Δευτέρα 7 Απριλίου 2008

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη: Συμφέρει να είσαι καλός!


Συζητούσα τις προάλλες με τον διευθύνοντα σύμβουλο μιας από τις μεγαλύτερες και διαπρεπέστερες ελληνικές επιχειρήσεις, η οποία διακρίνεται για την προσήλωσή της στις αξίες της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης που εσκεμμένα υιοθέτησε πριν από μερικά χρόνια. Τον ρώτησα γιατί αποδίδει τόση σημασία στην κοινωνική ευθύνη της επιχείρησής του, ενώ, εκ πρώτης όψεως, η κερδοφορία και η ανταγωνιστικότητα είναι αυτά που, λογικά, θάπρεπε να τον ενδιαφέρουν. Η απάντησή του ήταν αφοπλιστικά απλή: «η κοινωνική ευθύνη για μας είναι good business». Η φράση αυτή είναι πιο βαθιά από όσο θα νόμιζε κανείς.

Στην εποχή του ανεπτυγμένου μεταβιομηχανικού καπιταλισμού (την εποχή που οι κοινωνιολόγοι ονομάζουν ύστερη νεωτερικότητα) οι επιχειρήσεις κρίνονται σε δύο πεδία: στην οικονομική αγορά αφενός και στο πεδίο της κοινωνικής νομιμοποίησης αφετέρου. Η σημασία των κριτηρίων της αγοράς είναι προφανής για μια επιχείρηση: αν δεν είναι ανταγωνιστική, δεν θα μακροημερεύσει. Αλλά δεν αρκεί μόνο η οικονομική επιτυχία. Μια επιχείρηση, για να υπάρχει και να ευημερεί, πρέπει να διαθέτει και την κοινωνική νομιμοποίηση. Αν τα κέρδη τα αποφέρουν οι πελάτες, τη νομιμοποίηση την παρέχουν οι πολίτες.

Μια επιχείρηση δεν υπάρχει στο κενό. Λειτουργεί σε ένα ιστορικώς διαμορφωμένο αξιακό περιβάλλον, το οποίο κατ΄ ανάγκην αντικατοπτρίζεται και στη λειτουργία της επιχείρησης. Παραδείγματος χάριν, σε μια κοινωνία υψηλής περιβαλλοντικής ευαισθησίας όπως η Γερμανική, οι κύριοι θεσμοί της, όπως είναι μεταξύ άλλων η επιχείρηση, δεν μπορεί παρά να εκφράζουν, κατ’ αρχήν, τις κοινωνικές αξίες της περιβαλλοντικής ευσυνειδησίας. Δεν πρόκειται μόνο για την τήρηση των συναφών νόμων. Πρόκειται και για την προσδοκία που έχουμε ως καταναλωτές-πολίτες ότι η επιχείρηση συμπεριφέρεται με τρόπο που αντανακλά τις βασικές κοινωνικές αξίες στη λειτουργία της. Η επιχείρηση υπάρχει επειδή, σε μια δημοκρατική κοινωνία τουλάχιστον, της δίνουμε το δικαίωμα να υπάρχει. Το δικαίωμα αυτό δεν είναι μόνο νομικό αλλά και ηθικό. Ο φορέας του οφείλει να επιβεβαιώνει ότι είναι άξιος να το κατέχει, συμμορφούμενος με τις αξίες της κοινωνίας.

Η επιχείρηση δεν κάνει μόνο μπίζνες αλλά παράγει και εξωτερικότητες - η οικονομική της δραστηριότητα επηρεάζει το περιβάλλον, την υγεία, ενίοτε θέτει νέα διλήμματα στην κοινωνία (π.χ. μεταλλαγμένα τρόφιμα, κίνδυνοι από τη διαχείριση αποβλήτων), και επηρεάζει την ευημερία της τοπικής κοινότητας στην οποία δραστηριοποιείται. Οι εξωτερικότητες δεν είναι δεδομένες, αλλά διαρκώς αναθεωρούμενες, ανάλογα με τις ισχύουσες κοινωνικές αντιλήψεις, την πρόοδο της επιστήμης, και τη διάχυση των πληροφοριών.

Γνωρίζουμε σήμερα λ.χ. ότι ένα μεγάλο πρόβλημα υγείας στις ανεπτυγμένες κοινωνίες είναι η παχυσαρκία και τα οικονομικά προβλήματα που δημιουργεί, εξαιτίας των προκαλουμένων παθήσεων, στα δημόσια συστήματα υγείας. Η άσκηση πιέσεων από την κοινωνία των πολιτών, τις ρυθμιστικές αρχές, και τις κυβερνήσεις στις εταιρίες τροφίμων, προκειμένου να βελτιώσουν τη διαθρεπτική αξία των προϊόντων τους, έτσι ώστε να μειωθεί η πιθανότητα παχυσαρκίας, είναι μια απόπειρα για τη διαχείριση της συναφούς εξωτερικότητας. Αν δούμε την επιχείρηση όχι μόνο ως εμπρόθετο μηχανισμό παραγωγής πλούτου αλλά και ως μηχανισμό παραγωγής (απρόθετων) εξωτερικοτήτων, τότε ο τρόπος που κάνει μπίζνες μια επιχείρηση είναι πολύ σημαντικός για το αν θα συνεχίσει επί μακρόν να κάνει μπίζνες.

Με άλλα λόγια, η επιχείρηση δεν είναι απλώς μια οικονομική μηχανή – πρωτίστως είναι ένας κοινωνικός θεσμός εμπρόθετης παραγωγής πλούτου, αλλά και άλλων απρόθετων συνεπειών που συνοδεύουν την παραγωγή πλούτου. Αν δούμε την επιχείρηση με θεσμικούς όρους, τότε διευρύνουμε την οπτική μας γωνία έτσι ώστε να συμπεριλάβουμε το αξιακό σύστημα εντός του οποίου λειτουργεί η επιχείρηση, καθώς και το αξιακό σύστημα που η ίδια δημιουργεί ως συλλογική οντότητα. Ένα κοινωνικό δημιούργημα, όπως η επιχείρηση, καθίσταται θεσμός από τη στιγμή που εμποτίζεται από αξίες πέραν αυτών που σχετίζονται με τις λειτουργικές της ανάγκες.

Ως θεσμός, η επιχείρηση διαπερνάται από αξίες που χαρακτηρίζουν το ευρύτερο κοινωνικό σύστημα εντός του οποίου λειτουργεί, και διεκπεραιώνει αυτονόητες σε αυτό λειτουργίες. Αν λ.χ. μια κοινωνική κουλτούρα είναι εξισωτική και δεν βλέπει με καλό μάτι τις τεράστιες διαφορές αμοιβών μεταξύ των επικεφαλής και των απλών εργαζομένων σε μια επιχείρηση, όπως συμβαίνει στις Σκανδιναβικές χώρες, τότε είναι πολύ πιθανόν αυτή η κοινωνική προσδοκία να μεταφρασθεί σε σχετικά μικρές διαφορές ενδοεταιρικών αμοιβών (πράγμα που συμβαίνει). Το ίδιο, φυσικά, ισχύει και αντιστρόφως. Αποτυπώνοντας, στη δομή και τη λειτουργία της, ευρύτερες κοινωνικές αξίες, η επιχείρηση αυξάνει την κοινωνική αποδοχή της.

Η ιδιαιτερότητα των κοινωνιών της ύστερης νεωτερικότητας είναι ότι συνιστούν κοινωνίες οι οποίες είναι (α) μιντιακά ενοποιημένες, σε πλανητικό, πλέον, επίπεδο, στις οποίες οι πληροφορίες διαδίδονται ταχύτατα σε πραγματικό χρόνο, με τρόπο που να συγκροτείται μια διευρυμένη δημόσια σφαίρα, (β) πλουραλιστικές, στις οποίες δραστηριοποιούνται, ενίοτε μαχητικά, πληθώρα αξιακά προσανατολισμένων Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, οι οποίες δεν διστάζουν να συγκρουστούν με επιχειρήσεις που επιδεικνύουν έστω και ψήγματα «ανάρμοστης» συμπεριφοράς, και (γ) αναστοχαστικές, στις οποίες η ροή πληροφοριών σχετικά με ανθρώπινες δραστηριότητες επαναδιοχετεύεται στις ίδιες τις δραστηριότητες, θέτοντας υπό διερώτηση, και εν δυνάμει αναθεώρηση, τον τρόπο διεκπεραίωσης των δραστηριοτήτων και τις αξίες που τις υποστηρίζουν.

