Οι αγωγές της Marfin Investment Group (MIG) κατά του προέδρου του ΠΑΣΟΚ και του προέδρου του «Συνασπισμού» δείχνουν, ακόμη μια φορά, πόσο υπανάπτυκτος είναι ο δημόσιος βίος της χώρας: ακραίοι πολιτικοί χαρακτηρισμοί από τη μια μεριά, ποινικοποίηση της πολιτικής κριτικής από την άλλη.
Πράγματι οι κκ.Παπανδρέου και Τσίπρας εκστόμισαν βαριές κουβέντες κατά της MIG. Η εξαγορά μετοχών του ΟΤΕ από τη Deutsche Telekom (DT) χαρακτηρίσθηκε, μεταξύ άλλων, «απάτη» (Τσίπρας), «μάθημα κλεπτοκρατικού καπιταλισμού», «έκφραση διαπλοκής και διαφθοράς», «υποκρύπτουσα παράνομη χρηματική συναλλαγή» (Παπανδρέου). Η MIG θεωρεί ότι «συκοφαντείται» με αυτούς του χαρακτηρισμούς και προσφεύγει δικαστικά κατά αυτών που τους διατύπωσαν.
Το πρόβλημα με τις εύθικτες επιχειρήσεις είναι ότι δεν αντιλαμβάνονται πως λειτουργεί η δημοκρατία. Η αγορά των μετοχών της MIG στον ΟΤΕ από τη DT δεν είναι απλώς μια χρηματιστηριακή συναλλαγή μεταξύ δύο ιδιωτικώς συμβαλλομένων μερών. Στο μέτρο που αφορά μια από τις μεγαλύτερες, υπό κρατικό έλεγχο, επιχειρήσεις της χώρας· και στο μέτρο που είναι ο καταλύτης για την παραχώρηση της διοίκησης του ΟΤΕ στη DT, η συγκεκριμένη αγοραπωλησία μετοχών εισέρχεται στο δημόσιο λόγο και αποκτά, αναπόφευκτα, πολιτική διάσταση. Αυτό σημαίνει ότι κρίνεται δημοσίως ως προς τις εικαζόμενες προθέσεις των πρωταγωνιστών της, ως προς τους χειρισμούς τους, και ως προς τα πιθανά αποτελέσματα της συναλλαγής.
Η αντιπολίτευση θεωρεί ότι η χρηματιστηριακή συναλλαγή MIG-DT αποτελεί μέρος της ευρύτερης συμφωνίας κυβέρνησης-DT, και της εξ αυτής απορρέουσας απώλειας του υπερτιμήματος από το ελληνικό κράτος με την εκχώρηση της διοίκησης του ΟΤΕ στη DT. Το ελληνικό δημόσιο, με τους χειρισμούς του κ.Αλογοσκούφη, έχει διαφυγόντα κέρδη. Αντί να εισπράξει το ίδιο το υπερτίμημα, στην ουσία το εισπράττει η MIG. Ούτε η MIG, ούτε ο υπουργός Οικονομικών έκαναν κάτι παράνομο, αλλά η όλη συμφωνία είναι, με οικονομικούς όρους, υποβέλτιστη για το ελληνικό δημόσιο. Οι ακραίοι χαρακτηρισμοί «απάτη» και «εκκολαπτόμενο σκάνδαλο» πρέπει να ιδωθούν σε αυτά τα πολιτικά συμφραζόμενα. Οι χαρακτηρισμοί αυτοί, ανήκοντες στον πολιτικό λόγο, δεν έχουν την ίδια σημασία με αυτή που έχουν στον κοινό λόγο.
Αν κατηγορήσω το γείτονά μου ότι καταπάτησε το χωράφι μου, δικαιούται να αγανακτήσει και να με μηνύσει. Η κατηγορία μου πρέπει να εδράζεται σε εμπειρικά δεδομένα, διαφορετικά είναι συκοφαντία. Αν, όμως, ένας πολιτικός χαρακτηρίσει τη συμφωνία MIG-DT «απάτη», η δήλωση αυτή είναι περισσότερο κρίση και λιγότερο εμπειρικός ισχυρισμός. Οι πολιτικές κρίσεις, αξιολογούν αποκλίσεις από κανονιστικές ή βέλτιστες πρακτικές, εικάζουν πιθανά κίνητρα και μη ομολογηθείσες πράξεις, και εκτιμούν πιθανές συνέπειες για το δημόσιο συμφέρον.
Η αντιπολίτευση λ.χ. θεωρεί ότι η συμφωνία MIG-DT έγινε επειδή δόθηκαν εγγυήσεις στη DT από την κυβέρνηση για την παραχώρηση της διοίκησης του ΟΤΕ. Η έννοια της «απάτης», αν και ακραία διατύπωση, περιγράφει «περίεργες» πρακτικές, πιθανές υποσχέσεις από την κυβέρνηση στη MIG και στη DT, εικαζόμενες παρασκηνιακές μεθοδεύσεις – με λίγα λόγια θεωρούμενες ως ασυνήθεις (και ανεπίτρεπτες) για χρηματιστηριακή συναλλαγή πρακτικές. Προσέξτε ότι δεν πρόκειται για εμπειρικές διαπιστώσεις: οι πολιτικοί δεν είναι δικαστές να καταλήξουν σε συμπεράσματα αφού ακούσουν τους μάρτυρες, ούτε επιστήμονες στο εργαστήριο να συλλέγουν εμπειρικά δεδομένα. Ενώ η δικαστική και εμπειρική επιστημονική κρίση οφείλουν να στηρίζονται πρωτίστως σε δεδομένα (εμπειρικά τεκμήρια), η πολιτική κρίση, στο μέτρο που αναφέρεται σε ένα πλέγμα πιθανών κινήτρων, εικαζόμενων μεθοδεύσεων και πραγματικών αποφάσεων, είναι περισσότερο αξιολόγηση – εκτίμηση, αποτίμηση - και λιγότερο εμπειρικός ισχυρισμός.
Αυτό είναι αναπόφευκτο. Καθότι διαχειρίζεται την εξουσία, η κυβέρνηση πάντοτε γνωρίζει περισσότερα απ’ ότι οι υπόλοιποι και, άρα, πλεονεκτεί: μπορεί να αποκρύψει, να ελέγξει, να αιφνιδιάσει. Στο μέτρο που η άσκηση της εξουσίας φέρνει την κυβέρνηση σε διαπραγματεύσεις με άλλα μέρη, η κυβέρνηση συχνά αποφεύγει να δημοσιοποιεί (ή τουλάχιστον μπορεί εκ των υστέρων να «κατασκευάζει») τις προθέσεις της για λόγους αποτελεσματικότητας, ενώ έχει κάθε κίνητρο να περιορίσει τη δημόσια λογοδοσία της, αφού, σε ένα ανταγωνιστικό πολιτικό σύστημα, τυχόν λάθη και παραλείψεις της αποφέρουν πλεονεκτήματα στους αντιπάλους της. Με άλλα λόγια, υπάρχει μια ασυμμετρία γνώσης μεταξύ κυβερνώντων και κυβερνωμένων. Στη φιλελεύθερη δημοκρατία, αυτή την ασυμμετρία γνώσης την αντισταθμίζουμε με την ελευθερία του λόγου: κρίνουμε-αξιολογούμε τις κυβερνητικές πράξεις, ακριβώς επειδή δεν γνωρίζουμε όσα γνωρίζουν οι κυβερνώντες. Οι κρίσεις μας κατ’ ανάγκην στερούνται πλήρους εμπειρικής επάρκειας – είναι περισσότερο εκτιμήσεις. Η υπερβολή που εγγενώς ενέχουν οι εκτιμήσεις-αξιολογήσεις είναι το τίμημα που καταβάλλουμε για τη λειτουργία της λογοδοσίας στη δημοκρατία.
Βέβαια, σε μια ώριμη δημοκρατία, πασχίζουμε να ελαχιστοποιούμε την υπερβολή. Οι κρίσεις μας οφείλουν να είναι ζυγισμένες: να είναι όσο το δυνατόν πιο ορθολογικές και ευλογοφανείς. Το γεγονός ότι οι πολιτικοί μας συχνά προσφεύγουν σε ακραίους χαρακτηρισμούς, στη συνωμοσιολογία και τη σκανδαλολογία, δείχνει όχι τόσο τη συκοφαντική τους πρόθεση, όσο αφενός μεν τη φτώχεια των επιχειρημάτων τους, αφετέρου δε το βαθύτερο μοτίβο που διαπερνά το ελλαδικό πολιτικό σύστημα: την ακραία πόλωση, τις «περίεργες» διαδικασίες διακυβέρνησης, την καχυποψία. Ακριβώς αυτό είναι το πραγματικό μας πρόβλημα, αλλά κανείς δεν μιλάει γι αυτό.
Συντετμημένη εκδοχή του άρθρου αυτού δημοσιεύθηκε στο Κέρδος, 24 Μαΐου 2008.
14 σχόλια:
Διαφωνω καθετα! Αν επρεπε κατι να τεκμηριωνεται με λογο βασισμενο στην εμπειρικη πραγματικοτητα αυτο θα επρεπε να ειναι ο πλιτικος λογος. Με την ιδια λογικη καποτε ενας πολιτικος θα μπορει να βλεπει εχθρους του λαου αλα Ιψεν.
