Τρίτη 19 Αυγούστου 2008

Ο βολικός στόχος και οι μπράβοι


Φαντάζεστε να είχε σκοτωθεί ο Αυστραλός νεαρός Ντουσόν Ζαμίτ όχι από μπράβους της νυχτερινής ζωής της Μυκόνου, αλλά από αστυνομικούς, κατά λάθος, στη διάρκεια συμπλοκής; Η αγανάκτηση θα ήταν τεράστια. Τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων θα το φιλοξενούσαν ως το κύριο θέμα για μέρες. Τα λεγόμενα δελτία ειδήσεων των οκτώ θα έβρισκαν επιτέλους ένα εγχώριο θέμα να διασκεδάσουν την ειδησεογραφική ξηρασία του Αυγούστου. Η αντιπολίτευση θα έκανε εμπρηστικές δηλώσεις. Με λίγα λόγια, θα είχε δημιουργηθεί μείζων πολιτικό θέμα.


Η δολοφονία του Ντουσόν Ζαμίτ αναφέρθηκε ως επί το πλείστον στις εσωτερικές σελίδες των εφημερίδων και, αν και σχολιάσθηκε από τα ΜΜΕ, δεν κράτησε για πολύ το ενδιαφέρον τους. Έγιναν μερικά γενικά ρεπορτάζ για τους μπράβους της νύχτας, αλλά μεγαλύτερη εντύπωση προκάλεσε η δωρεά των οργάνων του δολοφονηθέντος νεαρού από τον πατέρα του, παρά η ίδια η πράξη της δολοφονίας του και οι συμβολισμοί της. Ιδωμένη ως πολιτικο-μιντιακό γεγονός και, συνεκδοχικά, ως ένδειξη των αντιδράσεων της κοινής γνώμης, η βάρβαρη δολοφονία του νεαρού Αυστραλού, ήταν σαφώς μικρότερης απήχησης από τον άγριο ξυλοδαρμό Κύπριου φοιτητή από αστυνομικούς στη Θεσσαλονίκη πέρυσι. Δεν είναι τυχαίο.

Η αγανάκτησή μας με τα λάθη της Αστυνομίας και τις πολλές ανεπάρκειες τους κράτους είναι πολύ μεγαλύτερη από την αγανάκτηση που νοιώθουμε για την αυθαίρετη άσκηση ιδιωτικής εξουσίας. Σε κάποιο βαθμό αυτή η ανισορροπία δικαιολογείται. Το κράτος είναι ο ισχυρότερος «παίκτης» στις νεωτερικές κοινωνίες· έχουμε λόγους να είμαστε αυστηροί απέναντί του· από το κράτος αναμένουμε την προστασία βασικών συλλογικών αγαθών, όπως είναι η ασφάλεια της ζωής και η προστασία της έννομης τάξης· οι διαχειριστές του κράτους, τέλος, λογοδοτούν στη δημόσια σφαίρα για τις πράξεις τους.

Οι αντιδράσεις μας, όμως, συχνά στερούνται μέτρου, κι αυτό παρουσιάζει κοινωνιολογικό και ψυχαναλυτικό ενδιαφέρον. Ακόμα κι όταν ανεύθυνοι εποχούμενοι εγκλωβίζονται στις εθνικές οδούς από το χιονιά, παρά τις σχετικές προειδοποιήσεις, η ενστικτώδης αντίδρασή μας είναι: «τι κάνει το κράτος;». Η σχέση του νεοέλληνα με το κράτος είναι σχιζοφρενική. Από τη μια το ηδονίζεται να το επικρίνει, διεκτραγωδεί τις ενέργειές του, και προσπαθεί να αποφύγει τους περιορισμούς που του επιβάλλει, ενώ, από την άλλη, επιζητεί την εργασιακή ασφάλεια που του παρέχει και ζητά την παρουσία του. Το κράτος είναι συγχρόνως αντικείμενο πόθου και μίσους. Ο κρατισμός ως συλλογική νοοτροπία συνυπάρχει με την ατομικιστική ελευθεριότητα του νεοέλληνα.