Αυτά τα τρία γνωρίσματα δημιουργούν ένα άϋλο επιχειρηματικό περιβάλλον στο οποίο οι μετα-υλιστικές αξίες κερδίζουν έδαφος έναντι των αμιγώς οικονομικών. Αξίες, ιδιαίτερα, όπως η προστασία του περιβάλλοντος και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν έρθει στο προσκήνιο της πλανητικής οικονομικής δραστηριότητας. Έτσι εξηγείται ότι σε έρευνα της McKinsey το 2007, το 95% των διευθυνόντων συμβούλων που ρωτήθηκαν, δήλωσαν ότι η κοινωνία αναμένει από τις επιχειρήσεις να αναδεχθούν περισσότερες δημόσιες ευθύνες απ’ ότι πέντε χρόνια πριν. Σε ένα τέτοιο πληροφοριακό-αξιακό-αναστοχαστικό περιβάλλον οι επιχειρήσεις πρέπει να καταβάλλουν μεγαλύτερη προσπάθεια απ’ ότι παλαιότερα για να δείξουν ότι συμμορφώνονται με τις κυρίαρχες αξίες. Στην προσπάθεια αυτή, η συσσώρευση συμβολικού κεφαλαίου αποδεικνύεται σημαντική. Το οικονομικό κεφάλαιο δεν αρκεί.

Ο διευθύνων σύμβουλος, λοιπόν, που προανέφερα έχει δίκιο: η υιοθέτηση εκ μέρους της εταιρίας του κώδικα κοινωνικής ευθύνης είναι good business. Όχι τόσο γιατί αυξάνει ευθέως τα κέρδη της εταιρίας (πράγμα που, όπως δείχνουν οι σχετικές έρευνες, και αυτό συμβαίνει), όσο γιατί κερδίζει την κοινωνική νομιμοποίηση (σε εθνικό και τοπικό επίπεδο) και, άρα, ενισχύει την καλή φήμη της επιχείρησης. Καλή φήμη σημαίνει μεγαλύτερη πιθανότητα για: περισσότερους και ευχαριστημένους πελάτες, ικανοποιημένους κοινωνικούς εταίρους, προσέλκυση υψηλής ποιότητας εργαζομένων, και, τελικά, προαγωγή του κοινωνικού καλού. Να το πω διαφορετικά: καθίσταται όλο και πιο οικονομικά επαχθές να μην έχεις καλή φήμη. Στον ανεπτυγμένο καπιταλισμό είναι, δυνητικά, προς το συμφέρον σου να είσαι καλός!

Δημοσιεύθηκε στο ΒΗΜΑ (ΒΗΜΑ Ιδεών, τεύχος 12) στις 4 Απριλίου 2008

16 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Μας λείπουν τόσο πολύ αυτές οι πολυεπίπεδες προσεγγίσεις της επιχειρηματικότητας.
Στην ρηχή από πολλές απόψεις Ελληνική κοινωνία,η διάκριση μεταξύ "επιχειρείν" και "κονόμας" είναι μικρή,και διασχίζει τους πάντες( επιχειρηματίες , κράτος , εργαζόμενους).
Μια ολοκληρωμένη "βαθιά" επιχειρηματικότητα είναι η εξαίρεση.
Το απογοητευτικό είναι ότι ο γενικευμένος λαικισμός,μας εμποδίζει να δούμε ότι η επιχείρηση δεν έχει (πολύ περισσότερο σήμερα) προκαθορισμένα χαρακτηριστικά ,αλλά ειναι αποτέλεσμα μιας ενεργητικής επινόησης ,και μπορεί να πάρει απροσδόκητες μορφές.
Ο Χέγκελ έχει γράψει (και ο συγκλονιστικός Ψυχοπαίδης μας έχει εντοπίσει) πως οι έμποροι μοιάζουν με τους διανοούμενους ,γιατί ασκούν κατά αρχάς ένα διανοητικό έργο.Προκλητικό??(Ψυχοπαίδη Χεγκελ σελιδα 177)
Ας το δούμε πρακτικά.
Το πρόβλημα της ανεργίας ,αντιπετωπίζεται από το πλέγμα των προοδευτικών κομμάτων,φορέων διανοούμενων, στατικά ως διαπίστωση και ως ακόμα μια ευκαιρεία καταγγελίας.
Απουσιάζει όμως τελείως εκείνο το πνευματικό πλαίσιο που θα ενθάρρυνε την δημιουργεία νέων επιχειρηματικών μορφών ,συνεταιρι-στικού , αυτοδιαχειριστικού χαρακτήρα.
Τι περίεργο ακόμα και ο κοινωνικός περίγυρος της Αριστεράς που υποτίθεται ότι πρεσβεύει το νέο (.....) δεν έχει να επιδείξει παρά ελάχιστα παραδείγματα μιας νεας επιχειρηματικότητας ,γιατί βέβαια αυτό απιτεί μια πραγματική επινόηση,ενώ η μηχανή της καταγγελίας δουλεύει καλολαδωμένη χρόνια τώρα.'Αλλωστε ο μπαμπάς Κρατος κάποτε θα κοτάξει ακόμα και το πιο παραπεταμένο παιδί του.
Αυτά τα άρθα το Χ.Τσούκα μας προσφέρουν βάση για σκέψη κυρίως για τους πραγματικά προοδευτικούς αριστερούς πολιτες,που βλέπουμε με έκπληξη η επιχειρηματικότητα και η αγορά να έχουν εκχωρηθεί με περισση αφέλεια στους συντηρητικούς,περισσότερο από πνευματική οκνηρία,και όχι από ιδεολογική καθαρότητα.

Greek Rider είπε...

Συγχαρητήρια για το άρθρο σας. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ)θα πρέπει να εξελιχθεί πολύ περισσότερο. Ιδεατά, η ΕΚΕ θα πρέπει να συμπεριλάβει την ανανέωση της εσωτερικής κουλτούρας των οργανισμών προς μια τελείως άλλη κατεύθυνση, πιο μακροπρόθεσμων στόχων, πιο κοινωνικών, πιο δημοκρατικών (σε αυτές περνάμε όλη μας τη ζωή). Όλα αυτά θα κινητοποιηθούν λόγω ομάδων πίεσης προς αυτή την κατεύθυνση (Σε πρώτη φάση με εφαρμογή ακόμη και προτύπων όπως είναι για άλλους σκοπούς το ISO:9001 κτλ). Οι πολίτες και οι θεσμοί (κόμματα, συνδικάτα κτλ) μπορούν να πιέσουν προς αυτή την κατεύθυνση μέσω της δημιουργίας δεικτών που περιέχουν τέτοιες εταιρείες και Α/Κ που εμπορεύονται μόνο "υπεύθυνες" εταιρείες (υπάρχουν ήδη στο εξωτερικό). Έτσι, εταιρείες θα έχουν συμφέρον να κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση αλλιώς θα έχουν μεγαλύτερο κόστος (πχ χρηματοδότησης). Αλλά και οι επιχειρηματικές σπουδές πρέπει να αλλάξουν και να συμπεριλάβουν πολύ διαφορετικές διαστάσεις της επιχείρησης. Το ποιός είναι ο σκοπός της επιχείρησης (με τη φιλοσοφική έννοια) είναι ένα ερώτημα για μένα πάνω στο οποίο θα μπορούσαν να βασιστούν μεγάλες κοινωνικές-οικονομικές μεταβολές.

Ανώνυμος είπε...

Ακριβώς Greek Rider
Διατυπώνεις με ακρίβεια ποιο είναι το ερώτημα στο τέλος της ανάρτησης σου.
Αναρωτιέμαι ποιος που στην Ελλάδα ,τουλάχιστον προσπαθεί να το ψηλαφίσει??
Κι΄όμως δεν είμαστε λίγοι,αυτοί που έχουμε όρεξη να το δούμε.
Φαίνεται όμως ότι το νέο είναι δύσκολο,αποσπασματικό και ίσως τραυματικό.

Χαρίδημος Τσούκας είπε...

Εύστοχες οι παρατηρήσεις φίλοι μου. Η ελληνική αριστερά δεν κατάλαβε ποτέ της την επιχειρηματικότητα - την εγγενώς δημιουργική φύση του επιχειρείν (εύστοχη η παραπομπή στον Χέγκελ δια Ψυχοπαίδη). Η κοινωνική αριστερά στην Αμερική αποτέλεσε τη μήτρα της επιχειρηματικότητας από το 1960 και μετά. Χωρίς την ελευθεριακή-πειραματική κουλτούρα της Δυτικής Ακτής των HΠA λ.χ. δεν θα υπήρχαν η Apple, η Google και η Microsof. Ο δημιουργικός επιχειρηματίας αποκαλύπτει νέους κόσμους (δείτε την έξοχη Χαϊντεγκεριανή ανάλυση της επιχειρηματικότητας και της πολιτικής συμμετοχής στο εξαίρετο βιβλίο των φιλοσόφων Spinosa, Flores & Dreyfus, Disclosing New Worlds, MIT Press - ο Φλορες ήταν υπουργός Οικονομικών του Αλιέντε στη Χιλη σε πολύ νεαρή ηλικία).

Πράγματι, ποιός είναι ο σκοπός της επιχείρησης είναι ένα έξοχο ερώτημα, από αυτά βέβαια που τίθενται για να σκιαγραφήσουν έναν χώρο συζήτησης όχι για να απαντηθούν οριστικά. Οι ώριμες δημοκρατίες, με ισχυρή κοινωνία πολιτών, ρωμαλέα δημόσια ρύθμιση, και καινοτόμες επιχειρήσεις, το θέτουν διαρκώς - ο προβληματισμός για το σκοπό και την υφή της επιχείρησης είναι διαρκής (όπως φυσικά και για το ρόλο του κράτους). Στο ALBA το προσεγγίζω κάπως στο μάθημα επιλογής In Search of Phronesis: Art, Philosophy and the Art of Leadership.

Left Liberal Synthesis είπε...

Ναι ο Φλορες είναι καταπληκτικό παράδειγμα.
Ο νεαρώτερος υπουργός του Αλιέντε ,συναντα την Φαινομενολογία του Heidegger στην Αμερική,την αφομοιώνει δημιουργικά και εξελίσεται σε ένα σύμβουλο επιχειρήσεων παγκόσμιου κύρους,αλλά παραμένει ένας έγκυρος διανούμενος.
Η οικειοποίηση της ανθρώπινης διανοητικότητας από διάφορες γωνίες,και η ανασύνθεση.
Παρόμοια περίπτωση ο βραζιλιάνος Unger με ένα τρομερό συνδιασμό πολιτικόύ ακτιβισμού και ακαδημαικού αντικονφορμισμού,αναζητάει επινοεί προτείνει νέες διαδρομές για την παγκοσμιοποίηση.
Κάτι μπορεί να γίνει και στην Ελλάδα.
Πρέπει να βρούμε όλους τους "Τσούκες" (oh sorry!!!) και να προχωρήσουμε.

tractatus είπε...

Εξαιρετικό άρθρο...και τελικά ανταποκρίνεται στις προσδοκίες μου απο το προηγούμενο post σας...μπορώ να το αναρτήσω με παραπομπή για τη συζήτηση και τον σχολιασμό;

Χαρίδημος Τσούκας είπε...