Και ποιος μας ειπε οτι δεν διαπλεκεται η κυβερνηση αλλα η αντιπολιτευση και εκπποσωπει επιχειρηματικα συμφεροντα διαφορετικα απο αυτα του Βγενοπουλου. Θα επιτρεποταν στον Καραμανλη ανευ αποδειξεων να κατηγορει το ΠΑΣΟΚ οτι εκπροσωπει επιχειρηματικα συμφεροντα και εξ ου η ΠΑΣΟΚικη υστερια κατα Βγενοπουλου. Γιατι να μην ισχυριστει το ιδιο ο Βγενοπουλος?
Η γιατι να μην υποθεσω οτι καποιοι στο ΠΑΣΟΚ η στο ΣΥΡΙΖΑ δεν πονταραν με δικαιωματα πωλησης στην πτωση των μετοχων της ΜΙΓ και σπεκουλαρουν?
Εν πασει περιπτωσει νομιμοποιει το αρθρο τον χρηματιστηριακο παπαγαλακισμο και την πολιτικη παρεμβαση στην αγορα που ειδατε ποσο μας στοιχισαν το 1999.
Νέα ήθη και έθιμα φαίνεται ότι εισάγονται στον πολιτικο-οικονομικό επίπεδο από τη MIG, τη νέα οικονομική δύναμη που φαίνεται ότι θέλει να κάνει έντονη την παρουσία της όχι μόνο στο οικονομικό αλλά και στο πολιτικό επίπεδο.
Η νέα μέθοδος "εκφοβισμού" της "άλλης" πολιτικής άποψης, ιδίως όταν αυτή αφορά τη διαχείριση του δημόσιου χρήματος,είναι ή δεν είναι επικίνδυνη για τη λειτουργία της δημοκρατίας;
Οι πολλές φορές ακραίες εκφράσεις στην πολιτική αντιπαράθεση, είναι σύνηθες φαινόμενο, όχι μόνο ελληνικό. θα μπορούσαμε να ισχυρισθούμε ότι τελευταία η χρησιμοποιούμενη ορολογία,είναι εμφανώς ηπιότερη του πρόσφατου παρελθόντος.
Με βάση τη νέα "ηθική" της MIG, ο πολιτικός μπορεί να "ομιλεί" περί "αδιαφανών διαδικασιών" μόνο όταν θα υπάρχουν τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις. Οι ενδείξεις δεν είναι ικανές για να εκφρασθεί η "υποψία" συνδιαλλαγής και στη συγκεκριμένη περίπτωση οι ενδείξεις είναι ουκ ολίγες...
Εύστοχη η παρατήρηση ότι "...οι πολιτικές κρίσεις, αξιολογούν αποκλίσεις από κανονιστικές ή βέλτιστες πρακτικές, εικάζουν πιθανά κίνητρα και μη ομολογηθείσες πράξεις, και εκτιμούν πιθανές συνέπειες για το δημόσιο συμφέρον..."
Η υπόθεση της siemens μας δείχνει ότι είναι προτιμότερη η "σιωπή" των πολιτικών;
Μήπως για την υποστήριξη του υγιούς ανταγωνισμού της οικονομίας, η αντιπολίτευση οφείλει να είναι ακόμα και "ακραία" στις εκφράσεις της;
@ Σαρδανάπαλος:
"Θα επιτρεποταν στον Καραμανλη ανευ αποδειξεων να κατηγορει το ΠΑΣΟΚ οτι εκπροσωπει επιχειρηματικα συμφεροντα"
Οταν ο Καραμανλής αποκαλούσε τον Σημίτη για "αρχιερέα της διαπλοκής", και ατεκμηρίωτα κραύγαζε για "εταιρίες της διαπλοκής" (Άκτωρ Ιντρακομ) τον μήνυσε κανείς;
Θεωρώ ότι το κείμενο θέτει το θέμα στις σωστές του διαστάσεις και αναδεικνύει το στοιχείο που εξακολουθεί να χαρακτηρίζει τη δημόσια (και οχι μόνο την πολιτική, ζωή του τόπου): αυτό της υπερβολής. Μιας υπερβολής που δυστυχώς δεν έλλειψε στη συγκεκριμένη περίπτωση ούτε σε ορισμένες εκφράσεις της αντιπολίτευσης ούτε στην τακτική των αγωγών που ακολούθησε η MIG. Από εκεί και πέρα θα συμφωνήσω με τον east or west ότι με τα νέα ήθη που εισάγει η MIG επιχειρεί να κάνει έντονη την παρουσία της όχι μόνο στο οικονομικό αλλά και στο πολιτικό επίπεδο. Και φυσικά, σε περιπτώσεις όπως η συγκεκριμένη όπου έχουμε να κάνουμε με τη διαχείριση δημόσιου χρήματος, μεταξύ μιας "σιωπής των πολιτικών" και μιας έστω υπερβολικής αντιπολιτευτικής κριτικής, θα επιλέξω το δεύτερο. Είναι ο μόνος τρόπος να ενεργοποιηθεί η κοινοβουλευτική διαδικασία(θα είχε κληθεί ο κ.Βγανόπουλος να καταθέσει στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής εάν όλοι είχαν σιωπήσει?) και να τεθεί η υπόθεση ενώπιον της δικαιοσύνης, όπου τελικά θα κριθούν όλοι για τις πράξεις ή καταγγελίες τους και οι πολίτες θα μπορέσουν να αντιληφθούν από που προέρχονται οι αλήθειες και από που τα πυροτεχνήματα.
Κύριε Τσούκα, αν και στο άρθρο σας προσπαθείτε να υποστηρίξετε από μια λογική πλευρά (όχι από την πλευρά των υστεριών περί ποινικοποίησης της πολιτικής ζωής, κοκ), δεν συμφωνώ στο τελικό σας συμπέρασμα όσο φτώχεια επιχειρημάτων και γραφικότητα καταλογίζετε στους συγκεκριμένους πολιτικούς.
Το ζήτημα που τίθεται το λύνει το Σύνταγμα αναφέροντας ξεκάθαρα πως όλοι οι πολίτες είναι ίσοι απέναντι στο νόμο και στην χρησιμοποίηση των ένδικων μέσων. Αν προτιθέμεθα να καθορίσουμε περιορισμούς, όπως να απαγορεύεται να ενάγεις πολιτικούς, να μηνύεις πολιτικούς αν είσαι πλούσιος ισχυρός και κάνεις δουλείες με το δημόσιο, να μηνύεις πολιτικούς της αριστεράς ή της δεξιάς, κοκ να το δηλώσουμε ευθαρσώς και να το επεκτείνουμε όπου άλλου νομίζει ο καθένας πως πρέπει. Οι πολιτικοί επιπλέον, από την δική μου σκοπιά τουλάχιστον, θα έπρεπε ως θεματοφύλακες της δημοκρατίας (λέμε τώρα) να προασπίζονται την ισονομία και τη νομιμότητα πολύ περισσότερο από κάθε άλλον και να καλοδέχονται τέτοιες ενέργειες ώστε να δείξουν σε μια δημόσια ακρόαση (και όχι μόνο στο δρόμο) πόσο καλά υπερασπίζονται τα συμφέροντα του λαού.
Επικρίνοντας όμως τις αγωγές τότε υπονοούμε, κατά τη γνώμη μου, και κάποιες παθογένειες του συστήματος μας. Αν τον δικαιώσουν τα δικαστήρια τότε μήπως θα καταδικάσουν όλοι την ανισότητα του δικονομικού συστήματος υπέρ των πλουσίων και ισχυρών και κατά των αδύνατων (;) πολιτικών; Αν δεν τον δικαιώσουν, τότε η δικαιοσύνη για κάποιους θα έχει θριαμβεύσει και η ελευθερία έκφρασης θα έχει διασωθεί; Ο φαύλος κύκλος σε όλο του το μεγαλείο.
Πιστεύω πως το συγκεκριμένο θέμα αγγίζει ένα από τα πολλά ταμπού της δημόσιας ζωής. Οι πολιτικοί είναι στο απυρόβλητο, μπορούν και εκστομίζουν ότι θέλουν όποτε το θέλουν και μόνο ο λαός δικαιούται να τους τιμωρήσει με τη ψήφο του. Η διαδικασία ελέγχου όμως και η στοιχειώδης εξακρίβωση αυτών που επικαλούνται μάλλον θα προσδώσει κύρος στην ξύλινη κομματική γλώσσα που μιλούν οι περισσότεροι και θα αναβαθμίσει την εικόνα τους στους πολίτες, οι οποίοι συμφωνα με όλες τις έρευνες δεν τους έχουν και ακριβώς και ψηλά στην υπόληψη τους.
Προφανώς ο/οι στόχοι του επιχειρηματία δεν είναι η αναβάθμιση της πολιτικής ζωής. Επίσης, όσοι δεν γνωρίζουμε περισσότερα δεν μπορούμε να γίνουμε ντέντεκτιβ ή παπαγαλάκια και να ανιχνεύσουμε τις μύχιες προθέσεις του. Αν θέλει δηλαδή να γίνει ο Έλληνας Μπερλουσκόνι, αν συνεργάζεται με την κυβέρνηση, αν θέλει να αποδομήσει τον "επαναστάτη" Τσίπρα, κα. Στις κοινωνίες όμως κάθε δράση δεν είναι μονοσήμαντη αλλά μπορεί να περιλαμβάνει περισσότερες μεταβλητές και άρα συνέπειες. Ως εκ τούτου, τις αγωγές τις εκλαμβάνω ως μια λογικοφανή κίνηση. Αν έχουν κάποιο αποτέλεσμα θα φανεί. Οι εναγόμενοι δεν καταλαβαίνω γιατί φωνασκούν όμως. Πέραν από την διαφήμιση και την ευκαιρία επίδειξης τζάμπα δονκιχωτισμού, ο Βγενόπουλος στη δικαιοσύνη απευθύνθηκε όχι στην θύρα 13.