Το σημαντικότερο είναι ότι στο μέτρο που το κράτος αποτελεί τον αποδιοπομπαίο τράγο της νεοελληνικής κοινωνίας, μας εμποδίζει αφενός μεν να θέτουμε στο μικροσκόπιο την αυθαίρετη άσκηση ιδιωτικής εξουσίας, αφετέρου δε να εξετάζουμε αυτοκριτικά τις δικές μας ευθύνες για τα δεινά του δημόσιου βίου. Οι μπράβοι της Μυκόνου, οι παρκαδόροι των νυχτερινών κέντρων της Αθήνας, οι οδηγοί πλουσίων αφεντικών που διεκδικούν την προτεραιότητα υπουργικών αυτοκινήτων στους δρόμους της πρωτεύουσας, και οι γιατροί που παρακάμπτουν τις ουρές στα νοσοκομεία του ΕΣΥ για να εξυπηρετήσουν τους ιδιωτικούς ασθενείς τους, ασκούν, με το δικό τους τρόπο ο καθένας, ιδιωτική εξουσία ανεξέλεγκτα. Δεν τους ανατέθηκε συντεταγμένα η συγκεκριμένη εξουσία, ούτε λογοδοτούν γι αυτήν σε κάποια υπερκείμενη, νομιμοποιημένη κοινότητα.

Στη δημοκρατία έχουμε αναθέσει το μονοπώλιο της βίας, υπό αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις, σε αρμόδια κρατικά όργανα, τα οποία τυπικά λογοδοτούν (έστω ατελώς) στους εκλεγμένους αντιπροσώπους μας για τις πράξεις τους. Ο μπράβος της Μυκόνου που ξυλοκοπάει έναν νεαρό είναι πολύ χειρότερος από τον αστυνομικό που κάνει παρόμοια κατάχρηση εξουσίας: πρώτον γιατί ασκεί εξουσία που δεν του δόθηκε· δεύτερον γιατί η εξουσία του ασκείται συνήθως εν κρυπτώ, και πάντως εκτός της δημόσιας σφαίρας· και τρίτον γιατί οι όροι άσκησης της ιδιωτικής εξουσίας, στο μέτρο που είναι αυθαίρετοι, δεν είναι συντεταγμένα αναθεωρήσιμοι.

Όταν το ενδιαφέρον μας υστερικά επικεντρώνεται στην κρατική εξουσία, η ιδιωτική εξουσία απολαμβάνει τα αυθαίρετα προνόμιά της, τα οποία έρχονται στην επιφάνεια μόνο σποραδικά, μετά από ακραία γεγονότα, όπως η δολοφονία, το μοιραίο ιατρικό λάθος ή το θανατηφόρο ατύχημα. Στη νεοελληνική συνείδηση η έμμονη στοχοποίηση της κρατικής ανεπάρκειας παρέχει ένα βολικό πέπλο συγκάλυψης κάθε αυθαίρετης ιδιωτικής εξουσίας.

10 σχόλια:

Cacofonix είπε...

Συγχαρητήρια.
Θέλει πολύ θάρρος για να υπερασπίσει κανείς το αυτονόητο δικαίωμα της αστυνομίας να τηρήσει τους νόμους, σε μια χώρα που η λέξη δημοκρατία είναι συνώνυμη της αυθαιρεσίας...

Ανώνυμος είπε...

@cacofonix,
Ποιους νόμους τηρούν οι μπάτσοι; Αν τους τηρούσαν, δε θα υπήρχε ούτε το παρακράτος της νύχτας, ούτε θα συνεργάζονταν με το παρακράτος της ΧΑ, ούτε οι "μεμονομένες" περιπτώσης καταπάτησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων θα αποτελούσαν την καθημερινότητα των προσαγωγών(βλ. μπατσος της Ομόνοιας).

Αντίθετα, οσον αφορά τη σχέση τους με τους φοιτητές, παρόλη την κάλυψη των καθεστωτικών media, φάνηκε πως τηρούν τις αρχές της αστικής δημοκρατίας: οι αλλαγές είναι μονόδρομος και όποιος βγει απ' το σπίτι του διαμαρτυρόμενος είτε δαρμένος θα γυρίσει, είτε κατηγούμενος (διατάραξη κοινής ειρήνης για το κράτος ή κατηγορούμενος για κυκλοφιοριακό σοκ από τους "συμπολίτες" του). Σε κάθε περίπτωση φακελωμένος, καθώς η ΑΠΠΔ δε χωρά στη "δημοκρατία" μας.