@tractatus
No problem!(Χαίρομαι που αποκαταστάθηκα! Αστειεύομαι, φυσικά...)
By the way, στην προηγούμενη ανάρτηση, καταχώρισα ένα μικρό (τελευταίο)σχόλιο.

Ανώνυμος είπε...

Μπράβο κύριε Τσούκα τους τα λέτε έξω από τα δόντια. ϊσως ένας φωτισμένος δικτάτορας στην Ελλάδα για 20 π.χ. χρόνια θα έφερνε αποτελέσματα.
Βαγγέλης

περιούσιος είπε...

Μόνο που από τη φύση του ένας δικτάτορας δεν μπορεί να είναι φωτισμένος, διότι και μόνη η παραβίαση του δημοκρατικού πολιτεύματος προδίδει ότι αυτός δεν είναι φωτισμένος. Και είναι πολλοί εκείνοι, που κυβέρνησαν δικτατορικά την Ελλάδα από καταβολής νεότερου ελληνικού κράτους. Πόσοι από αυτούς διακρίθηκαν για τις φωτισμένες παρεμβάσεις τους; Και πόσοι δικτάτορες διακρίθηκαν για τη φωτισμένη άσκηση της εξουσίας τους στο εξωτερικό;
Κύριε Τσούκα, αν και το αντικείμενο των σπουδών και του επαγγέλματός μου είναι άσχετο με τα οικονομικά, δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω με τα γραφόμενά σας.

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητέ περιούσιε συμφωνώ με το σκεπτικό σου, αλλά βλέπεις εσύ καμία άλλη λύση στη χώρα που λέγεται ΕΛΛΑΔΑ??? Διότι όπως έλεγε και ο Χάρρυ Κλυν η Ελλάδα είναι η μοναδική αφρικανική χώρα με λευκούς κατοίκους. Δεν πιστεύω να διαφωνείς σε αυτό. Δεν έχουμε πιάσει πάτο ως χώρα, ως κοινωνία, ως πολιτισμός, ως οικονομία ? και βεβαίως πιστεύω ακράδαντα ότι όλα ξεκινούν από την παιδεία μας (με τη στενή και την ερύτερη έννοια του όρου) είτε ατομικά -ως πολίτες - είτε συνολικα/συλλογικά- ως λαός,και δυστυχώς η παιδεία μας από τη δεκαετία 1980 και ύστερα πηγαίνει κατά διαόλου μαζί βέβαια με την πολύ δημοκρατία που επικρατεί στην πατρίδα μας (βλέπε π.χ. τα 12μελή συμβουλία στα γυμνάσια και λύκεια-έμπνευση βέβαια ΠΑΣΟΚΟΓΕΝΗΣ απο συνδυκαλισταράδες μερικοί από αυτούς είναι και βουλευτές σήμερα. Όσο για τον συνδικαλισμό έχει κάνει πολύ κακό στη χώρα μας (και αυτός ΠΑΣΟΚΟΓΕΝΗΣ ήταν)και το βλέπουμε αυτό στο άρθρο του Τσούκα για τον ΟΤΕ

περιούσιος είπε...

Η ύπαρξη αρκετών επίδοξων σωτήρων αυτής της χώρας, οι οποίοι στο όνομα, δήθεν, της διάσωσης της Ελλάδος, πήραν την εξουσία με τρόπο όχι ιδιαίτερα κομψό είναι γνωστή. Πόσοι, όμως, από αυτούς μπόρεσαν να περάσουν κάποια μέτρα της προκοπής για τις δομές αυτής της χώρας; Όσον αφορά τώρα τη δημοκρατία στην Ελλάδα, η κακώς εννοούμενη εκδοχή της είναι αυτή, που την έχει "κάψει", και σε αυτή περιλαμβάνονται, όπως και εσύ πολύ σωστά επισημαίνεις, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις αναφορικά με τον τρόπο λειτουργίας τους και όχι καθεαυτές ως συλλογικά όργανα λήψεως αποφάσεων αλλά και τα 15μελή συμβούλια των Γυμνασίων και Λυκείων πάλι αναφορικά με τον τρόπο λειτουργίας και αντικειμένου ενασχόλησης.
Αυτή, ακριβώς, η κακώς εννοούμενη δημοκρατία, την οποία σωστά εντοπίζεις, ευθύνεται, πιστεύω, και για την παρεξήγηση του επιχειρείν στη χώρα μας. Διότι επιτρέπει τις άναρθρες κραυγές κατά των επιχειρηματιών, οι οποίοι συλλήβδην χαρακτηρίζονται ως "απάνθρωποι καπιταλιστές" και δεν ξέρω πως αλλιώς, συντηρεί ανεπάγγελτους αυτόκλητους ρήτορες και προπαγανδιστές της εύκολης καταγγελίας, που αδυνατούν να δουν πως μια επιχείρηση μπορεί να αποκτήσει μια καλή φήμη (ο κ. Τσούκας το αναλύει αυτό επαρκώς και κατανοητώς)και διαιωνίζει ένα κακό, το οποίο ζούμε εδώ και αρκετά χρόνια.
Αυτή την κακώς εννοούμενη δημοκρατία, λοιπόν, οφείλουμε να εντοπίσουμε και να κρίνουμε, φίλε Ανώνυμε.

Ανώνυμος είπε...

Εξαιρετικό άρθρο κ. Τσούκα.
Με την έλλειψη κανόνων στο επιχειρηματικό περιβάλλον, η πάταξη της διαφθοράς και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επιτυγχάνονται ακόμη πιο δύσκολα.
Σίγουρα η υιοθέτηση της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης από τις επιχειρήσεις θα λύσει πολλά προβλήματα, και ακόμα περισσότερα η δημιουργία του προτύπου ISO 26000 on Social Responsibility.
Ωστόσο στην Ελλάδα επικρατεί μεγάλη αναρχία λόγω της έλλειψης περισσοτέρων προτύπων (π.χ. αντίστοιχα με BS). Δεν φτάνει η επιχείρηση να δείχνει το καλό πρόσωπο ή να παράγει ένα προϊόν/υπηρεσία υψηλής ποιότητας. Οφείλει το κράτος να δημιουργήσει τα πρότυπα που θα βοηθήσουν τον καταναλωτή, πολίτη, φορέα να διακρίνει την υπεροχή συγκεκριμένων προϊόντων/υπηρεσιών. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πολλά προϊόντα που είναι εισαγόμενα και κατώτερης ποιότητας συναγωνίζονται ελληνικά υψηλής ποιότητας και τελικώς σε διαγωνισμούς προτιμώνται λόγω χαμηλότερη τιμής και έλλειψη άλλων τρόπων αξιολόγησης.
Έτσι πιστεύω η υιοθέτηση της ΕΚΕ θα βοηθήσει μόνο όταν δημιουργηθεί η βάση. Δηλαδή δημιουργηθούν τα πρότυπα που θα διακρίνουν το καλό προϊόν από το μέτριο (πχ κεραμίδι ή τούβλο που θα αντέχει στις μεταβολές ακραίες καιρικές συνθήκες και δεν θα σπάει σε απότομες μεταβολές θερμοκρασίας κλπ). Στην συνέχεια θα η ΕΚΕ θα μας δίνει την δυνατότητα να διακρίνουμε ακόμη πιο πολύ την επιχείρηση που νοιάζεται (πχ για το περιβάλλον) και να έχουμε επιπλέον κίνητρο να διαλέξουμε το προϊόν της.
Τέλος με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουν και οι επιχειρήσεις που πραγματικά υπερέχουν να αυξήσουν τα κέρδη τους και να αντιμετωπίσουν τον αυξανόμενο ανταγωνισμό από άλλες (από Ασία, Τουρκία κλπ.) με χαμηλής ποιότητας προϊόντα.

ikor είπε...

Συνήθως πάντως η "εταιρική ευθύνη" είναι απλώς ένα διαφημιστικό τρυκ!