προς ανωνυμο, γιατι με εγκαλειτε να κανω δικην προθεσεων στον Ακτωρα η στον Σημιτη. Αν ενοιωθαν πως θιγονται (αν και ο Καραμανλης δεν θυμαμαι να ειχε μιλησει για τον Ακτωρα) μπορουσαν να καταφυγουν στα αρμοδια δικαστηρια.
Στο ιδιο μηκος κυματος ειναι και η απαραδεκτη θεληση των δημοσιογραφων να μην υφιστανται τις συνεπειες της αστικης δικαιοσυνης.
Θυμηθειτε δε οτι οι αγωγες δεν ειναι ποινικες δικες
Για μένα οι αρνητικές εκπλήξεις στην υπόθεση αυτή είναι η MIG ,και το Πασοκ.
Ο Τσίπρας δεν έκανε (αληθινά πολύ καλά) παρά αυτό που του αναλογεί να κάνει,ένα αριστερόστροφο λαικισμό.
Άκουσα πολύ προσεκτικά , τις απαρατήρητες (ως συνήθως) ραδιοφωνικές συνεντεύξεις των Δ.Παπούλια (πρώην πρόεδρο ΔΕΗ,ΟΤΕ) και Μ.Παπαγιαννάκη και είναι σαφές ότι η επιλογή της DT ,δεν μπορει να χαρακτηρισθεί a priori ως "κομπίνα" ή ως "λάθος".Η απόφαση έχει ένα εύλογο ρίσκο ,που δεν απέχει από πολλά από τα δεδομένα παρομοίων μεγάλων αποφέασεων.
Το Πασοκ προέβη σε μια αλά ΚΚΕ ,κρτική του "Εθνικού Λάθους" ,ρηχαίνοντας αφάνταστα την συζήτηση,ο δε Βγενόπουλος προέβη σε μια αναλόγου επιπέδου αντεπίθεση η οποία αν δεν υποκρύπτει κάποια εντυπωσιακή υπολογισμένη αναστροφή αργότερα (πχ συνάντηση με ΓΑΠ ή Τσιπρα) τότε μας γεμίζει με τρόμο για την λογική (ίσως και αισθητική) τόσο σημαντικών επιχειρηματιών.
Ο ΧΤ όπως πάντα βρισκει τρόπους να γονιμοποιεί τους ανύπαρκτους δημόσιους διαλόγους.
Να τα βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά, για να κάνουμε πειθαρχημένη και γόνιμη συζήτηση.
Κατ' αρχήν, δεν νομίζω ότι αμφισβητεί κανείς το δικαίωμα της χρήσης ένδικων μέσων από τον κ.Βγενόπουλο. Στο τυπικό κράτος δικαίου που έχουμε την τύχη να ζούμε, κάθε πολίτης δικαιούται να πρσφεύγει στα δικαστήρια όταν θεωρεί ότι θίγεται η υπόληψή του. Δεν είναι αυτό το θέμα μας.
Δεύτερον, αυτό που συζητούμε είναι τι αποκαλύπτει η προσφυγή Βγενόπουλου (εμένα τουλάχιστον ως κοινωνικό επιστήμονα αυτό με ενδιαφέρει να συζητήσω: οι πρακτικές των δρώντων αποκαλύπτουν τον τρόπο που βλέπουν τον κόσμο).
Τρίτον, υποστηρίζω ότι ο πολιτικός λόγος είναι διαφορετικός από τον κοινό, τον δικαστικό και τον εμπειρικό επιστημονικό. Ο πολιτικός λόγος, ιδιαίτερα όταν κρίνει μείζονα πολιτικά γεγονότα (γεγονότα δηλαδή υψηλής αβεβαιότητας, πολυπλοκότητας και ασάφειας) τείνει να είναι αξιολογικός-αποτιμητικός. Αυτό δεν σημαίνει ότι στερείται εμπειρικότητας, αλλά ότι δεν είναι απαραίτητο να είναι εμπειρικά επαρκής για να εκφέρεται. Παραδείγματος χάριν, για πολλούς ο Μπλερ και ο Μπους είναι "εγκληματίες πολέμου"¨. Προφανώς αυτή η κρίση εδράζεται σε κάποια εμπειρικά στοιχεία (ο τροπος που έλαβαν την απόφαση για εισβολή στο Ιρακ), αλλά, τελικά, είναι αξιολογικός λόγος. (Αυτό εξηγεί και γιατί στηον πολιτικό λόγο γίνεται μεγάλη χρήση μεταφορών και παρομοιώσεων). Δεν είναι απαραίτητο να αποφανθεί πρώτα η δικαιοσύνη πριν μιλήσουμε πολιτικά για το σκάνδαλο των ομολόγων, το σκάνδαλο των κουμπάρων ή το σκάνδαλο της Ζίμενς.
Προσπάθησα να εξηγήσω στο άρθρο μου ότι, στο μέτρο που η πολιτική ενσωματώνει την αβεβαιότητα και την ασυμμετρία γνώσης, ο πολιτικός λόγος σπάνια είναι εμπειρικά επαρκής. Οθεν και η τάση στην υπερβολή, τη γενίκευση και, συχνά, τη χρήση μεταφορικής γλώσσας ("εγκλημα" περιγράφει η αντιπολίτευση την πώληση του ΟΤΕ).
Τέταρτον, αν το ανωτέρω γίνει δεκτό, δεν σημαίνει ότι ο καθένας πρέπει (αν και μπορεί) να λέει ότι του κατεβαίνει στο κεφάλι. Οι χαρακτηρισμοί των πολιτικών πρέπει να διαθέτουν ευλογοφάνεια και να αποφεύγουν τη δημαγωγία. Βέβαια η υπερβολή χαρακτηρίζει εγγενώς τον πολιτικό λόγο (εν μέρει ακριβώς εξαιτίας της εμπερικής ανεπάρκειας των λεγομένων), αλλά σε μια ώριμη δημοκρατία πρέπει να ελέγεχεται - για την ακρίβεια να αυτοελέγχεται. Το προβλημα της δημοκρατίας, τόνιζε ο Καστοριάδης, είναι το πρόβλημα του "αυτοπεριορισμού". Ο δημαγωγός δεν θέλει να αυτοπεριορισθεί, το αντίθετο, γι αυτό προσφεύγει σε ακραίους χαρακτηρισμούς. Η δημοκρατία όμως τα έχει αυτά, κι αυτό είναι που δεν καταλαβαίνει η MIG.
Στην ώριμη δημοκρατία αναγνωρίζουμε την υπερβολή όταν τη συνατούμε και την ανασκευάζουμε με το δικό μας αντί-λογο, χωρίς να προσφεύγουμε απαραίτητα στα δικαστηρια. Οι επιχειρηματίες όμως (ιδιαίτερα όταν είναι δικηγόροι) τείνουν να μην το κατανούν αυτό.
Με το ίδιο σκεπτικό, η αγωγή της MIG είναι μια κίνηση εντυπώσεων στη δημόσια πολιτική σφαίρα. Ο εν λόγω επιχειρηματίας αντλεί τη "νομιμοποίησή" του να δρα στο πεδίο των πολιτικών εντυπώσεων απο το γεγονός οτι οι ίδιοι οι πολιτικοί ηγέτες του απήυθυναν το λόγο και τον "τραβηξαν" στο δικό τους πεδίο αντιπαράθεσης. Πάλι με το σκεπτικό του άρθρου, ως μη πολιτικός ο κ. Βγενόπουλος δεν θα μπορούσε να εξαπολύσει αξιολογικές κρίσεις εναντίον των επικριτών του (δεν θα ήταν μια σόφρων επιλογή αλλωστε). Επομένως, είτε θα έπρεπε να μείνει σιωπηρός, είτε να επιζητήσει τον με κάποιο τρόπο (όχι αναγκαία δικαστικό) εμπειρικό έλεγχο των κατηγοριών εναντίων του.
Απο την άλλη, οι βουλευτές, και δη οι της αξιωματικής αντιπολίτευσης, έχουν προνομιακή πρόσβαση σε κυβερνητικές πληροφορίες, είτε μέσα απο θεσμικές διαδικασίες, είτε δια των κοινωνικών τους δικτύων στη δημόσια διοίκηση. Επομένως, για τα περισσότερα τουλάχιστον θέματα ή για αυτά τα οποία επιδιώκουν να αναδείξουν, δεν υφίστανται ασύμμετρη πληροφόρηση. Κάθε φορά που επιλέγουν να ασκήσουν αξιολογική κρίση είναι σε θέση να επιλέξουν ανάμεσα στην εμπεριστατωμένη κριτική που θα συμβάλλει στην αντιστάθμιση της ασύμμετρης πληροφόρησης των πολιτών, και στη λαϊκίστικη δημαγωγία που επιτείνει τη σύγχυση και την άγνοια του πολίτη.
Επομένως η ασυμμετρία πληροφόρησης (θα έπρεπε να) επιβάλλει στους πολιτικούς ο λόγος τους να είναι εμπειρικά ελεγμένος και ελέγξιμος. Όμως η πολιτικός λόγος στην πράξη αδυνατεί να αποφύγει την εκμετάλλευση της ασυμμετρίας πληροφόρησης για την επίτευξη των ρητορικών του στόχων, παρότι θα μπορούσε. Εν τέλει, αυτο ίσως αποτελεί κριτήριο ποιότητας στον δημόσιο και τον πολιτικό λόγο: σε ποιό βαθμό η ρητορική εδράζεται σε εμπειρικά τεκμήρια και δεν τα αποσιωπά.
στο μέτρο που η πολιτική ενσωματώνει την αβεβαιότητα και την ασυμμετρία γνώσης, ο πολιτικός λόγος σπάνια είναι εμπειρικά επαρκής.
ενας επιχειρηματιας αντιμετωπιζει ακριβως τα ιδια, αλλα διαζυγιο απο την εμπειρικη πραγματικοτητα δεν παιρνει. Εδω συγκρουεται η λογικη του πες πες κατι θα μεινει και η λογικη του ορθου λογου και της επιχειρηματολογιας. Ομολογω δεν μπορω να καταλαβω σε τι μας χρειαζεται ενας πολιτικος ο οποιος ειναι σπανια εμπειρικα επαρκης. Το για ολα φταινε οι Εβραιοι με αυτην την λογικη ειναι ενας πολιτικος λογος. Ομως θα αρνηθω προσωπικα την οποια πολιτικη η μη εκφορα αυτου του λογου ως μη ορθου γιατι ακριβως επαληθευεται εμπειρικα.
Κύριε Τσούκα διαβάζοντας το εξαιρετικό άρθρο σας μου δημιουργήθηκαν ορισμένοι προβληματισμοί τους οποίους θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας:
Είναι αδύνατον ο πολιτικός λόγος να προέρχεται από μη βουλευτές; Αν δεν είναι αδύνατον πως διαφοροποιείται από το κοινό λόγο; Με ποια λογική έχει δικαίωμα ο εκλεγμένος εκπρόσωπος ενός λαού να χαρακτηρίζει "απατεώνα" τον αντιπρόεδρο μιας εταιρείας που έχει εμπλακεί στη (νομότυπη) αγορά ενός μεγάλου μεριδίου δημόσιου οργανισμού, ενώ αντίθετα ο "κοινός" πολίτης δεν έχει το δικαίωμα αυτό και αν το πράξει παραβαίνει το νόμο; Δεν υπάρχει εκεί κάποιο θέμα ισότητας απέναντι στο νόμο;
Συμφωνώ ότι η υπερβολή των βουλευτών είναι μια από τις πληγές της πολιτικής στην Ελλάδα. Συμφωνώ ακόμα ότι υπάρχει ασυμμετρία πληροφόρησης μεταξύ κυβερνώντων και κυβερνωμένων και επομένως λόγω της έλλειψης εμπειρικών δεδομένων οι πολιτικές κρίσεις είναι λογικό να εμπεριέχουν κάποια δόση υπερβολής. Μήπως όμως το να ανεχόμαστε απαθέστατα αυτή τη (δεκτή σε κάποιο βαθμό) υπερβολή είναι ο σίγουρος τρόπος για να τη γιγαντώσουμε;
Τι κέρδισε ο κ. Καραμανλής υβρίζοντας το κ. Σημίτη ; Προφανώς κατάφερε να στιγματίσει το πολιτικό του αντίπαλο και να ανέβει περισσότερο στα μάτια των φανατικών οπαδών του. Τι έχασε; Τίποτα και το γνώριζε εκ των προτέρων(δεδομένου ότι θα ήταν αδιανόητο ο κ. Σημίτης να τον μηνύσει για αυτό). Ακόμα και οι μετριοπαθέστεροι των οπαδών της ΝΔ δεν είδαν αρνητικά το χαρακτηρισμό αυτό. Τι δαπάνησε για το κέρδος αυτό ο κ. Καραμανλής; Πάλι τίποτα. Τουλάχιστον επίσημα, ο κ. Καραμανλής δεν έκανε τη παραμικρή προσπάθεια να προσκομίσει στοιχεία που να επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό του.