Η εξουσία σ' όποια χέρια κι αν είναι, είναι επικίνδυνη. Δικαίως, ωστόσο, επισημαίνεται η ύπουλη και αυθαίρετη δράση της ιδιωτικής εξουσίας που φυσικά δεν περιορίζεται στους μπράβους, αλλά στις εργατικές δολοφονίες, στους μισθούς πείνας κτλ.

Αυτά για όσους θεωρούν τον ιδιωτικό τομέα, εξυγιαντή του δημοσίου, οργανισμό κοινοφελούς δραστηριότητας, εγγυητή της κοινωνικής ανάπτυξης κτλ.

-Α.Κ.

Καππαδόκης είπε...

Ο ιδιωτικός τομέας είναι εξυγιαντής του δημοσίου εκεί που το δημόσιο θέλει να το "παίξει" επιχειρηματίας.
Ο ιδωτικός τομέας όμως δεν έχει καμμία θέση εκεί που το δημόσιο πρέπει να εγγυάται και να εξασφαλίζει τα δικαιώματα των πολιτών και η ασφάλεια του είναι ένα από τα δικαιώματα που ο πολίτης απαιτεί από μια ευνομούμενη πολιτεία.
Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι στον κάθε πολίτη αλλά σε αυτούς που κατασκεύασαν και συντηρούν μια τέτοια πολιτεία.

Cacofonix είπε...

@anonymous
Με τα λεγόμενά σου, απλά προσωποποιείς αυτό που έγραψα:
η δημοκρατία στην Ελλάδα είναι συνώνυμο της αυθαιρεσίας.

Ανώνυμος είπε...

Οπως πάντα κ.Τσούκα το άρθρο σας είναι η αλήθει και η ωμή πραγματικότητα που διαβιούμε καθημερινά στη χώρα που λέγεται Ελλαδιστάν.
Η δημοκρατία είναι συνόνημη της αναρχίας, της αυθαιρεσίας, της .... βάλτε ότι θέλετε, δυστυχώς!

Ο πάτος που πιάσαμε δεν είναι πάτος είναι απόπατος (και πάλι δυστυχώς)
Απορρήτη έκεθση της ΓΑΔΑ αναφέρει ότι η εγκληματικότητα έχει αυξηθεί κατακόρυφα στην Αθήνα . Είναι τυχαίο άραγε?
Οι άντρες των σωμάτων ασφαλείας τι εκπαίδευση άραγε λαμβάνουν? ακι μήπως έχουν καβαλλημένο τον κάλαμο ότι και καλά αυτοί είναι οι κάτοχοι της εξουσίας?
Ερωτήματα βάζω την απάντηση δεν την ξέρω.
Οι κάθε είδους μπράβοι της νύκτας νταβατζήδες (μεταφορικά και κυριολεκτικά ) είναι. Εξυπηρετούν τα συμφερόντα των κυκλωμάτων από τα οποία πληρώνονται. Όλα τα κέντρα στη Συγγρού στη Πειραιώς και αλλού στην Ελλάδα τι είναι νομίζετε?ή εκεί δεν πουλάνε προστασία και οι ντόπιοι αστυνομικοί? Γιατί γίνεται αυτό? Για τον απλό λόγο ότι οι μισθοί τοςυ δεν φτάνουν ούτε για τίποτα. Αν λοιπόν ψάχνουμε (ανήθικη βέβαια) δικαιολογία είναι αυτό.

Για ποίο κράτος μιλάμε και τι προφέρει (ειδικά το Ελληνικό) σοτυς πολίτες του? Σε κάποια χρόνια ακόμα και η αστυνόμευση θα προσφέρεται πλέον από ιδιωτικές εταιρείες φύλαξης και με επιτρεπτή χρήση όπλων Για να γίνει αυτό θα πρέπει να αλλάξει η νομοθεσία κ.λ.π. και θα γίνει ααπό το ίδιο το κράτος (δηλαδή τους 300) για τον απλό λόγο ότι από κάθε όπλο και αντίστοιχη άδεια κυκλοφορίας θα έχει τέλη (όπως γίνεται με τα κυνηγετικά όπλα).Επειδή τα οικονομικά του κράτους δεν πάνε καλά για αυτό και θα γίνει αυτό πλήρης δηλαδή αμερικανοποίηση.
ΑΥτά και ευχαριστώ πολύ
ΥΓ : ΘΑ ήταν ενδιαφέρον να σχολιάζατε κάποιες από τις απόψεις των αναγνωστών σας, αν και αυτό θα απαιτεί αρκετό από τον πολύτιμο χρόνο σας

Cacofonix είπε...