Αδυνατώ να πιστέψω ότι μια εταιρία που πουλάει τσιγάρα θα κάνει το παν για να μην πάθουν οι πελάτες της καρκίνο...

Ή ότι οι ιδιοκτήτες μιας εταιρίας fast-food δεν μπορούν να κοιμηθούν το βράδυ από τύψεις επειδή υπάρχει παχυσαρκία...

Ή ότι τον πλούτο που παράγει μια επιχείρηση θα επιδιώξει να τον μοιράσει σε όλη την κοινωνία και στα στελέχη της κατά τρόπο αναλογικό...

Η εταιρική ευθύνη δεν μπορεί να είναι "εθελοντική" για τις εταιρίες. Πρέπει το κράτος να την ελέγχει (π.χ. με ISO και δείκτες όπως λέει ο greek rider) και να δίνει κίνητρα για να εκδηλώνεται!

"Εταιρική ευθύνη" για το περιβάλλον π.χ. δεν είναι τόσο το να γίνεται μια εταιρία σπόνσορας σε μια δεντροφύτευση με τυμπανοκρουσίες. Όσο το να έχει ενσωματώσει στην καθημερινή της λειτουργία την ανακύκλωση των άχρηστων ή κατεστραμμένων χαρτιών.

Και φυσικά είναι αδύνατο να αποδίδουμε "εταιρική ευθύνη" σε μια εταιρία, όταν (ειδικά στον ιδιωτικό τομέα) οι εργασιακές της σχέσεις με τους εργαζόμενους είναι τριτοκοσμικού χαρακτηρά!

Ωραία η μάσκα, αλλά πρέπει να δούμε και τι κρύβει...

Left Liberal Synthesis είπε...

Μήπως η Εναρθρη Κραυγή μπορούσε να σχολιάσει την αλοπρόσαλη και τριτοκοσμικού τύπου, κίνηση Βγενόπουλου (αγωγές σε κανάλια,κόμματα)???
Είναι τετοια επιχειρηματική δράση νοητή στα πλαίσια μιας θεσμικά ώριμης κοινωνίας??
Τελικά μήπως ,οι αναλύσεις για προσομοίωση της Ελλάδας με τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης είναι επίκαιρες??

Χαρίδημος Τσούκας είπε...

Είναι πράγματοι ανόητη αυτή η κίνηση του Βγενόπουλου. Συγχέει τη δημόσια συζήτηση με δικαστική διαμάχη. (Αν και ομολογώ ότι η σκανδαλοθηρική τηλεδημοσιογραφία άξιζε να μηνυθεί). Από την άλλη μεριά, είναι επίσης ανόητες οι δηλώσεις Τσίπρας. Ο μικρός Αλέξης δεν καταλαβαίνει από οικονομικά γι αυτό και χαρακτηρίζει το ντιλ Βγενόπουλου "απάτη". Δεν πρόκειται περί απάτης. Ο Βγενόπουλος αγόρασε μετοχές, πούλησε μετοχές. Ετσι γίνεται στα χρηματιστήρια.

Χαρίδημος Τσούκας είπε...

Ενδιαφέρουσες οι ερωτήσεις του ikor. Ακόμα και μια εταιρία φαστ φούντ μπορεί να πιεσθεί να μειώσεις τις θερμίδες των φαγητων της, να διαφοροποιήσει το μενού της, να ανακυκλώνει τα σκουπίδια, να προμηθεύεται κρεας χωρίς ορμόνες κλπ. Η περίπτωση της Μακντόναλντς είναι χαρακτηριστική. Ολη η αρνητική δημοσιότητα που γνώρισε την πίεσε να κάνει όλες τις παραπάνω αλλαγές. Σε μια ελέυθερη κοινωνία υπάρχουν και τέτοιες εταιρίες, όπως σε μια ελεύθερη κοινωνία η εταιρία πιέζεται από την κοινωνία πολιτών και τους πελάτες της να συντονίζεται με ευρύτερες κοινωνικές αξίες.