Επομένως με την ίδια λογική για ποιο λόγο οποιοσδήποτε βουλευτής
της αντιπολίτευσης να δαπανήσει δυνάμεις και χρόνο για να επιτελέσει το καθήκον του, δηλ. να ελέγξει τις πράξεις της εκάστοτε κυβέρνησης (και όχι μόνο); Εφόσον γνωρίζει ότι εκτοξεύοντας χαρακτηρισμούς θα έχει το ίδιο (ή ίσως στην Ελλάδα και καλύτερο) αποτέλεσμα χωρίς καθόλου κόπο.
Και φυσικά δεν χρειάζεται να είναι κάποιος ειδικός στο θεωρία παιγνίων για να καταλάβει ότι κάτι τέτοιο αναπόφευκτα οδηγεί σε όλο και μεγαλύτερες ύβρεις και όλο και μεγαλύτερες υπερβολές από όλο και περισσότερους βουλευτές.
Διαβάζοντας τα πρακτικά της Βουλής στη προχθεσινή κλήση του κ. Βγενόπουλου, απογοητεύτηκα από τα παιδικά επιχειρήματα και την προφανής έλλειψη προετοιμασίας (και άρα κόπου) των βουλευτών μας.
Νομίζω τελικά ότι η κίνηση του κ. Βγενόπουλου θα ωφελήσει τους βουλευτές μας. Τουλάχιστον είναι πιθανόν να τους αναγκάσει να σκέφτονται πριν μιλήσουν....
ο καραμανλης οτι ελεγε ηταν τεκμηριομενο.πηγαν τα σκανδαλα πασοκ στην δικαιοσυνη και περισσοτερα εχουν παραγραφει.θυμιζω- δεκα,ατε,τωρα για την siemens,tor, κτλ-να ναι καλα η νομοθεσια.τα αδικηματα πολιτικων παραγραφονται πιο γρηγορα απο καποιον αλλον.μπορει ο κοκκαλης να μη κατεθεσε μυνηση αλλα ειχε βγει και ειχε αφησει αιχμες για το καραμανλη-αν θυμαμαι καλα κατι για αποτυχημενους πολιτικους ειχε πει-.οσο για τον μπομπολα και αυτος δεν εκανε μυνηση αλλα το τι εχει ακουσει ο καραμανλης απο τα μεσα που ελενχει.το ασπρο το εχουν κανει μαυρο εδω και χρονια.τελος το δικαιωμα της μυνησης νομιζω οτι το εχει καθε πολιτης.τελος προτιμω ενας επιχειρηματιας να κανει μυνησεις παρα με τα μεσα που διαθετει να ανεβοκατεβαζει κυβερνησεις μεσω της πλυσης εγκεφαλου των πολιτων.αυτο ειναι πιο σοβαρο
Χαρίδημε Τσούκα επιλέγω τρία σημεία από την δευτερολογία σας:
-"αυτό που συζητούμε είναι τι αποκαλύπτει η προσφυγή "
-"κι αυτό είναι που δεν καταλαβαίνει η MIG"
-"Οι επιχειρηματίες όμως (ιδιαίτερα όταν είναι δικηγόροι)"
ως πλαίσιο της δικής μου αίσθησης, ή οποία είδα ήδη πως εκφράζεται και αλλού.
Η αγωγή του κου Βγενόπουλου πιθανόν να είναι αντιρρόπισμα σε μια εσωτερική αμφισβήτηση των χειρισμών του από τους κατόχους των κεφαλαίων τα οποία διαχειρίζεται.
Κατά τ΄ άλλα συμφωνώ με τους προλαλήσαντες για την δυναμική του άρθρου, ας μην σας κουράζουμε κάθε φορά με τέτοια, :)
Βασιλική Σίάπκα
Είναι λίγο κωμικό. Ενοχλεί ο Βγενόπουλος και οι αγωγές και δεν ενοχλείται κανένας που οι πολιτικοί λένε ότι θέλουν, γράφοντας στα παλιά τους τα παπούτσια τους θεσμούς. Δεν ενοχλεί το γεγονός ότι αυτοί που κυβερνούν ή φιλοδοξούν να κυβερνήσουν ή απλά τη βρίσκουν με την επανάσταση δεν μπορούν καν να σχηματίσουν μια σοβαρή πρόταση. Που δεν έχουν συναίσθηση των λέξεων και της βαρύτητάς τους. Που νομίζουν ότι όσο περισσότερο φωνάξουν τόσο περισσότερο θα τρομάξουν εχθρούς και θα γοητεύσουν φίλους. Νομίζω ότι το πρόβλημα δεν είναι ο Βγενόπουλος. Αλλά το ότι ο Βγενόπουλος βρίσκει και τα κάνει. Αρκεί να διαβάσει κανείς το Δελτίο Τύπου της MIG για τις αγωγές και το τι είπαν για το θέμα του ΟΤΕ οι πολιτικοί και τα κόμματα.
Δημοσίευση σχολίου