Το ερώτημα είναι αυτό: τι χρειαζόμαστε την αστυνομία; Κι η απάντηση στην Ελλάδα είναι απλή:
Αστυνομία; Αστυνομία; Δεν θέλουμε φονιάδες στην Ελλάδα! Λες κι οι αστυνομικοί δεν είναι δικά μας παιδιά γαλουχημένα από τις δικές μας αντιλήψεις για την κοινωνία και τη βία!
Εκείνο που χρειαζόμαστε είναι παιδεία για το τι είναι δημοκρατία στην Ελλάδα. Κλασικό παράδειγμα αστυνομίας είναι οι 10 Σκύθες ροπαλοφόροι της αρχαίας Αθήνας, όπου ήταν οι μόνοι που οπλοφορούσαν και είχαν δικαίωμα άμεσης τιμωρίας σε αστικά αδικήματα μέσα στην πόλη...

ΥΓ Ναι κ Τσούκα για ταμπελοποιήστε κι εσείς μερικούς από τους φιλοξενούμενούς σας. Ξεχωρίστε επιτέλους τους κακούς από τους καλούς, τους φασίστες από τους δημοκράτες... Έτσι δεν έμαθε η αριστερά να κάνει σ' όλο τον κόσμο; Έτσι μόνο δεν μπορεί να λειτουργήσει;

Βασιλική Σ. είπε...

Κακοφωνίξ με βάζεις σε πειρασμό να φέρω εδώ μία απάντηση ενός φίλου μου, ούτε συννενοημένοι να ήσασταν.... :)
http://forums.pathfinder.gr/Culture_Communities/Racist/thread.html?thread=192597&id=192618

Ανώνυμος είπε...

Μάλλον δε γίνομαι αντιληπτός, behind the lines...

Στο -ρητορικό- ερώτημά μου: "Ποιους νόμους τηρούν οι μπάτσοι;", δεν έχω σκοπό απλά να στηλιτεύω τα προφανή -ευκόλως δε, λησμονούμενα- περιστατικά αστυνομικής βίας, αλλά να τα ανάγω στο σύνολο της κρατικής βίας που αποσκοπεί στην περαιτέρω ενίσχυση του ολοκληρωτικού χαρακτήρα της αστικής δημοκρατίας.

Συνειδητοποιώντας το παραπάνω ο αφελής υπήκοος (που πιστεύει ότι η "δημοκρατία" με το προσωπείο του Α ή Β κόμματος θα προσφέρει παιδεία για το τί είναι δημοκρατία -κι άλλα τέτοια ευγενή), ενδέχεται να μετραπεί σε πολίτη, o οποίος μέσα από σειρά αυτονομημένων δράσεων (δηλ. μακριά από τις διάφορες "πρωτοπορείες") θα καθορίσει την αναμόρφωση της υπάρχουσας κοινωνικής κατάστασης.

-Α.Κ.

Ανώνυμος είπε...

ολο για την κρατικη βια λεμε.τι σχεση εχει η κρατικη βια με π.χ το πσασιμο των μαγαζιων κατω στην αθηνα σε πορειες.με της καταληψεις τα πανεπιστημια?με την παραβιαση των νομων καθημερινα απο ολους μας στην οδηγηση,φακελακι στους γιατρους,αυθαιρετα.

Ανώνυμος είπε...

οσο για την προστασια που πουλανε η αστυνομικοι ας ξυπνησουμε επιτελους.πανω απο την αστυνομια υπαρχουν αλλα οργανα.η αστυνομια δεν μπορει να δρασει αν δεν παρει εντολες.30 χρονια και παντα σε πορειες η αθηνα καιγεται.δεν μπορει ολοι να ειναι αχρηστοι.ολοι οι αστυνομικοι ολοι οι αρχηγοι που περασανε και δεν μπορουν να βαλουν τερμα σε νοσηρα φαινομενα