Τρίτη 5 Αυγούστου 2008

Μπορούμε κι αλλιώς



Θυμάμαι μια γελοιογραφία του Ηλία Μακρή στην «Καθημερινή», μετά την ανάληψη της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων (ΟΑ) από την Ελλάδα. Το Ολυμπιακό σήμα είχε μετατραπεί γελοιογραφικά σε μια μεγάλη κούπα από την οποία έτρωγαν με χρυσά κουτάλια κάποιοι επιτήδειοι. Ο υπαινιγμός ήταν σαφής: ένα τόσο μεγάλο έργο θα εμπλακεί στη δίνη της διαφθοράς που χρονίως μαστίζει τη χώρα. Στον απόηχο του σημερινού σκανδάλου της Ζίμενς η γελοιογραφία αυτή υπήρξε προφητική. Εξέφρασε, συγχρόνως, το κυρίαρχο λογοπλαίσιο (discourse) καχυποψίας έναντι των θεσμών: η υπάρχουσα πολιτική-διοικητική νοοτροπία εγκλωβίζει οποιοδήποτε εθνικό εγχείρημα στα όριά της. Ωστόσο, για όποιον αντιλαμβάνεται τον κόσμο μη αιτιοκρατικά, το λογοπλαίσιο αυτό, ενώ δεν στερείται ευλογοφάνειας, αδυνατεί να ανιχνεύσει το νέο. Η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων από την Ελλάδα δεν ήταν μόνο η επιβεβαίωση της ελλαδικής κακοδαιμονίας (η αδυναμία μας να χειριστούμε δημόσιο χρήμα αποδοτικά και έντιμα), αλλά και η δυνατότητα να επανεφεύρουμε εν μέρει τον εαυτό μας – να χειριστούμε πρωτόγνωρα προβλήματα με νέο τρόπο. Τι εννοώ; Δουλέψαμε με αυστηρές προθεσμίες και διεκπεραιώσαμε μεγάλα δημόσια έργα υποδομής. Αλλάξαμε ως πολίτες νοοτροπία στη διάρκεια των ΟΑ, ακολουθώντας τις οδηγίες των ιθυνόντων. Και, το σημαντικότερο ίσως, η ωχαδελφική μας νοοτροπία κλονίσθηκε από το τεράστιο κύμα εθελοντισμού. Και τα τρία αυτά στοιχεία συνιστούν νέες νοοτροπίες. Ήταν υπόθεση του πολιτικού συστήματος να τις αξιοποιήσει περαιτέρω. Εγκλωβισμένο στη βαλκάνια μικρότητά του δεν το έκανε. Οι ΟΑ, όμως, μας έδειξαν ότι η αλλαγή συμπεριφορών, υπό προϋποθέσεις, είναι εφικτή, έστω και προσωρινά. Δεν είμαστε φυλακισμένοι στον ιστορικό μας εαυτό. Αυτό θεωρώ ότι ήταν το μεγάλο κέρδος των ΟΑ για τη χώρα μας.

Δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή στις 3 Αυγούστου 2008

Δεν υπάρχουν σχόλια: