε ένα σαλόνι και να μοιραζόμαστε τις σκέψεις μας και τη χαρά της προσωπικής σχέσης τουλάχιστον ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΜΕ! Κάτω από αυτά τα νέα δεδομένα όπου ο κοινωνικός αποκλεισμός και η ατομική απομόνωση τείνουν να λάβουν μορφή πανδημίας, θα έλεγα ότι αυτοί οι νέοι τρόποι επικοινωνίας είναι ευπρόσδεκτοι και αποτελούν ίσως τα μοναδικά παράθυρα επικοινωνίας μας με τον έξω κόσμο. Αν και προσωπικά συνεχίζω να προτιμώ την παρέα καλών φίλων "από κοντά" και όχι μέσω τηλεφώνου, videoconference, chat, κλπ. δεν μπορώ παρά να χρησιμοποιώ και εγώ τα παραπάνω μέσα για να "ακούω" όλους εσάς και να σας διαβάζω (αντί να σας βλέπω) και αυτό τουλάχιστον μου δίνει έστω και τη μισή χαρά (ποτήρι μισογεμάτο...) Με το ίδιο σκεπτικό η εκπαίδευση των νέων και όχι μόνο μπορεί να γίνεται σήμερα από οποιοδήποτε πανεπιστήμιο της επιλογής του όποια ώρα της ημέρας μπορεί και έτσι τουλάχιστον ο καθένας μας έχει τη δυνατότητα και όχι να μορφώνεται διαρκώς. Όλα είναι θέμα επιλογής και όπως πάντα η ευθύνη είναι όλη δική μας. Όπως λέει η "sea" η δίψα για γνώση και επικοινωνία (και άρα εκπαίδευση/παιδεία) πρέπει να έλθει έστω και εάν αυτό πραγματοποιείται μέσα από virtual πανεπιστήμια ή living poets societies σαν και αυτή του Χάρη...
@ gr - wish
Το κείμενο απ' όπου δανείστηκα τις φράσεις αυτές, είναι το βιβλίο του κ. Τσούκα " έναρθρη κραυγή ". Ο κ. Τσούκας είναι ο δάσκαλος :)
Αποκωδικοποίηση...: ψυχής, σιωπής, θρησκειών, μυθολογιών,.....
Σχηματοποίηση λόγου, θεογονία, κοσμογονία,....
URL : www.siopi.gr
Γεια.....
Δημοσίευση σχολίου